Stop de bureaucratische manager

Vanochtend las ik een artikel in de Gelderlander over de nieuwste trends op het gebied van moderne kantoren. Nogal wat kantoorplekken zouden onbemand zijn omdat medewerkers door ICT in staat zijn thuis werken. En dat is natuurlijk lekker efficiënt, want dat bespaart kantoorruimte. Maar de geïnterviewde manager op het gebied van kantoorinnovaties beklaagde zich aan het eind van het artikel dat Het Nieuwe Werken maar niet echt van de grond komt. En dat komt omdat managers dat tegenhouden.

Je kunt ( bij Het Nieuwe Werken) als manager niet meer de hele dag jouw medewerkers controleren en dat vraagt vertrouwen van de managers en meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheidsgevoel van de medewerkers.

Datzelfde onmachtige gevoel bekruipt mij als ik al die management boeken en -artikelen lees. Iedereen is het er over eens dat meer zelfstandigheid bij uitvoerend personeel (bijvoorbeeld bij leraren, verpleegkundigen) leidt tot meer werkplezier en uiteindelijk ook tot meer productiviteit. Maar nee, de werkelijkheid is compleet anders.

Al jaren wordt steen en been geklaagd over bureaucratie op het werk. De verpleegkundige moet 7 formulieren invullen om een paracetamolletje voor te schrijven. Stel je eens voor dat er teveel paracetamol wordt voorgeschreven! Dat zouden de budgetten wel eens in gevaar komen! Maar wat kost ons die bureaucratie eigenlijk? Zou daar eens onderzoek naar gedaan kunnen worden? Uit alle onderzoeken komt trouwens naar voren dat al die megafusies in onderwijs en zorg niet geleid hebben tot kostenreductie. Al die lagere kosten werden geheel gecompenseerd door de kosten van bureaucratie en al die controlerende managers.

De nieuwe managers hebben zoveel macht opgebouwd dat zij zich onaantastbaar wanen. Zij ontspringen de dans in alle reorganisaties en bezuinigingsronden.

De praktijk is nu dat bij de (semi-)overheid medewerkers de helft van alle tijd bezig zijn om hun managers tevreden te houden door het invullen van formulieren. Vandaar dat 60% van het personeel in de zorg er het liefst mee willen ophouden. En hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor het ABN-personeel wat ook worstelt met een nieuwe reorganisatie (lees bezuiniging). Volgens de ABN-personeelschef gaat het ABN-personeel nog steeds met plezier naar het werk. Overbodig te zeggen dat het personeel daar anders overdenkt.

Wie stopt de bureaucratie nou eindelijk eens. Het Sovjetsysteem is bezweken aan haar bureaucratie, nu de Nederlandse bureaucratie nog.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Iris Vogt
Een kleine nuance. Misschien dat dit geldt binnen veel instellingen en organisaties. Ik kan echter uit ervaring melden dat o.a. zorginstellingen gebombardeerd worden met processen/procedures en dergelijke waar men aan móet voldoen om in aanmerking te komen voor vergoedingen. Deze bureaucratische regelingen worden ons opgelegd. En als manager moet je het er maar weer mee doen, het team zover zien te krijgen dat ze óók dit nog eens realiseren. Deze kant is er ook, net als die welke hier boven staat beschreven.
Wim van Sint
Lid sinds 2019
Dag Iris Vogt,

Bedankt voor je reactie. Je hebt met je nuance volkomen gelijk. Ik chargeer om de boel wakker te schudden. Ik weet dat veel managers competent zijn en het beste met een organisatie en hun medewerkers voor hebben. Helaas zitten de (midden) managers  in het zelfde schuitje. Het is zo onzichtbaar wie nu precies verantwoordelijk is voor al die bureaucratie op het werk. Dat is nu net het probleem in Nederland: niemand voelt zich ergens verantwoordelijk voor.
Mijn vrouw werkt bij de RvdK en zit al 20 jaar in een permanente verandering van processen, werkwijzen, cultuuromslagen, reorganisaties.

Mijn vraag is dan: is de productiviteit daardoor verbeterd (dat is altijd het doel). Antwoord: nee, maar wel de werkdruk.

Waar zijn wij in .................... mee bezig?
Peer Froehling
Lees het boek "Bullshit Management" van Jos Verveen, dan weet je dat een bedrijf uitstekend zonder managers kan; hoogstens heb je nog meewerkende voormannen en een directeur nodig en doe je gewoon de dingen waar je goed in bent. Managers hoeven per definitie nergens goed in te zijn, dus dragen ze ook nergens aan bij.
Julian Granville
De oorzaak ligt in de vele misstanden die zijn ontstaan doordat er op veel plaatsen mensen zijn die misbruik hebben gemaakt van hun mogelijkheden. Dit misbruik (van hun macht) wordt niet genoeg gestraft. Ze komen weg met wachtgeldregelingen en afkoopsommen (die vaak ook nog gigantisch zijn). Men schaamt zich in deze maatschappij nergens voor. Ook rekenen we nooit met deze graaiers af. In Japan hebben managers nog een eergevoel en schamen zich openlijk.

Door deze schandalige maatschappelijke graaimoraal die zelf op het laagste niveau door is gedrongen (pakken wat je pakken kan). Wordt overal teruggegrepen naar het controleren en formaliseren van processen. Om alle fraude en misstanden te kunnen voorkomen en omdat Managers niet de zwarte Piet willen krijgen. Indekken en straatje schoon houden; Stoel beschermen gaat dat allemaal door.

Iedereen weet ook wel dat als we elkaar vertrouwen en op vakmanschap elkaar in de ogen kunnen kijken, dat we weinig woorden nodig hebben om e.e.a. voor elkaar te krijgen. Helaas is de politiek, die als leiders het voorbeeld moeten geven, zelf ook totaal vervuild met misstanden. De journalistiek smult ervan en vergroot het allemaal graag uit voor de kijkcijfers/omzet en zo zijn we weer bij af.

Pas als we als mensen meer integriteit, moraal en fatsoen zouden hebben, kunnen we e.e.a. terugdringen. Maar waar worden we beloond voor zo'n gedrag of geleerd om deze deugden te beoefenen?