Willem Scheepers

“Om meer mannen naar vrouwenberoepen te halen, zullen de lonen fors omhoog moeten.” las ik vanochtend in Het FD en ik dacht ‘Is er dan pas sprake van gelijke beloning m/v?’. Het is tenslotte 2022.

In het Het FD artikel wordt onderzoek door de universiteit van Maastricht aangehaald: “‘Het aandeel vrouwen in een beroep heeft voornamelijk een dempende invloed op het loon binnen door vrouwen gedomineerde beroepen.” Ook citeert het artikel het Sociaal Cultureel Planbureau dat constateert: “Dat voor werkgevers het inschalen van meer vrouwen op hogere functieniveaus in de meeste organisaties weliswaar stijgt, maar geen hoge prioriteit heeft.”

Met dit in het achterhoofd is het begrijpelijk (sic) dat ons land in het zojuist gepubliceerde ‘Global Gender Gap Report 2022‘ tussen 146 landen niet veel verder komt dan een 28e plaats (NB; 2021: 31). Hoezo gelijkheid c.q. gelijke behandeling?

‘Koud’ was ik deze week op LinkedIn in een dialoog terecht gekomen over nut en noodzaak van de implementatie van medical technology in de Zorg, of minister Conny Helder komt met haar ‘Kamerbrief over Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO)’. In deze kamerbrief stelt Helder dat we voor een duurzame zorgverlening niet ontkomen aan digitalisering in en van zorg en verpleging.

De aanleiding voor haar kamerbrief is de aanhoudende vergrijzing i.c.m. de afname van het zorgpersoneel. Ongewild zijn het communicerende vaten: terwijl de één toeneemt, neemt de ander af; overigens zeker niet alleen voor de Zorg. Als er één arbeidsmarkttrend is die er economie breed ‘met kop en schouders’ boven uitsteekt dan is het het tekort aan medewerkers. Zet dit af tot de piek van uittreders die er nog aankomt, nl. het geboortejaar 1958, en je weet: dit houdt nog ‘even’ aan.

De vraag is dan: kunnen we verantwoord investeren in technologie? Dat kan.

“Vlak voor de openingsceremonie van de Beijing 2022 Winterspelen namen verschillende Chinese steden deel aan dit evenement, waar enkele optredens werden getoond, waaronder Shenzhen, de technologiestad van China, met een verbazingwekkende droneshow die indruk maakte op meer dan één!” Idd, de droneshow tijdens de openingsceremonie op 04 februari dit jaar was indrukwekkend. China liet daarmee ook zien welke ontwikkeling het land had doorgemaakt a.g.v. de coronapandemie. Men had niet stilgezeten. Feitelijk was dit al een waarschuwing.

“Een toepassing van Artificial Intelligence (AI) waarbij een groter aantal onbemande voertuigen als autonome zwerm opereert en zelfstandig gecoördineerd opdrachten kan uitvoeren. Bijvoorbeeld een zwerm van tientallen drones die luchtverdedigingssystemen verzadigen.” In zijn toespraak gisteren tijdens het seminar Fog of War 2.0 ter gelegenheid van het 20-jarig jubileum van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD), sprak Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim over ‘zwermtechnologie’ als autonoom opererend systeem. Dat drones stand alone succesvol kunnen zijn leren (sic) we van de oorlog in Oekraïne, laat staan als het een zwerm van tientallen zelfs duizenden drones is.

Omdat de 62-jarige Fransman Philippe Cimadomo, tijdens de aan de 24H Le Mans voorafgaande vrije trainingen, diverse crashes en incidenten veroorzaakte, incidenten waarbij hij ook andere coureurs in gevaar bracht, werd Philippe vorig weekeinde door de wedstrijdleiding vervangen voor de 27 jarige Nyck de Vries.

Nieuw talent De Vries die op de ‘werkvoer’ v/m talent Cimadomo vervangt is daarmee een mooie (sic) metafoor want ook op de werkvloer van jouw organisatie zou dit kunnen gebeuren: v/m talent (bewust noem ik hem/haar geen ‘oudere’) kan niet meer, of onvoldoende meekomen, vervangen door nieuw c.q. jong talent zou dan een optie kunnen zijn. ‘Kunnen zijn’, als er geen krapte op de arbeidsmarkt zou zijn.

‘Tienduizenden ongewenst werkloze 55-plussers ondanks recordkrapte’ meldt Nieuwsuur. “Veel 55-plussers hebben te dealen met een soort beeldvorming. Ze solliciteren zich wezenloos, maar ze komen er niet tussen.”

€ 8,5 miljard gaf de Overheid in de periode 2017 – 2021 uit aan ‘interim management, organisatie- en formatieadvies, beleidsadvies, communicatieadvisering, juridisch advies, advisering opdrachtgevers over automatiseringsvraagstukken, financiën en administratieve organisatie, uitzendkrachten en accountancy’, blijkt uit de ‘kamerbrief inhuur externen’ van minister Hanke Bruins Slot.

“De organisatie is er niet klaar voor om diversiteit aan te nemen. Stop maar al vast met het aannemen van meer diversiteit, ik zou eerst zorgen dat je de diversiteit die je nu hebt, dat je die behoudt. Dat je eerst gaat vragen aan de diversiteit die je nu binnen boord hebt ‘Wat vinden jullie van de politie? wat kan de politie beter doen? voel je je veilig binnen de organisatie?’. Vraag het eerst. Als zij allemaal zeggen of het grootste deel ‘Ja, ik voel me veilig binnen de organisatie. De organisatie is er helemaal klaar voor om diversiteit aan te nemen.’ begin dan met werven. Tot die tijd is het gewoon geldverspilling.” aldus één van de politiemensen die deelnam aan de 2Doc documentaire De Blauwe Familie; gisteravond bleek, een pijnlijke documentaire.

