“Het zijn geen slechte mensen. Het zijn stuk voor stuk lieve mensen. Ze zien de grote lijnen niet, maar dat is meer onkunde dan onwil.”, “Medewerkers geven in interviews aan dat er te veel wordt geleund op vertrouwen terwijl er in de afgelopen jaren genoeg voorbeelden zijn geweest waarbij het vertrouwen is beschadigd.”, “De KMA raad ik mijn toekomstige dochter niet eens aan.”

Het 1e citaat betreft één van de respondenten in een onderzoek naar de sociale veiligheid binnen het Amsterdam Fashion Institute. Het 2e citaat betreft bevindingen in een onderzoek naar ‘De beheersing van corruptierisico’s door de Douane in de Rotterdamse haven’. Het laatste citaat is een stevige conclusie die cadet-vaandrig Irina Tziamali trekt n.a.v. onderzoek voor haar Bachelor scriptie. Alle 3 zijn recent opgeleverde onderzoeken waarin als een rode draad te herkennen is de invloed van voorbeeld(ig) leiderschapsgedrag op de cultuur van de organisatie, op (het gebrek aan) de sociale veiligheid in de organisatie en vervolgens op de resultaten van diezelfde organisatie; of juist het gebrek daaraan.

“Een prins moet altijd advies inwinnen. Maar hij moet het alleen zoeken wanneer hij het wil, niet wanneer anderen het hem opdringen. Het belangrijkste is dat een prins altijd sceptisch moet zijn over het advies dat hij krijgt, voortdurend moet vragen en onderzoeken. Als hij ooit ontdekt dat iemand de waarheid voor hem verzwijgt of persoonlijk belang voorop stelt, moet hij die persoon streng straffen. Uiteindelijk, hoe intelligent de adviseurs van een prins ook zijn, een prins is gedoemd te mislukken als hij zelf geen intelligentie heeft. Wijze prinsen moeten worden geëerd voor goede daden die voortkomen uit goed advies.” ‘Il Principe’, Niccolò Machiavelli (1513)

Waar de prins v.w.b. advies nog een vrije keuze heeft, heeft hij dat v.w.b. een audit (als ‘systematische periodieke controle’) niet.

Voor ESAA, Erasmus School of Accounting & Assurance, verzorg ik ieder studiejaar, samen met collega Geert Heling, de colleges Verandermanagement en Adviesvaardigheden. Studenten zijn mannen en vrouwen m.n. uit de vakgebieden auditing & control, werkzaam in- dan wel extern in zowel private als publieke sector. De vraag die dan ‘boven de markt hangt’: audit = advies? Los van het feit dat dit 2 verschillende begrippen zijn, is mijn antwoord: nee maar het kan elkaar aanvullen en ik begin met dit citaat van Michelle Bennett, senior director of risk management and internal audit at Cable ONE.

“One area I see as a barrier to internal audit’s ability to provide advisory services is a fundamental misunderstanding of internal audit’s purpose and capabilities. Many folks who have prior, perhaps challenged, experiences with internal audit may believe it to be a ‘gotcha’ department. Instead, we want to be trusted advisors to not only help protect the company but, more importantly, help the company achieve its strategic goals.”

Ieder ESAA collegejaar wordt afgesloten met een symposium. Het thema van dit jaar is: Auditors Adviseren. Tegelijkertijd wordt er een bundel met aan het onderwerp gerelateerde bijdragen gepubliceerd. Wat nu volgt is mijn bijdrage aan deze bundel met als titel ‘Ongeschreven regels: kwestie voor de adviseur én de auditor?’.

Ondergetekende is 10 jaar bezig geweest met zijn persoonlijke missie “een substantiele bijdrage leveren aan (de ontwikkeling van) NIEUW Leiderschap”. Ik stopte er minimaal 10.000 uren in. Resultaat: 2 boeken, 3 podcastopnamen, 2 animaties, 400 columns, 9 video’s, meer dan 100 recensies, 3 dossiers, 1 GREENpaper, 2 specials leiderschap en mijn “Inspiration for my International followers”.

Verder erkenning door een groot aantal koplopers, visionairs en experts op het gebied van leiderschap. Eerder schreef ik Leiderschap? Ik ben er helemaal klaar mee! Ik zal na 30 juni 2021 geen artikelen en bijdragen meer plaatsen op LinkedIn en Twitter en ook niet meer reageren. Ik haal mijn account niet uit de lucht, want het is inmiddels een “hangar vol met kennis” (met dank aan Marcel Kolder). Verder blijf ik mijn columns plaatsen op: www.ManagementPRO.nl & www.LerendeLeiders.nl Op beide sites staan de nodige columns en recensies. Op Lerende leiders staan mijn 3 dossiers, waaronder Dossier: Rijnlands Organiseren | Leiderschap.

Mensen die mijn kennis & ervaring willen gebruiken voor een inleiding, de exclusieve masterclass “Futureproof“, workshop of persoonlijk advies kunnen mij bellen op 0031629008353 of mailen naar Koos.Groenewoud@AAA-TFM.nl.

