Uw (familie)bedrijf overdragen. Het is zo ver….

Dat doet u niet zo maar, uw bedrijf overdragen, al helemaal niet als het hier om een familiebedrijf gaat. Een familiebedrijf is als je kind, je hebt 'het' op de wereld gezet, gevoed en gekoesterd en nu, in de zomer van de volwassenheid van uw 'kind' (en in de herfst van uw dagen), wordt het tijd om de verantwoordelijkheid aan een ander over te dragen. Ook al staan er misschien diverse entrepreneurs op de stoep (dat hoop ik tenminste voor u) dan nog is het verstandig om enkele stappen in gedachten te houden en uw 'kind' niet aan de eerste de beste 'vrijer' mee te geven. Tenminste als die op uw stoep staat(!) en staat ie er, dan wilt u toch alleen maar het beste voor uw kind, niet?
Wat betreft de potentiële markt voor over te dragen organisaties (nb: want dat het een Markt is, dat zal u intussen ook wel duidelijk zijn) gaat er een scala aan getallen over de tafel. Laten we hier. voor nu, maar uitgaan van een voorzichtige schatting van het EIM: voor de komende 10 jaar wordt verwacht dat ca. 18.000 Nederlandse organisaties jaarlijks(!) van eigenaar zullen verwisselen. Let wel: het betreft hier dan zowel Klein, Midden als Groot bedrijf. Dat verwisselen kan vervolgens gebeuren door overdracht aan een familie- of gezinslid, dat kan door een management buy out of buy in maar ook door fusie, overname e.d. En als er uiteindelijk toch geen overnamekandidaat te vinden is dan is opheffing van het bedrijf ook nog mogelijk maar daarvan gaan we, zowel EIM als ik, hier en nu niet uit.

Dat er voorafgaand aan een succesvolle overname nog heel wat (harde) noten dienen te worden gekraakt, dat mag ook duidelijk zijn.... Wat te denken bijvoorbeeld van een tijdige planning, een reëele (aan- resp. verkoop)prijs, de financiering c.q. de belegging, fiscale en soms ook wettelijke beperkingen, wat te doen met uw vrije tijd etc.  Maar ook 'lijken in de kast', of juist niet, en wat ik gisteren aanhaalde: Hoe staat het eigenlijk met het Innovatievermogen van uw organisatie? Hoe staat het met de beschikbare Kennis en Kunde in uw organisatie? Zeker als u, en uw familie, weg zijn? Allemaal punten die in dit thema voorbijkwamen e/o nog eens voorbij zullen komen. Maar laten we nu eerst eens beginnen met een kort overzicht van aspecten voor Vraag en Aanbod op de markt van de bedrijfs- of organisatieoverdracht.

Hiervoor gebruik ik de 8st editie van het EIM Rapport 'Entrepreneurship in the Netherlands; Businesstransfer: a New Start'. De Aanbod kant bestaat uit of wordt bepaald door o.m.:

• => een stijgend aantal aanbieders, (potentiële) verkopers
• => een (sterke) mix in de kwaliteit van het aanbod
• => ook belangrijk: wat beweegt de verkoper?
• => waardenbepaling van het gebodene, het aanbod
• => onvoldoende in staat om zelf te kunnen onderhandelen (denk aan emoties)
• => onvoldoende kennis van en over potentiële kopers
• => tijdsaspect is onvoldoende duidelijk (feitelijke overdracht, wanneer??)
• => bereidheid om de Zaak, Uw Zaak, nu ook écht los te laten
• => de exit strategie of 'hoe neem ik afscheid?'
• => het vooraf onderschatten van mogelijke fiscale en wettelijke gevolgen

Dan de 'vrijers', de entrepreneurs of de Vraag kant:

• => een daling in de kwantiteit van de vragers is te verwachten
• => ook hier is een (sterk) verschil in de kwaliteit van de vraag, de vragers
• => de implicaties van wie, of wat, de vrager nu feitelijk is van de verkoper (zo is er een cruciaal verschil tussen gezinsleden, individuele kopers, organisaties die aansturen op een overname)
• => de voorbereiding van de overnemers / kopers
• => ook hier: onderhandelingsvaardigheden
• => de diverse vormen / mogelijkheden van overname vragen om andere vaardigheden
• => de uitdagingen die liggen bij: financiering, belasting en wetgeving
• => aansprakelijkheid; zodra u een organisatie overneemt en er valt, bijv., een lijk uit de kast

Het zijn enkele aandachtspunten, u kan er u nu eerst eens uw gedachten overheen laten gaan. Op sommige punten kom ik hier nog terug. Al lijkt voor u een overdracht nu misschien nog ver weg (want 'pas over 3 jaar!'), toch adviseer ik u om de komende lente- en zomerdagen al vast eens achterover te gaan liggen en uw gedachten te ordenen. Tenslotte: uw 'kind' is dan misschien één van 18.000, dat jaar, voor u is het Uniek! Het is alleen de vraag of de vrijer / entrepreneur dit ook vindt. Enne... als het zover is, kijk dan ook even naar de ondernemerskwaliteiten van uw entrepreneur / overnamekandidaat want 'slechts het Beste is Goed genoeg voor uw kind', toch?