Leiden #MeToo en #HimToo tot Ingrijpende Maatschappelijke Verandering of is het opnieuw een Hype?

Je kan geen krant openslaan, geen mediaberichten volgen, geen praatprogramma zien of #MeToo, #HimToo en vergelijkbare hashtags zijn cruciaal onderwerp; ook hier: "Ben Jij op Je Werk Beschermd tegen Harvey Weinstein?". Hoe terecht deze aandacht in ons land voor het thema seksuele intimidatie ook is, in de VS lijkt 'het oog (c.q. de kern) van deze storm' alweer voorbij te zijn geraasd; opmerkelijk genoeg. Net zo opmerkelijk, overigens, is het gebrek aan reacties in ons land vanuit werkgevers en hun belangenorganisaties (mannenbolwerken?).

Als ons land maar ook onze bedrijven, onze werkgevers (toch) willen voorkomen dat seksuele intimidatie verdwijnt als hype aan de horizon, dan zou daarvoor een maatschappelijke verandering nodig zijn. Mooi (toch?) maar hoe reëel is dit?

Volgens N.N. Taleb's filosofie over de maatschappelijke impact van de Zwarte Zwaan is dit hier irreëel. De Zwarte Zwaan wordt gekenmerkt doordat: - het onvoorspelbare gebeurtenissen zijn die - een enorme impact hebben en die - vervolgens achteraf aannemelijk en voorspelbaar worden gemaakt. Seksuele intimidatie voldoet aan de laatste 2, niet aan de 1e. Voor vele 'omstanders' (zie o.m. Weinstein) was seksuele intimidatie geen 'onvoorspelbare gebeurtenis', d.i. de zgn. outlier c.q. 'uitbijter: een waarneming die niet bij de overige waarnemingen lijkt te passen'.

Ben ik dan klaar met deze entry? Nee, Taleb heeft (als goed wetenschapper) ook niet altijd gelijk en ik wil dan ook een 'poging tot verandering' ondernemen door op te merken hoe sociaal maatschappelijke veranderingen tot stand komen. 

We kennen recent verschillende hypes: vluchtelingenproblematiek, klimaatproblematiek, aanslagen door IS c.s., besmette kippen etc. Op het moment dat het zich voordoet kun je "geen krant openslaan, geen mediaberichten volgen, geen praatprogramma zien of vergelijkbare hashtags zijn cruciaal onderwerp....." om vervolgens dagen, weken later gezamenlijk weer over te gaan tot de bekende 'orde van de dag', beïnvloed door alweer een nieuwe hype. Dat risico bestaat ook v.w.b. seksuele intimidatie.

Sociale maatschappelijke veranderingen zijn ingrijpend en dienen dan ook een dito aanleiding te kennen. Volgens de literatuur (bron: Steven E. Barkan) wordt een sociaal maatschappelijke verandering veroorzaakt door:

Groei en Samenstelling van de Bevolking.

"As just one example, the number of school-age children reached a high point in the late 1990s as the children of the post World War II baby boom entered their school years. This swelling of the school-age population had at least three important consequences. First, new schools had to be built, modular classrooms and other structures had to be added to existing schools, and more teachers and other school personnel had to be hired (Leonard, 1998). Second, school boards and municipalities had to borrow money and/or raise taxes to pay for all of these expenses. Third, the construction industry, building supply centers, and other businesses profited from the building of new schools and related activities. The growth of this segment of population thus had profound implications for many aspects of society even though it was unplanned and "natural".

De 'vluchtelingenproblematiek' heeft niet deze of een vergelijkbare invloed op onze maatschappij, ook al denken velen dat dit wel zo is, dus: een hype.

Cultuur en Technologie.

"Culture and technology are other sources of social change. Changes in culture can change technology; changes in technology can transform culture; and changes in both can alter other aspects of society (Crowley & Heyer, 2011)."

Disruptieve technologieën zoals robotica, kunstmatige intelligentie, internet of things leiden, voor velen ongemerkt c.q. op een natuurlijke manier, tot ingrijpende maatschappelijke en sociale verandering variërend van autonoom vervoer tot het universeel- of basisinkomen: geen hype.

De Natuurlijke Omgeving.

"Changes in the natural environment can also lead to changes in a society itself. We see the clearest evidence of this when a major hurricane, an earthquake, or another natural disaster strikes."

Recente natuurrampen op o.m. St. Maarten en Puerto Rico, leiden tot zichtbare sociale en maatschappelijke verandering. Een zeer recent en aansprekend voorbeeld, in het verlengde van deze natuurrampen, is de actie die Elon Musk Solar City onderneemt: Tesla starts work on first Puerto Rico energy project to help rebuild island. Niet alleen neemt Musk c.s. de hulp-rol over van de Overheid, zij voorzien het eiland ook nog eens van een compleet nieuwe energie infrastructuur. Zie YT: zo kort als dit bericht is, zo snel kan een sociaal maatschappelijk initiatief worden genomen.

