Willem Scheepers

‘Trump is een leider,’ hoorde ik vanochtend bij WNL n.a.v. de uitslagen van de Midterm Elections in de VS. Hoe je het ook wendt of keert, Trump heeft ook gewonnen: leiderschap. Als je de definitie aanhoudt dat een leider iemand is die we vertrouwen omdat hij/zij het blijkbaar goed met ons voor heeft, dan klopt dat: Donald Trump is een leider voor een groot deel van zijn electoraat. Maar dat betekent niet dat deze persoon daarmee ook een leider is voor de gehele wereldbevolking. Daarin is tot nu nog geen enkele leider geslaagd. Je behaalt nooit 100% van de stemmen, of je hebt de uitslag gemanipuleerd en dat zegt dan weer iets over het type leider dat je bent. Net zoals Gandhi en Mandela hun tegenstanders kennen, kennen Hitler en Hoessein hun voorstanders. Er zijn zelfs wereldburgers die geen idee hebben over wie deze 4 mannen zijn en wat zij zoal hebben gedaan. Anderzijds: je bent pas een leider als je volgers hebt, zonder volgers geen leider. Terwijl dat juist weer wel kan bij een manager: de manager zonder medewerkers, de accountmanager bijv.; een totaal gedevalueerde term, dat ‘manager’.

Het percentage bedrijven dat ouderen stimuleert om langer door te werken of ze tijdelijk(?) terug te halen uit hun pensioen, is in 3 jaar tijd meer dan verdubbeld. Oorzaak: ernstig tekort aan vervangers op de arbeidsmarkt voor deze pensionado’s. Geen technisch personeel? Dan maar zelf opleiden! meldt Het FD op 23 oktober, maar ook dat initiatief lost de vervangingsvraag van nu 20.000 m/v en binnen afzienbare tijd 40.000 m/v niet op. De noodzaak om oudere medewerkers langer aan je organisatie te binden is dus hoog en wordt ook duidelijk in de ‘Arbeidsmarktmonitor Metalelektro’ die de Stg. A+O Metalelektro vorige week publiceerde. Met het probleem dat uit deze ‘werkgelegenheid barometer’ naar voren komt is de Metalelektro sector niet uniek. De gemiddelde leeftijd in de Metalelektro sector is voor mannen 45,8 jr en voor vrouwen 43,9. Het aantal 50 plussers neemt toe, ook de 70 jarigen laten zich nog zien op de werkvloer en zeker niet incidenteel.

‘Wat als je goederen net zo eenvoudig als gegevens kon opslaan en afleveren? Amazon, Walmart en anderen gebruiken AI en robotica om alles om te toveren, van boodschappen doen tot boodschappen bezorgen. Welkom bij de fysieke cloud!’ Hallo Supermarkt! Op boodschappen gelokaliseerd in de fysieke cloud, hoog in de lucht, is het misschien nog even wachten, 2025 lijkt een mooi streven, maar inmiddels transformeert je nieuwe supermarkt ook al ver van je oude-bekende supermarkt: ‘Autonomous warehouses will merge with autonomous manufacturing and delivery to form a fully automated supply chain.’ Bron: How Robots and Drones Will Change Retail Forever. Zelfs het recent door AH geïntroduceerde pin- en kassaloos shoppen lijkt nu alweer achterhaald.

“De Unilever Board heeft vandaag besloten haar voorstel in te trekken om de tweeledige juridische structuur van Unilever te vereenvoudigen.” Dit persbericht zal de regering Rutte maandagochtend ‘koud op het dak zijn gevallen’. Maanden ‘de druk op de ketel houden’ om de dividendbelasting te verlagen voor o.m. een organisatie als Unilever, dat plan van Rutte c.s. ‘ging nu in rook op’.

De belangrijkste reden voor de opstandige aandeelhouders om niet in te stemmen met de verhuisplannen van Unilever’s RvB: “Leaving London could have meant that Unilever would be dropped from the FTSE 100 stock index, forcing several large mutual funds to sell their holdings“, aldus The New York Times. Hoewel deze zelfde aandeelhouders ‘een hard hoofd hebben’ in het, zeker voor een transnational unieke, sustainability beleid van Unilever, een beleid dat ‘pas’ op langere termijn financieel rendement oplevert, houden zij hun aandelen toch graag vast: nu verkopen is géén optie. GAM portfolio manager Ali Miremadi: “We are pleased they have abandoned the plan to ‘go Dutch’. Now the company can put its focus into the core job – driving long-term shareholder value.”

“Mede door de stevige economische groei en de daarmee gepaard gaande personeelstekorten komt steeds meer werk terecht op de schouders van steeds minder mensen. Dat kan bijna niet zonder gevolgen blijven voor de gezondheid.” signaleerde Het Financieele Dagblad dinsdag in het bericht ‘Opgebrand door Hoge Werkdruk‘. Het FD baseert zich op cijfers die het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) en het Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid van Amsterdam UMC naar buiten hebben gebracht. Dat rapport legt een direct verband tussen de stijging in het uitvallen van medewerkers met psychische aandoeningen, zoals overspannenheid en burn-out, en een toename van de werkdruk onder de werknemers omdat vacatures door hun werkgevers niet kunnen worden ingevuld.

Tegenwoordig werkt men zich om maar zo te zeggen ‘kapot’. Eén op de drie Nederlanders voelt zich constant opgejaagd. De werkdruk is hoog, stapels met werk blijven groeien en de agenda is van minuut tot minuut strak vol gepland. De vraag luidt: ‘’hoe wordt de mentale vermoeidheid te lijf gegaan en draagt deze nu bij aan een burn-out?’’

