Leider Donald Trump laat zien dat een Opgeblazen Ego Succesvol kan zijn.

'Trump is een leider,' hoorde ik vanochtend bij WNL n.a.v. de uitslagen van de Midterm Elections in de VS. Hoe je het ook wendt of keert, Trump heeft ook gewonnen: leiderschap. Als je de definitie aanhoudt dat een leider iemand is die we vertrouwen omdat hij/zij het blijkbaar goed met ons voor heeft, dan klopt dat: Donald Trump is een leider voor een groot deel van zijn electoraat. Maar dat betekent niet dat deze persoon daarmee ook een leider is voor de gehele wereldbevolking. Daarin is tot nu nog geen enkele leider geslaagd. Je behaalt nooit 100% van de stemmen, of je hebt de uitslag gemanipuleerd en dat zegt dan weer iets over het type leider dat je bent. Net zoals Gandhi en Mandela hun tegenstanders kennen, kennen Hitler en Hoessein hun voorstanders. Er zijn zelfs wereldburgers die geen idee hebben over wie deze 4 mannen zijn en wat zij zoal hebben gedaan. Anderzijds: je bent pas een leider als je volgers hebt, zonder volgers geen leider. Terwijl dat juist weer wel kan bij een manager: de manager zonder medewerkers, de accountmanager bijv.; een totaal gedevalueerde term, dat 'manager'.

Zodra je als leider volgers krijgt gaat het vaak mis: blijf dan nog maar eens je zelf. "Naarmate we hogerop komen, verwerven we meer macht. En daarmee willen mensen ons eerder behagen door aandachtiger te luisteren, meer in te stemmen en te lachen om onze grappen. Al deze reacties kietelen het ego. En wanneer het ego wordt gekieteld, groeit het." Bron: The Mind of the Leader: How to Lead Yourself, Your People, and Your Organization for Extraordinary Results. Kijk naar de volle zalen van zowel Trump als van zijn counterpart Obama, niet alleen het publiek, ook de inleiders zelf worden in de euforie, zelfs extase, van het moment meegezogen. Blijf maar eens jezelf. Voordat je het weet heb/ben je een opgeblazen ego. Mogelijk dat je 24u later toch met enige relativeringsvermogen op het event kan terugkijken. Maar dat lukt (lang) niet iedereen.

Auteurs Rasmus Hougaard en Jacqueline Carter stellen in dit boek dat een opgeblazen, of zelfs een (door onszelf) ongecontroleerd ego, ons 'aardig' in de weg kan zitten. "Wanneer we gevangen worden in de greep van het verlangen van het ego naar meer macht, verliezen we de controle. Ego maakt ons vatbaar voor manipulatie; het verkleint ons gezichtsveld, het corrumpeert ons gedrag en veroorzaakt vaak dat we handelen tegen onze waarden." Maar goed dat er 'vaak' staat i.p.v. 'altijd'.

Ego karakteriseringen volgens Hougaard en Carter:

• Ons ego is als een doelwit dat we bij ons dragen. "And like any target, the bigger it is, the more vulnerable it is to being hit. In this way, an inflated ego makes it easier for others to take advantage of us. Because our ego craves positive attention, it can make us susceptible to manipulation. It makes us predictable. When people know this, they can play to our ego. When we’re a victim of our own need to be seen as great, we end up being led into making decisions that may be detrimental to ourselves, our people, and our organization."
• Een opgeblazen ego corrumpeert ook ons gedrag. "When we believe we’re the sole architects of our success, we tend to be ruder, more selfish, and more likely to interrupt others. This is especially true in the face of setbacks and criticism. In this way, an inflated ego prevents us from learning from our mistakes and creates a defensive wall that makes it difficult to appreciate the rich lessons we glean from failure."
• Een opgeblazen ego beperkt onze visie op de toekomst. "The ego always looks for information that confirms what it wants to believe. Basically, a big ego makes us have a strong confirmation bias. Because of this, we lose perspective and end up in a leadership bubble where we only see and hear what we want to. As a result, we lose touch with the people we lead, the culture we are a part of, and ultimately our clients and stakeholders."

In Trump herkennen we deze 3 zowel het gemakkelijke doelwit, zo gaat hij daarvoor volledig los op twitter (hoewel hij in zijn tweets slimmer lijkt dan dat het er op het 1e oog uitziet), als in zijn gedrag waaruit o.m. nauwelijks respect blijkt voor vrouwen, als zijn gebrekkige visie op de toekomst met als aansprekend voorbeeld het klimaat.

Hougaard en Carter hebben in het artikel Ego Is the Enemy of Good Leadership nog een 4e karakteristiek:

• Een ongecontroleerd ego kan ons perspectief vervormen of onze waarden verdraaien. "In the words of Jennifer Woo, CEO and chair of The Lane Crawford Joyce Group, Asia’s largest luxury retailer, “Managing our ego’s craving for fortune, fame, and influence is the prime responsibility of any leader.” When we’re caught in the grip of the ego’s craving for more power, we lose control. Ego makes us susceptible to manipulation; it narrows our field of vision; and it corrupts our behavior, often causing us to act against our values." 

Door ons ongecontroleerde ego handelen we niet in lijn met onze persoonlijke waarden. Net zo onduidelijk als de belastingaangiften van Trump zijn, zijn dat ook zijn persoonlijke waarden. Je kan er slechts naar raden c.q. een eigen interpretatie aangeven. Wel kun je constateren dat hij authentiek is, authentiek als 'trouw aan zichzelf': "Mr Trump is supplying an inexhaustible seam of raw study material for disciples of the cult of authenticity: the idea that being true to yourself will make you a better leader." Bron: Trump’s plain speaking fuels the leadership cult of authenticity. Managers who tell it like it is find it hard to evolve.

Hougaard en Carter concluderen: "Het opgeblazen ego dat gepaard gaat met succes - het hogere salaris, het leukere kantoor, het gemakkelijke lachen - geeft ons vaak het gevoel dat we het eeuwige antwoord hebben gevonden om een leider te zijn. Maar de realiteit is dat we dat niet hebben gedaan. Leiderschap gaat over mensen, en mensen veranderen elke dag. Als we geloven dat we de universele sleutel hebben gevonden om mensen te leiden, zijn we het gewoon kwijt. Als we ons ego laten bepalen wat we zien, wat we horen en wat we geloven, hebben we ons succes uit het verleden schade toe laten brengen aan ons toekomstige succes."

De auteurs adviseren dan ook om als leider je ego in de hand te houden, wil je succesvol zijn. Ik ben het met hen eens. Toch dien ik ook te concluderen dat Donald Trump hier de bekende, en voor een goed boek noodzakelijke, 'uitzondering op de regel' lijkt te zijn: zijn ego is nauwelijks een 'vijand' gebleken voor zijn succesvolle leiderschapsrol althans bij deze midterm elections.....

Willem E.A.J. Scheepers, universitair docent en o.m. auteur van het boek Disruptie, Hybridisering van Arbeid, Diversiteit, Ethiek, Management;