Als de klimaatverandering de oorzaak is van deze natuurrampen, dan is dit geen hype en zouden wij er dan ook 'iets' aan dienen te doen: Verandering!

Sociaal Conflict.

"Change also results from social conflict, including wars, ethnic conflict, efforts by social movements to change society, and efforts by their opponents to maintain the status quo. The immediate impact that wars have on societies is obvious, as the deaths of countless numbers of soldiers and civilians over the ages have affected not only the lives of their loved ones but also the course of whole nations."

Sociaal conflict, oorlog, vernietigt landen, samenlevingen, gezinnen. Dit is een sociaal maatschappelijke verandering waarbij je niet betrokken wil zijn. Recente aanslagen hebben niet deze impact dus: hype, ook al zien IS c.s. dat graag anders.

Omdat voorgaande aanleidingen tot (ingrijpende) verandering zich niet tot nauwelijks voordoen in je organisatie, zal het lastig zijn seksuele intimidatie aan te pakken binnen je organisatie. Zal het lastig zijn bestaand gedrag te veranderen. Een pijnlijk voorbeeld hier is UNILEVER, toch een organisatie die als één van de eerste werkgevers in ons land seksuele intimidatie (hard) aan wilde pakken.

CEO Paul Polman is zéér vooruitstrevend als het gaat om Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Tot de verantwoordelijke rol waarvan Polman vindt dat UNILEVER die in de maatschappij dient in te nemen, behoort het bieden van gelijke behandeling aan iedereen die gerelateerd is aan UNILEVER en daarmee tevens seksuele intimidatie voorkomen. Op het moment dat Polman in 2015 namens zijn organisatie het #HeforShe commitment afgaf, merkte hij op:

"I will continue to use my voice across the business to encourage our male employees, as well as sons, husbands, brothers and fathers to pledge their support and take action. Together we can accelerate progress towards achieving gender equality."

Willen vrouwen gelijkwaardig aan mannen worden benaderd en behandeld, dan dienen mannen daartoe de eerste stap te zetten; zoals nu ook blijkt uit kranten, mediaberichten, praatprogramma's. Toch lijkt deze verandering ook (of zelfs) voor UNILEVER niet 'zonder slag of stoot' plaats te kunnen vinden.

"Polman's efforts to address the sexual harassment claims were not universally accepted by NGO's. A 2014 report by the Netherlands-based Centre for Research on Multinational Corporations claimed the existing system of checks and balances has failed to stop abuses of workers on Unilever's Kenyan estate, including sexual harassment and poor housing conditions." Bron: Forbes  Unilever And The Failure Of Corporate Social Responsibility.

"Machtsmisbruik, ongestraft blijven en stilzwijgen zijn de drie factoren die pesten en onderdrukking kunnen vergemakkelijken." The Economist The Capitalist Case against Sexual Harassment. Het zou (zeer) wenselijk zijn dat seksuele intimidatie wordt uitgebannen, maar dan mogen organisaties, werkgevers eerst aandacht gaan geven aan deze 3 factoren. Zo niet? Dan verdwijnt ook seksuele intimidatie als een hype aan de horizon, zeker zodra zich alweer een nieuwe hype voordoet.....

Willem E.A.J. Scheepers, samen met Doreen ouders van 3 jonge vrouwen.

------------------

040120

‘De #MeToo-beweging moest het gevecht van de eeuw worden, de beslissende strijd tussen machtige mannen en vrouwen die het niet meer pikten te worden behandeld als lustobject. Maar ergens is de strijd voortijdig gestaakt. Met een twijfelachtige zege voor de mannen.’

Bron: Het jaar waarin de stilte toch niet werd doorbroken. Het FD.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Erik Arendsen
Mooie poging tot duiding van sexuele intimidatie als sociaal probleem. En hij gebruikt met Barkan een mooie bron om de oorzaken van dit probleem te zoeken. Daarbij gaat hij helaas voorbij aan een fundamentele verklaring die Barkan óók noemt, gebaseerd op een van de grondleggers van de sociologie, Emile Durkheim. Deze bepaalt ons bij de eigenaardigheid van #MeToo, namelijk dat dit (pas) nu tot sociaal probleem wordt gebombardeerd: want als die intimidatie al zoveel jaren plaatsvindt, waarom wordt deze dan nu pas geproblematiseerd? Barkan schrijft:

'As societies grow, become more impersonal, and lose their traditions and sense of community, their norms become weaker, and individuals thus become freer to think for themselves and to behave in new ways. Although most of us would applaud this growth in individual freedom, it also means, as Émile Durkheim (1895/1962) [2] recognized long ago, that people feel freer to deviate from society’s norms and thus to commit deviance. If we want a society that values individual freedom, Durkheim said, we automatically must have a society with deviance.''