Werkdruk.

In sectoren zoals; de zorg, het onderwijs, de bouw en natuurlijk het corporate bedrijfsleven: overal is er sprake van een enorme werkdruk. De perfectionistische en ambitieuze werknemer gaat maar door en door. Er zijn drukke werkdagen met veel afspraken achter elkaar en een hectisch privéleven. ’s Avonds moeten de volle mailboxen worden weggewerkt en zelfs in het weekend wordt er doorgewerkt om achterstanden te voorkomen.

Sommigen zien bij een bankier iemand die zij volledig kunnen vertrouwen. Anderen zien bij die functie iemand die het met wet- en regelgeving niet zo nauw neemt; beide waarnemingen zijn mogelijk.

‘Cultuur begint aan de top, in de Raad van Bestuur. Men zal daar als cultuurdrager moeten uitdragen dat het menens is.’ Dat concludeert De Nederlandsche Bank als antwoord op vragen uit de Tweede Kamer n.a.v. de door het Openbaar Ministerie getroffen schikking met ING i.v.m. de witwasaffaire.

“Our employees should act with integrity, openly and clearly, respectfully to each other and responsibly towards society and environment in all business relationships, as  thoroughly explained in ING’s Statement of Business Principles.” lezen we in ING’s ‘ethical principles‘. Dat bankiers, zeker niet alleen die van ING, niets hebben geleerd van de financiële crisis en dat men de daarop volgende ‘bankierseed’ zelf nauwelijks serieus neemt, dat wisten we al. Toch hebben veel bankmedewerkers, lager in de organisatie, nog steeds een luisterend oor als je vragen hebt.

“Tussen 2018 en 2022 krijgen we te maken met 4 specifieke technologische ontwikkelingen: alomtegenwoordig high-speed mobiel internet, kunstmatige intelligentie, wijdverbreide toepassing van big data-analyse en cloud-technologie.” Je had gehoopt (verwacht?) dat deze zin in de Miljoenennota 2019 zou staan, maar helaas. Dit citaat is afkomstig uit het The Future of Jobs Report 2018 van het World Economic Forum. Dit rapport verscheen maandag, dus waarschijnlijk voor de regering net iets te laat om de tips in het rapport nog in de miljoenennota mee te kunnen nemen. “Drivers of Change“, noemt het WEF deze 4, aanjagers van verandering. Prof. Clayton Christensen c.s. noemen deze ontwikkelingen ‘disruptie’: ze zetten ook aan tot een disruptie van maatschappij en economie. Zelfs al geldt de miljoenennota voor 2019, het is 2022 voordat je het ‘goed & wel’ door hebt. Of zoals het WEF stelt: “The fundamental pace of change has only accelerated further since the World Economic Forum published its initial report on this new labour market in 2016.“

“De kleedkamer verliezen” is het moment waarop een coach zich realiseert dat het vertrouwen van de spelers in zijn of haar vermogen om hen te leiden is verdwenen: “Losing the dressing room”. Vorige week vrijdag stelde premier Mark Rutte zich namens de regering ‘hard’ op in een langslepende asielkwestie. Een paar uur later bevonden meerdere leden van de regering zich bij ‘Live on the Beach‘. In diezelfde week werd bekend dat ING te maken had met een fors witwasschandaal. In verband met dit schandaal trad gisteren de CFO af en niet de bij ING eindverantwoordelijk CEO, Ralph Hamers. De man die 6 maanden terug, toen deze kwestie al speelde, zijn jaarsalaris nog wilde verhogen naar € 3 miljoen. De ‘storm’ die in beide situaties losbarstte op sociale media, waren een ‘mooi’ voorbeeld van het Britse begrip: “Losing the dressing room.”

Nu was het vertrouwen van de mannen en de vrouwen die zich in hun ‘kleedkamers’ bevinden voor beide instanties toch al minimaal: zo wil de regering het afschaffen van de dividendbelasting er ondanks protest van de kiezers coute que coute doordrukken, ING (maar ook de overige financiële dienstverleners) heeft de 4 jaar geleden geïntroduceerde bankierseed nooit echt serieus genomen. Na vorige week kunnen deze respectievelijke kleedkamers dan ook volledig worden verlaten.

“Als Nederlandse bedrijven hun zaken net zo zouden organiseren als bedrijven in Duitsland en Zweden, kunnen ze 4% meer omzet draaien en 7% winstgevender zijn.” Dat concluderen onderzoekers van de Rijks Universiteit Groningen en RABO Research n.a.v. de resultaten uit een aselecte steekproef van Nederlandse industrieën met een standaardomvang van 50–5.000 medewerkers; een pijnlijke conclusie. Goed management is gebaseerd op: het Stellen van Duidelijke Doelen, het Systematisch volgen van de Voortgang van deze Doelen en Goede Prestaties van Medewerkers Belonen. Deze wetenschap is gebaseerd op decennialange, zelfs nog (veel) langer (Kaizen), ervaring. En juist op ieder van deze aspecten schiet het Nederlands management ernstig tekort; helaas. “Er is sprake van zelfoverschatting. Vrijwel iedere geïnterviewde manager geeft de managementpraktijk binnen zijn bedrijf een cijfer tussen de 6 en de 8 op de schaal van 10, terwijl de werkelijkheid laat zien dat sommige bedrijven veel lager scoren.”; nog pijnlijker conclusie.