Familiebedrijf, start het niet! (of toch juist wel?)

'Niet doen, start geen eigen bedrijf!' stelt mevrouw Ümran Aygün vandaag in 'Het Financieele Dagblad'. Een opmerkelijke uitspraak van haar als je weet dat Minister De Geus haar kort daarvoor uitriep tot 'Modelondernemer'! Het is nog al wat zo'n ministrieel compliment. Toch pareert Aygün dat compliment, is haar onderneming nu echt geen succes of wil zij misschien de markt afschermen?
'Paniek in de tent!' vanochtend op het Ministerie van SZW. Met het oog op de doelstelling om de druk op de sociale uitkeringen te verminderen, is het Ministerie op zoek naar lichtpuntjes die verlichting én verheldering kunnen brengen. Van daar uit adviseerde Minister De Geus de uitkeringsgerechtigden om samen met hun familie een eigen bedrijf te starten. 'Kijk eens naar de familie Aygün, een modelondernemer!' 'Koud' zijn zijn woorden aan het papier en aan het web toegevoegd, of Aygün stelt: 'Niet doen!' Haar motivatie: sinds de start van de onderneming op 01/01/05 werken zij en haar man ieder 10 - 12 uur per dag, aan inzet geen gebrek dus, maar door kosten en sociale lasten is het hen pas 1 keer gelukt om salaris uit de onderneming te halen. Dat terwijl De Geus juist van mening is dat dit bedrijf winstgevend is. Interessant natuurlijk waarop beide partijen zich nu baseren, maar dat hier terzijde. Aygün adviseert potentiële starters: 'Weet heel precies waar je aan begint. Spaar voor voorzieningen. Blijf sterk, de eerste 1 á 2 jaar verdien je weinig en werk je veel. Pas na 4 jaar kun je misschien wat gaan verdienen!'

Familiebedrijven zullen haar waarschuwing herkennen, zeker als zij zelf aan de start van de onderneming stonden. Ben je dan door die eerste 4 jaar heen, dan ben je er nog niet. Zo publiceerde BDO in 2005 haar onderzoek: ' 1 op 3 familiebedrijven maakt noodsituatie mee'.  Die schatting is ook nog eens aan de voorzichtige kant, zo meldt BDO. De noodsituaties zitten voor een belangrijk deel in de persoonlijke of privé sfeer: arbeidsongeschiktheid, overlijden, echtscheiding. Deze gebeurtenissen hebben hun invloed op de onderlinge harmonie en uiteindelijk op de continuïteit van de onderneming. Opmerkelijk in dat rapport is dat familiebedrijven nauwelijks anticiperen op een overlijden (op een echtscheiding wel?, denk je dan). Allemaal kommer en kwel dan? Hiermee zou het Ministerie van SZW tot de conclusie kunnen komen: uitkeringsgerechtigden komen nooit meer uit hun situatie.

Toch zijn er oplossingen, zelfs adviezen. Niet alleen kunnen potentials als persoonlijke doelstelling smikkelen en smullen van Quote's Top 500, toch een lijst met nagenoeg allemaal zelfstandig ondernemers e/o familiebedrijven (nb: maar goed ook want anders heb je toch wel een exorbitant salaris), er zijn daarnaast ook pragmatische adviezen. Wat te denken bijvoorbeeld van de adviezen van de Canadese wetenschappers Miller en Le Breton, de 4 C's: Continuity, Community, Connection, Command. Kort gezegd: waarborg je continuiteit; ben loyaal aan je familie, je medewerkers, je klanten, je omgeving; behoud zelf de vrijheid om snel beslissingen te nemen.

Wellicht is het voor een volgende keer raadzaam dat Minister De Geus deze tips meeneemt. Wat mevrouw Aygün betreft, nee zij schermt haar markt niet af, ze waarschuwt collegae alleen maar voor mogelijke risico's.