Langs deze verklaring was sexuele intimidatie nog niet zo lang geleden een overtreding van een eenduidige sexuele moraal (reden waarom menig schandaal de doofpot in moest). En geeft doorgaande modernisering kennelijk meer hanteringsvragen naarmate mensen er hun eigen sexuele moraal op na kunnen houden: wat kan wel en wat kan niet?

Een 'aardige' illustratie hiervan vertoont zich in de 'clash' tussen westerse (moderne) cultuur en niet-westerse culturen. denk aan de 'moral panic' die ontstond na de aanrandingen in Keulen op oudjaarsnacht, en in menige gemeente waar burgers zich verzetten tegen de komst van alleenstaande, mannelijke statushouders.

Anders dan Scheepers, kom ik daarom tot de conclusie dat dit thema niet zo snel zal overwaaien, maar (opnieuw) zal worden geagendeerd zolang er voldoende kritische massa is die hier verandering in wil.
Lid sinds 2019
De opmerking over vluchtelingenpolitiek onder de alinea "Groei en Samenstelling van de Bevolking" is even achteloos als onbewezen. Zulke vooringenomen stellinkjes helpen niet problemen op te lossen (kon het ook onder "Cultuur" worden aangestipt?) .
Daarmee schiet schrijver zich hopeloos in de (professionele) voet.
Mark Hoogenboom e.a.
Lid sinds 2008
Interessante toevoeging die je doet Erik, waarvoor dank, en dan kijk ik m.n. naar het aspect moraliteit.

Idd. ga ik in beide (korte) entries voorbij aan moraliteit, ook aan ethiek c.q. ethisch handelen (NB; het kan eventueel een thema in de 3e entry van deze 'serie' worden).
Seksuele intimidatie leidt bij slachtoffers maar ook (vaak) bij 'omstanders' tot een moreel dilemma (zie o.m. in een <a href="http://www.managementpro.nl/human-resources/op-werk-beschermd-harvey-weinstein/">reactie op de vorige entry</a> de brief van de medewerkers van Weinstein). Tijden veranderen, middelen van informeren en communiceren veranderen in de ruimste zin van beide woorden, wat veel morele dilemma's op enig moment in een ander perspectief plaatst.

Haal ik er nu Van Es bij, die in 'Professionele Ethiek' stelt dat een organisatie 16 'stakeholders' (variërend van eigenaren tot aan Europees Parlement) heeft die de aanpak c.q. de oplossing van een moreel dilemma kunnen beïnvloeden, dan zou dat de kritische massa kunnen zijn die je aanhaalt.

Voor mij is hier het 'probleem' dat één van de belangrijkste 'stakeholders', nl. de eigenaren c.q. bestuurders, directies, managers, zich tot nu toe in deze dialoog nauwelijks laten horen. Daarmee is een mogelijke oplossing niet onmogelijk maar vraagt het idd tijd, wellicht zelfs tot het moment dat de huidige hier aangehaalde 'stakeholder' is vervangen......
Mark Hoogenboom e.a.
Lid sinds 2008
Cultuur, heer/mevrouw Vermeulen, zou een alternatief kunnen zijn zoals hier ook blijkt in de reactie van Erik Arendsen.

Dank voor uw reactie.
Lid sinds 2019
Dank voor de reactie.
Het geheel komt me over als een wat geforceerd, want te simpel model om complexe verschijnselen te categoriseren. Met welk doel?
Als het doel de verspreiding van het model is, wordt geen recht gedaan aan de fenomenen en de mensen die ze (zullen/kunnen) ondergaan.
Als het doel is serieuze problemen op te lossen, lijkt me het loslaten van een te simpel model een kleine opoffering.
Mark Hoogenboom e.a.
Lid sinds 2008
Beste Cap, opnieuw dank.

Dit blog is er sinds 2005, volgt (mogelijke) managementtrends en reflecteert daarop kort &amp; krachtig. Interne verwijzingen in de entries, rubrieken en 'tags' leggen onderlinge verbanden tussen inmiddels een scala aan entries. Het is een blog, geen traktaat, geen essay en (zeker niet) een wetenschappelijk artikel. Daarvoor zijn relatief veel van de externe links, die in de entries worden aangehaald, bestemd.

Doel van dit blog is lezers te informeren en aan het denken te zetten. Zelf mogen zij keuzes maken en beslissingen nemen c.q. zichzelf committeren aan die persoonlijke managementbeslissingen.