Terughalen slachtoffers MH17, helpen hier vaardigheden in Extreem Onderhandelen?

Vertegenwoordigers van de VS, zoals hier in de vid Minister van Buitenlandse Zaken John Kerry, kunnen zich tijdens onderhandelingen veel zo niet alles veroorloven; 'Power is at their side', heet dat dan. Hoe anders en hoe pijnlijk, zeker bij de ramp met de MH 17, de positie van Nederland. Aan de onderhandelingstafel tel je normaliter al nauwelijks mee en nu al helemaal niet; zo lijkt. Je hebt als klein land de hulp nodig van je machtige buren Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk om je doel te kunnen bereiken.

In een politiek en een gewelddadig wespennest zijn lichamen van slachtoffers verworden tot machtsmiddelen in de handen van onbarmhartige ego's. Premier Mark Rutte heeft zich al gedistantieerd van militair ingrijpen. Zo is de kans dat ons leger hierin zou worden ondersteund door de andere NATO leden nihil.

Het terughalen van de slachtoffers van vlucht MH17 vraagt om uitzonderlijke vaardigheden: de belangen zijn zéér groot maar de partijen waarmee je onderhandelt zijn diffuus (NB; is het Putin, is het Porosjenko, of wie van de verschillende krijgsheren waarmee je effectief onderhandelt?). Mededogen lijkt in hun strijd al lang geen waarde meer te zijn, macht wel.

Er lijkt nu sprake te zijn van een via de media gevoerde discussie. De vraag is dan: kan de theorie van extreem onderhandelen een bijdrage leveren om de impasse te doorbreken?

Onderhandelen in extreme omstandigheden, het is 'iets' waarin overheidsorganen als CIA, FBI, KGB, zelfs het AIVD zijn getraind. M.n. de ervaringen van de FBI hebben al veel leerstof opgeleverd voor dat wat bekend staat als extreem onderhandelen: "Negotiators are under extreme time pressure, managing complex, high-stakes conversations across functional areas and divisions, with a diversity of stakeholders."

In 2010 verscheen bij Harvard Business Review het artikel 'Extreme Negotiations, lessons form the military'. Deze lessen leerde men in Afghanistan. De overeenkomst van het artikel met de huidige situatie in Oost-Oekraïne is i.i.g. de onduidelijkheid over de verschillende machtsposities: met wie onderhandel je nu feitelijk het meest effectief?

Samengevat zien de tips, de 'Implementing Strategy', van auteurs Jeff Weiss, Aram Donigian en Jonathan Hughes er alsvolgt uit:

1. Get the Big Picture
   Avoid
   - Assuming you have all the facts: “Look, it’s obvious that....”
   - Assuming the other side is biased—but you’re not
   - Assuming the other side’s motivations and intentions are obvious—and probably nefarious
   Instead
   - Be curious: “Help me understand how you see the situation.”
   - Be humble: “What do I have wrong?”
   - Be open-minded: “Is there another way to explain this?”
2. Uncover and Collaborate
   Avoid
   - Making open-ended offers: “What do you want?”
   - Making unilateral offers: “I’d be willing to....”
   - Simply agreeing to (or refusing) the other side’s demands
   Instead
   - Ask “Why is that important to you?”
   - Propose solutions for critique: “Here’s a possibility—what might be wrong with it?”
3. Elicit Genuine Buy-In
   Avoid
   - Threats: “You’d better agree, or else....”
   - Arbitrariness: “I want it because I want it.”
   - Close-mindedness: “Under no circumstances will I agree to—or even consider— that proposal.”
   Instead
   - Appeal to fairness: “What should we do?”
   - Appeal to logic and legitimacy: “I think this makes sense, because....”
    - Consider constituent perspectives: “How can each of us explain this agreement to colleagues?”
4. Build Trust First
   Avoid
   - Trying to “buy” a good relationship
   - Offering concessions to repair breaches of trust, whether actual or only perceived
   Instead
   - Explore how a breakdown in trust may have occurred and how to remedy it.
   - Make concessions only if they are a legitimate way to compensate for losses owing to your non performance or broken commitments.
   - Treat counterparts with respect, and act in ways that will command theirs.
5. Focus on Process
   Avoid
   - Acting without gauging how your actions will be perceived and what the response will be
   - Ignoring the consequences of a given action for future as well as current negotiations
   Instead
   - Talk not just about the issues but about the negotiation process: “We seem to be at an impasse;
   perhaps we should spend some more time exploring our respective objectives and constraints.”
   - Slow down the pace: “I’m not ready to agree, but I’d prefer not to walk away either. I think
   this warrants further exploration.”
   - Issue warnings without making threats: “Unless you’re willing to work with me toward a mutually acceptable outcome, I can’t afford to spend more time negotiating."

De opsomming zegt al voldoende: effectief onderhandelen in extreme situaties is niet onmogelijk maar lastig, zéér lastig.

Tijd om te kunnen onderhandelen is in de situatie van vlucht MH17 de beperkende factor. Emoties spelen hierin ook nog eens een begrijpelijke en cruciale rol. Anderen naar voren schuiven om de rol van onderhandelaar op zich te nemen, lijkt een oplossing maar wie kan dat: Putin lijkt daarvoor toch niet de aangewezen persoon. Ook hem ontbreekt het hier aan macht en invloed op een diversiteit aan lokale krijgsheren. Krijgsheren die ieder voordeel lijken te willen halen uit deze precaire situatie, al was het maar ontkomen aan vervolging door het Internationaal Gerechtshof...... Welke leider staat op om de impasse te doorbreken?

Je had gehoopt dat het hier bij deze ramp niet nodig zou zijn, onderhandelen, toch biedt zelfs het bericht vanochtend dat 'de treinen met de lichamen van de slachtoffers weg mogen van het station in Torez', nog geen enkele zekerheid over het moment dat zij weer allemaal in Nederland zijn teruggekeerd; helaas.

De blanco pagina van NRC NEXT's van zaterdag 19/07 is hierin veelbetekenend: we weten het niet (meer).

=========

220714

"Can the Netherlands be a banker to Russia’s biggest companies while Putin’s regime supports groups that murder Dutch citizens?" is de vraag die vanochtend wordt gesteld in de QUARTZ bijdrage: The Netherlands can choose to squeeze Russia’s economy over MH17. Ook het antwoord op deze vraag vraagt waarschijnlijk extreem onderhandelen....

131015

Vandaag verschijnt het MH17 rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. Hoofdstuk 7 uit het rapport 'Flying over Ukraine' roept nog de meeste vragen op 'what did Malaysia Airlines and others do'. Inderdaad.....