ORDINA Topman bij Commissie Elias: "Een op de tien keer gaat het met IT fout."

"We zullen toch met z’n allen moeten accepteren dat als wij een digitale infrastructuur en wereld met elkaar aan het bouwen zijn, het wel een keer misgaat; 1 op de 10 keer zelfs." Stépan Breedveld, vicevoorzitter van Nederland ICT en CEO van ORDINA. De organisatie die recent door ZEMBLA onder de loep werd genomen en waarvan de CEO (blijkbaar) een Wereld bouwt: 'Foutje, bedankt'. Het is alleen jammer dat met die 10% de rekening voor de belastingbetaler zo hoog is.....

"Sec genomen is dit ook waar. Wel liet de heer Breedveld hierbij buiten beschouwing dat leveranciers weliswaar soms niet op de ontwikkeling verdienen, maar juist wél op bijkomende zaken zoals het beheer en onderhoud." lezen we als reactie (pg. 166) op de stelling van Breedveld in het zojuist verschenen Eindrapport van de IT COMMISSIE ELIAS.

Veelzeggend zinnetje van de Commissieleden want is het nu onbewust of bewust dat er o.i.v. externe IT leveranciers, leveranciers die ook vaak de projectleiders blijken te zijn, 'iets misgaat' bij 10% van het scala aan IT projecten dat er loopt binnen de Overheid?

Dat maakt het rapport niet duidelijk. Wel wordt helder dat het zowel de Overheid zelf als de externe IT leveranciers nauwelijks lukt om de meest geschikte talenten op de projecten in te zetten. Talenten die zowel beschikken over de juiste kennis, kunde en competenties als over het noodzakelijke commitment.

Hoe anders de Britse Government Digital Service, waarnaar de Commissie verwijst. We gaan (opnieuw) leren van de Britten.....

Zoals ORDINA collega CAP GEMINI al opmerkte bij het SVB IT debakel: "We hechten er aan om de verder goede relatie met SVB in stand te houden." Da's begrijpelijk. Voor IT leveranciers is de Overheid het Gouden Kalf, letterlijk zowel als figuurlijk zo lijkt. De Overheid is op de markt één van de grootste aanbieders. Uit het rapport van de Commissie blijkt ook dat de Overheid één van de makkelijkste (zo niet dé makkelijkste) klanten is voor de IT leveranciers: deze klant beschikt nauwelijks over kritische vermogen & da's (toch) fijn.... Deze klant hanteert daarbij ook nog eens zelden targets e/o boeteclausules 'die hout snijden'. Er blijkt vooraf nimmer sprake te zijn van een gewenste SOLL situatie. De 'Homan methode' lijkt hier dan ook optimaal (sic.) zijn werk te doen.

"Het lukt niet altijd om ICT’ers in dienst te nemen, bijvoorbeeld omdat de kennis schaars is en/of ICT’ers weigeren bij de overheid in dienst te treden." (pg. 143)  'Weigeren in dienst te treden.' constateert de Commissie. Als dat zo is dan lijkt er bij de talentvolle IT-ers een ernstig gebrek aan Commitment. De vraag is dan of dat Commitment er plots wél is zodra de IT-er deelneemt als een externe aan de flexschil binnen de Overheid? Ik betwijfel dat. (NB: lees event. ook 'The Third Wave of Virtual Work'). De extra uitgaven aan de IT projecten lijken nu al voor een essentieel deel verklaard. :-o

Dan maar naar de Britse Government Digital Service (GDS). De Commissie Elias: "De Government Digital Service (GDS) heeft een speciaal mensen-en-vaardighedenteam (people and skills team), dat alleen als taak heeft om kwalitatief goede medewerkers te vinden."

GDS (zie filmpje): een Overheidsorgaan dat als Kerntaak heeft de juiste m/v op de juiste plaats te krijgen: de Britse Overheid Investeert in deze talenten, zowel in vaste- als in flex-dienst, en verwacht (eist) van die Investering Rendement! Dat allemaal in het belang van het Publiek & daarvoor is 'iets' te zeggen.

