Opkomst van Azië heeft vergaande gevolgen voor Europa

Door het Griekse drama wordt financieel- monetair de Europese integratie versneld. Het noodfonds, een nieuw stabiliteitpact en de economische governance zijn gereed waardoor een Europese “Staatsgreep” kan worden uitgevoerd om het oude Europa geruisloos op heffen. Er wordt duidelijk met twee monden gesproken. Binnenskamers wordt van de nood een deugd gemaakt: het tot stand brengen van de politieke Unie. In eigen land zeggen de politici dat het vanwege de Euro de schuld van Brussel is. Maar Brussel zijn ze zelf!

Wat Europa politiek moet doen, is geen sinecure. Het vraagt een bewustwording en erkenning dat de positie van Europa in de wereld fundamenteel wijzigt en dat er nieuw bestuurlijk elan en pragmatisme nodig zijn om de jongere generaties van de Europese landen een aantrekkelijk perspectief te bieden.

De opkomst van het Westen heeft de wereld veranderd. De opkomst van Azië zal de wereld eveneens veranderen. Vijftig jaar geleden leken er maar twee moderne samenlevingen in Azië te zijn, één aan de oostkant en één aan de westkant: Japan en Israël. Japan was de katalysator voor een hele reeks Aziatische successen. Eerst dienden de vier economische tijgers zich aan: Singapore, HongKong, Taiwan en Zuid –Korea. Juist het zichtbare succes van Chinezen in het buitenland in combinatie met de lage productiviteit van de Chinezen in eigen land, overtuigde de Chinese leiders dat China het verkeerde economische stelsel had: het marxistisch – leninistische productiemodel. Daarom bracht China na de planeconomie het andere model voor groei in praktijk: de vrije markteconomie. Vooral sinds de hervormingen die Deng Xiaoping in 1978 introduceerde, heeft China een ongekend transformatieproces doorlopen met een gemiddelde groei van 9,4 % per jaar.

Bij hun terugkeer brengen Aziatische studenten niet alleen de technische kennis mee die ze in Amerika hebben opgedaan, maar de hele Amerikaanse mentaliteit: een optimistische kijk op het leven en de overtuiging dat een samenleving bewust kan worden opgebouwd. Onderwijs is in dit verband cruciaal. In Azië is het onderwijs de bron van het fors toegenomen zelfvertrouwen. Op het terrein van het openbaar bestuur past China het principe van de meritocratie toe. De meritocratie gaat ervan uit dat ieder individu in potentie een waardevolle bijdrage kan leveren aan de maatschappij, en dat iedereen daarom- voor zover het binnen zijn mogelijkheden ligt- gelijke kansen moet krijgen om zich te ontwikkelen. Hierdoor bezetten de besten en de slimsten de politieke en publieke sleutelposities. China past het principe van de meritocratie net zo systematisch toe als Harvard of Mc Kinsey. De gevolgen van die toepassing zijn duidelijk. De Amerikaanse private sector is veel dynamischer en krachtiger dan die van China. Daarentegen is de publieke sector in China dynamischer dan de Amerikaanse ambtenarij.

Kortom, de Westerse wereld moet af van eendimensionale kijk op de samenleving. Niet- Westerse landen zijn bij de aanpak van mondiale en regionale kwesties minstens zo competent. Het zou alleen al daarom dwaas zijn te veronderstellen dat de westerse ideologieën, vooronderstellingen en methodieken van de twintigste eeuw nog geldig zijn. Pragmatisme is de beste gids die we bij ons kunnen hebben bij onze reis door de 21ste eeuw.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Peter Buren
Niet alleen Europa zal wakker moeten worden, maar de hele westerse wereld inclusief de VS. De groei zal steeds meer in Azië en Zuid Amerika plaats vinden. Hier komt in sneltrein vaart een hele hoger opgeleide ambitieuze generatie vandaan.
De benoeming van Christine Lagarde tot directeur van het IMF geeft duidelijk weer dat de westerse wereld nog altijd niet door heeft waar de ontwikkelingen plaats (gaan) vinden.
Een Arminio Fraga is slechts kort in beeld geweest, terwijl dit een veel betere kandidaat is. Door zijn ervaringen is hij zowel bekent met het westerse bankwezen, als met sterk groeiende economieën in m.n. Zuid Amerika.
Als het westen zich niet aanpast aan de globale veranderingen, zal ze op den duur volledig aan de kant worden geschoven. Nu heeft zij echter nog de kans om de rol van oude leermeester te spelen, maar elke leermeester kan alleen zijn kennis over brengen als hij bereid is naar zijn leerlingen te luisteren.