Gemeenten de beste Broedplaatsen voor de Kenniseconomie

Zo`n vierduizend jaar geleden had een Egyptische Farao een droom waarin hij een macro- economische prognose voor de komende veertien jaar zag: zeven vette en zeven magere jaren. De cyclus (eerst overvloed en dan honger) werd opgevoerd noch als straf noch als beloning voor enig handelen van de mens. Het is eerder een soort test: is de mens wijs genoeg om verstandig te reageren op wat hij op zich af ziet komen. Bouw overschotten op in de goede tijden: consumeer gedurende die jaren niet de gehele oogst, maar bewaar voldoende voor de zeven slechte jaren.

Het mooie van dit verhaal is dat het zo simpel is dat zelfs een kind dit kan begrijpen. Het angstaanjagende eraan is, dat het aangeeft hoezeer wij tegenwoordig zijn afgedwaald van de essentiële les die dit verhaal ons te bieden heeft.  De EU- regels voor de Euro schrijven voor, dat het begrotingstekort ten hoogste 3 procent van het BBP mag zijn, maar die regel veranderde in de praktijk al snel van “3 procent is het plafond in 3 procent is o.k.”. Psychologisch gaan wij met de 3 procentnorm om als of dit het begrotingsevenwicht zou zijn. Voor elk tekort kleiner dan die drie procent gaan de handen op elkaar. Waar komt die mentaliteit vandaan? En waarom praten wij alleen maar over het terugdringen van begrotingstekorten, terwijl het gesprek eigenlijk hoort te gaan over het creëren van begrotingsoverschotten.

In de periode van 2001- 2008 (inderdaad zeven jaar) hebben we  onvoorstelbare rijkdommen vergaard, maar weinig of niets gespaard om oude schulden af te betalen of lucht te scheppen voor magere jaren. Daarna zaten we met de gebakken peren.

Een andere zaak die onze volle aandacht vereist, is dat door outsourcing, robotisering en ‘selfsourcing (de trend dat consumenten met behulp van intelligente software steeds meer handelingen verrichten die voorheen door serviceverleners werden gedaan) een hoog niveau van werkloosheid ontstaat. Een soortgelijke situatie deed zich voor in de jaren zeventig van de vorige eeuw door de golf van automatisering. Uit  politiek Den Haag  kwam toen het voorstel om een automatiseringsbelasting in te voeren met als doel daarmee de ontstaande werkloosheid te financieren terwijl juist  het niet introduceren van nieuwe technologie tot werkloosheid leidt!  Kortom, gezien het structurele karakter van de werkloosheid, moet het beleid gericht zijn op het creëren van banen die aansluiten op de kansen en eisen van het Kennis en Innovatietijdperk.

Omdat alles sinds 2008 gefocust is op het bestrijden van de door hebzucht en slecht toezicht ontstaande bankcrisis en de daaruit volgende crises, zijn de wezenlijke te nemen maatregelen, tengevolge van de overgang van het Industriële - naar het Kennis en Innovatietijdperk, tot dusver uitgebleven. Dit is de dieperliggende oorzaak van het gegeven dat we nu nog steeds in een  economische impasse zitten. Veel politici denken dat zij na de kredietcrisis op de oude voet door kunnen gaan. Niets is echter minder waar. Een nieuwe mentaliteit en aanpak zijn noodzakelijke voorwaarden om als Nederland in het huidige Kennis en Innovatietijdperk te kunnen slagen. Voor veel bestuurders is het probleem dat ze een groot deel van hun kennis (opgedaan in het Industriële Tijdperk) moeten afleren omdat die een blokkade blijkt te zijn om adequaat in het Kennis en Innovatietijdperk te kunnen functioneren.

Conclusie: We leven in een fascinerende periode. Door revolutionaire ontwikkelingen in de informatie en communicatie technologie (ICT), nanotechnologie en biochemie kan de mensheid een ontwikkelingssprong maken die nog niet eerder is vertoond.  Vrijwel elke gemeente heeft een rijke historie die kan dienen als broedplaats voor de opbouw en verdere ontwikkeling van specifieke onderscheidende kennis. Die broedplaatsen worden dan katalysatoren van kennis en werkgelegenheid. Daarmee kan Nederland in de Europese kenniseconomie het voortouw nemen. Eindhoven en Rotterdam zijn daarin al uitstekende en aansprekende voorbeelden.