Ook de Britse Overheid kende uitdagingen v.w.b. falende IT projecten. Na onderzoek verscheen Digital by Default, een rapport dat helder aangeeft waaraan m.n. IT projecten dienen te voldoen. Tot in detail is vastgelegd (NB: noem het de SOLL situatie) waaraan dient te zijn voldaan voordat een project start. Zoals over de samenstelling van het projectteam: "The right team needs to be in place to deliver a digital by default service. Teams are multidisciplinary, meet regularly, and often work close together to deliver rapid iterations of user-centred products." SHRM thema's als 'learning and development', 'recruitment', 'building a digital delivery team' zijn tot in detail uitgewerkt.

Ook, of inderdaad, is er speciale aandacht voor "Working with specialist suppliersHow people outside government can help build your service." Over de benodigde teamleden wordt opgemerkt: "People, not process.  An underlying principle behind Agile development is that people are more important than process. It has been proven that great teams make great products whether they’re in government or business. At GDS, we don’t call people ‘resources’, whether permanent or contract. You look after people, resources are things you use (and discard)."

"Geweldige Teams leveren Geweldige Resulaten." Inderdaad. Het wordt Hoog Tijd dat onze Overheid juist hierin gaat Investeren. Hun Britse collegae accepteren de 10% van de NL ICT voorman i.i.g. niet.....

Wil je rechtstreeks reageren? Dat kan: willem@willemscheepers.nl

===========

150519

4 1/2 jr later: Rekenkamer slaat opnieuw alarm over IT-problemen Overheid, meldt Het FD: 'De overheid heeft nog altijd grote problemen met IT. De kwaliteit van informatiebeveiliging bij ministeries is het afgelopen jaar niet verbeterd, maar juist verder verslechterd. Daarbij is er op het grootste deel van de uitgaven aan IT weinig toezicht, waardoor overzicht ontbreekt van welke systemen aan onderhoud of vervanging toe zijn.' Commissie Elias blijkt geen, of op z'n minst nauwelijks, effect te hebben gehad; 'business as usual'....

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Nico Viergever
Pro-lid
Er gaat inderdaad heel wat mis. Een van de zaken die hierboven werd aangestipt, is wat Elias noemde: "gokken op meerwerk". Er wordt daarbij volledig aan voorbij gegaan dat dit direct veroorzaakt wordt door de aanbestedingsprocedure. Elias verwijt de leveranciers dat zij de opdrachtgever niet vertellen dat zij een auto zonder stuur kopen. De realiteit is dat in de aanbestedingen veelal wordt gevraagd naar een ongedefinieerd voertuig en dat communicatie tussen opdrachtgever en leverancier vrijwel verboden is.

Op een andere site gaf ik dit voorbeeld:
"Ooit sprak ik een directeur van een groot ICT bedrijf. Dit bedrijf had geoffreerd op een ICT-project van de overheid. Tot mijn grote verbazing was de offerte verlieslatend. De directeur vertelde mij dat de aanbesteding uiterst vaag was, dat hierdoor de offerte ook uiterst vaag was en dat de aanbestedende dienst slechts op prijs zou selecteren; een zo laag mogelijke offerte zou dus kansrijk zijn. Gezien de uiterst vage beschrijvingen is selectie op prijs natuurlijk het enige meetbare criterium. Maar de consequentie was dat meerwerk snel aan de orde zou komen, met hoge extra kosten tot gevolg. Hier zou het ICT bedrijf de winst op maken.

Dit is een publiek geheim. Waarom laat men zich nog bedriegen?

Wanneer een aanbesteding wordt uitgevoerd voor standaard producten en bulkgoederen zal de procedure kunnen werken. Ook voor Turn Key projecten kan de procedure werken. Maar voor projecten met grote onzekerheid, zoals bij software ontwikkeling per definitie het geval is, is de huidige manier van aanbesteden te rigide. Het gevolg is schijnbeheersing en daarmee al snel hoge overschrijdingen."
Mark Hoogenboom e.a.
Lid sinds 2008
Dank voor je aanvulling Nico.

Overigens, in zijn reactie refereert Nico aan dit artikel: "<a href="https://www.managementsite.nl/ict-projecten-falen-ict-projecten" rel="nofollow">ICT-projecten komen in de problemen omdat het ICT-projecten zijn Het SPEER project: 10 jaar werk, €900 miljoen en mislukt"</a>.
Peter Westerhof
Ach gut, "ernstig gebrek aan Commitment". Wat een typisch stukje HRM-managementspeak.
In deze tijd van arbeidsflexibilisering is dat toch wel een beetje achterhaald. Maar goed, er zijn nog steeds werkgevers die laptop, leaseauto en goede vooruitzichten beloven.