Twee ‘dingen’ haalde ik uit deze 2Doc: allereerst v.w.b. het succesvol implementeren van gelijkheid, diversiteit, inclusiviteit en integriteit heeft de Nationale Politie als werkgever nog een lange weg te gaan.  Het 2e, en die indruk is nu bevestigd, de korpsleiding is niet de cultuurdrager van de organisatie. De cultuurdragers zitten, zeer waarschijnlijk diep, ‘verstopt’ in de organisatie. Dat maakt een succesvolle cultuurverandering nog lastiger, nog uitdagender, maar (toch) niet onmogelijk.

‘Alsjeblieft niet nog meer banen!’ reageerde Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het Centraal Bureau voor de Statistiek op berichten vanuit zijn CBS dat de arbeidsmarkt een recordkrapte kent. Die krapte laat zich idd overal merken: van bagage die niet meegaat via een tunnel die dicht blijft en een festival seizoen dat niet door kan gaan tot aan een a.s. coronapandemie die de Zorg niet opnieuw kan opvangen. ‘De kans is zeer klein dat dit nog een keer gebeurt.’ reageerde Rijkswaterstraat’s Debby van Slegtenhorst op het feit dat de Ketheltunnel maandag urenlang dicht was als gevolg van een gebrek aan vervanging i.v.m. ziekteverzuim. Zou ‘t?

Lang verbaasde ik mezelf over het gebrek aan anticiperen van veruit de meeste werkgevers op trends in de arbeidsmarkt, trends die zich al decennia lang laten zien zoals nu de a.s. uitstroom van ‘boomers‘ geboren in het jaar 1958. Cijfers en trends vanuit CBS, CPB, WRR e.d. die bewust of onbewust werden en worden genegeerd. Het is 2022 en inmiddels ben ik verbijsterd. Niemand leest dit dus ik kan hier de stelling poneren dat er sprake is van wanbeleid, van een gebrek van onvermogen van de hiervoor verantwoordelijken. Geeft een goed gevoel, dat ik dit even kwijt ben. 😉

“Excuses voor de chaos, niet het kwaliteitsniveau dat je mag verwachten van Schiphol. Het is voor ons duidelijk dat de zomer anders moet. Dit mag niet nog een keer gebeuren. We zullen er voor moeten zorgen dat we een aantrekkelijke werkplek zijn.” Schiphol-topman Dick Benschop stelde dit in een gesprek met de pers.

Nu weet ik niet of je de komende maanden nog plannen hebt voor een vliegreis, ik adviseer je iig om op tijd aanwezig te zijn op Schiphol; reserveer op de luchthaven al vast een overnachting. Want de oplossing van het personele probleem, dat laat nog ‘even’ op zich wachten: structurele krapte op de arbeidsmarkt, laat staan dat deze nieuwe mannen en vrouwen op tijd zijn ingewerkt en opgeleid.

‘Elke dag nemen managers beslissingen over producten, klanten, toewijzing van middelen, beloning van werknemers en meer, dit allemaal op basis van veronderstellingen die nooit kritisch zijn onderzocht, laat staan uitgedaagd. “Ik ben er altijd in geslaagd om het op deze manier te doen en heb er nooit aan gedacht om het anders te doen”, is wat we vaak horen als managers wordt gevraagd waarom ze geen vraagtekens zetten bij praktijken die achteraf, of (al) tussentijds, onjuist bleken te zijn. Maar wanneer sceptici aantonen dat de ideeën die ten grondslag liggen aan praktijken verkeerd, verwarrend of zelfs kostbaar zijn, begrijpen managers en leiders het belang van het systematisch testen van aannames.’

Er is een fundamenteel verschil tussen de academische onderzoeker en praktijkgerichte veranderaar: de onderzoeker probeert om afstand te nemen en zo objectief mogelijk de feiten weer te geven (waardevrij), terwijl de veranderaar een duidelijke intentie en belang heeft, gerelateerd aan het veranderproces. Houd ik (ook) mijn studenten voor. Het sluit aan op dat wat Harvard’s Stefan Thomke en Gary W. Loveman constateren, zie citaat, in hun artikel ‘Act like a Scientist,‘ great leaders challenge assumptions, run experiments, and follow the evidence, gedraag jezelf als een wetenschapper: daag (je) aannames uit, voer experimenten uit en volg de bewijslast.

“Het is eenvoudig om recruiters aan te moedigen meer vrouwen of etnische minderheden in dienst te nemen. Het vergroot de algehele diversiteit van de werkplek. Maar diversiteit gaat over het vergroten van de daadwerkelijke participatie van mensen, niet alleen hun symbolische participatie.” “Divers samengestelde teams zijn sterkere teams en presteren beter, diversiteit maakt Defensie dus sterker.”

Het 1e citaat is afkomstig uit het artikel ‘Diversity in the workplace: it means more than you think.‘ van Investors in People. Het 2e citaat is afkomstig van recent op het Ministerie van Defensie benoemd staatssecretaris Christophe van der Maat in zijn ‘Kamerbrief diversiteit en inclusiviteit bij Defensie’. Van der Maat hoopt voor Defensie meer vrouwen aan te kunnen trekken. Het is binnen Defensie niet voor het eerst, deze ambitie….