'Digital by Default' gaat overigens over de ontwikkeling van digitale overheidsdienstverlening, niet over IT projecten. Essentieel verschil in nuance.
Dik Brouwmeester
Lid sinds 2014
Een kromme vergelijking misschien, maar als ik mijn auto naar de garage breng spreek ik een richtbedrag af. Dat valt vaak hoger uit. De garage wil de klus graag hebben en stelt zaken dus wat rooskleuriger of optimistisch voor. Er zit iets tegen, bouten en moeren zitten muurvast, allerlei aggregaten zitten meer in de weg dan gedacht, een draagarm blijkt slecht, de voorbanden komen zo niet door de keuring etc. Ze bellen je keurig even op, maar ja, de auto staat daar nu eenmaal al, in deels gedemonteerde toestand. Je sputtert wat en gaat maar akkoord, want je kunt zelf niet sleutelen en bent overgeleverd.

Een overheid die een ICT-project aanbesteedt is ook vaak overgeleverd. Halverwege de mislukking onder ogen zien en een ander bedrijf inschakelen is er meestal niet bij. Daar komen mogelijke onderlinge afspraken van ICT-bedrijven (zie Zembla) nog eens bij. Dus moddert men voort. De andere factoren zijn al besproken: onrealistische wensen en ambities, weinig inzicht in mogelijkheden en onmogelijkheden, maar wel een hele grote pot geld.
Mark Hoogenboom e.a.
Lid sinds 2008
Ook dank voor jullie aanvulling Peter &amp; Peter,

Nog een aanvulling van mijn kant op de reactie van Peter W.: het is beter voor een project, organisatie te beschikken over een kleine groep betrokken medewerkers dan over een grote groep tevreden werknemers.
Dit is zelfs een cruciaal verschil voor het uiteindelijk succes van een organisatie, zo leert niet alleen mijn ervaring.(NB; lees event. eerdere entries over dit verschil in dit blog)

Er zijn nog verschillende bedrijfstakken waar secundaire AV zoals door je genoemd geen deel uitmaken van een 'pretpakket' dat leidt tot 'tevredenheid' van de werknemers.
De medewerkers in deze bedrijfstakken onderscheiden zich door hun betrokkenheid, hun persoonlijk commitment.

Welke bedrijfstakken dat zijn waar zich deze verschillen voordoen kan ieder van ons voor zichzelf wel invullen, neem ik aan.
Anton Schaerlaeckens
Lid sinds 2019
Probleem zit niet alleen bij de overheid maar ook in veel andere organisaties. Er gaan vaak 2 dingen fout.
1) Eerst modelleren en dan pas automatiseren:
Het bedrijfsproces en de bijbehorende gewenste output met informatiespecificatie (wie/wat hoe/wanneer etc.) is onvoldoende uitgewerkt. Dit heeft nog niets met IT te maken maar hierin geeft een klant duidelijk aan wat hij wil zien en hoe het moet werken in de praktijk.
2) Alle hoogst uitzonderlijke scenario’s meenemen
Er wordt te vaak maatwerk gemaakt om alle uitzonderingsgevallen die ooit kunnen voorkomen en men kan bedenken af te vangen met IT. Dit maakt de software heel complex maar natuurlijk ook duur. Belangrijk is echter ook dat uitzonderingen gevallen soms beter tussen de inhoudelijke proffesionial uit het veld worden besproken in plaats van dit door een IT systeem af te laten handelen. Software is te allen tijde ondersteunend en de vakmens maakt het verschil op deze kritische momenten.
Schuldvraag is dus niet eenvoudig weg bij 1 van de partijen te leggen hoewel de meeste software leveranciers hier toch wel bewust voordeel uithalen. Recentelijk ook een blog geschreven over soortgelijke problematiek met ERP systemen.
http://www.leanforms.com/over-lean/erp-kosten-een-goed-bewaard-geheim

Suggesties hierop zijn ook welkom