‘Bankmedewerkers probeerden extra hypotheekrenteaftrek aan te vragen.’ ‘Zij ook al?!’, dacht ik op het moment dat ik dit bericht las in Het FD. Minder verrast was ik door de constatering van ProPublica dat de meest welvarenden onder ons niet tot nauwelijks belasting blijken te betalen. Ook al weten zij belasting te ontduiken door o.m. ‘goede doelen stichtingen op te zetten’, dan nog is dit gedrag twijfelachtig omdat dit geld verdiend is ‘dankzij’ de rest. ‘Mogen we misschien meebeslissen?’*

Inmiddels zijn wij midden in ‘Sywertgate’ beland en op weg naar naar ‘corona-‘ c.q. ‘Volksgezondheidgate’**: “De rijksoverheid heeft in 2020 € 29 miljard uitgegeven aan steunmaatregelen om de gevolgen van de coronacrisis op te vangen.” aldus de Algemene Rekenkamer. Minister Tamara van Ark stelt breed onderzoek in naar de inkoop van het coronamateriaal. We kunnen we er nu al van uitgaan dat vervolgens meer ‘Sywerts’ naar boven komen, verwacht ik. Zie ook: Dit zijn de 25 duurste coronadeals van het ministerie van Volksgezondheid.

Zelfs al zouden ambtenaren even niet goed hebben opgelet, en je jezelf ‘ondernemer’ noemt, dan nog is het zowel moreel als ethisch disputabel gemeenschapgeld te verdienen aan een crisis die de samenleving treft.

In plaats van vast te blijven houden aan het gedachtengoed van Milton Friedman, dat het enige doel van zakendoen is het maximaliseren van het rendement van de aandeelhouders*, dienen we het idee te omarmen dat het bedrijf alle belanghebbenden dient nl.: werknemers, klanten, leveranciers de gemeenschap, en ook de aandeelhouders. Op het moment dat activist en lobbyist Sywert van Lienden onder vuur ligt v.w.b. een mondkapjesaffaire, hij zou met deze handel een aanzienlijke winst t.l.v. de samenleving hebben gerealiseerd**, komt de Harvard Business Review met een nieuwe Big Idea: Getting Serious About Stakeholder Capitalism. Dat kan geen toeval zijn, denk ik dan.

Kapitalisme, deze aanpak ‘schuurde’ al enige tijd. Covid-19 laat zien dat er met farma gerelateerde producten, niet alleen vaccinaties, fors geld te verdienen is. Daarnaast zien we dat de wereldwijde verschillen tussen rijk en arm, welke continenten wel en welke continenten niet in staat zijn hun bevolking te beschermen tegen de gevolgen van de coronapandemie, letterlijk zichtbaar worden. Dat dan ook een systeemwijziging wenselijk, zelfs noodzakelijk, is mag duidelijk zijn. De vraag is ‘slechts’ hoe realistisch is dit? Maar eerst Milton Friedman, wat stelde hij nu feitelijk?

Veel financiële dienstverleners proberen zich voortdurend aan te passen aan een steeds veranderende omgeving. Veel van deze organisaties zijn blootgesteld aan toenemende concurrentie en kostendruk. Als gevolg hiervan zijn deze bedrijven op zoek gegaan naar manieren om hun bedrijf te verbeteren. Dat wil zeggen: betere diensten leveren tegen lagere kosten, de klanttevredenheid verbeteren en concurrerend blijven. Banken krijgen daarnaast te maken met toenemende concurrentie van technologiebedrijven buiten de traditionele financiële sector die verschillende nieuwe financiële technologieën (fintech) en andere diensten aanbieden. Topmanagers van banken hanteren vaak een strategie van continue verbetering in hun organisaties als middel om met al deze veranderingen om te gaan. Door het implementeren van lean verwachten financiële dienstverleners een bedrijfsvoering te ontwikkelen die efficiënter, effectiever en duurzamer is en daardoor mogelijkheden schept voor meer flexibiliteit en winstgevendheid in de toekomst.

“Digitalisering is geen digitale saus over de bestaande werkelijkheid, maar een echte transformatie van allerlei activiteiten en processen. (….) Bedrijven moeten hun verdienmodel
opnieuw uitvinden, markten worden opgeschud door nieuwe typen spelers en wereldwijd actieve digitale platforms met een machtspositie kunnen de concurrentiemogelijkheden voor bedrijven belemmeren.” Zo opent de ‘update Nederlandse Digitaliseringsstrategie 2021‘.

In de recente verkiezingen waren toepassingen van robotica, kunstmatige intelligentie, machine leren e.d. nauwelijks thema’s (zie YT) toch neemt hun impact in rap tempo toe, zeker o.i.v. Covid-19. Dat maakt deze ‘digitaliseringsstrategie’ zowel interessant als relevant.

“Digitalisering is essentieel om maatschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden.” stelt deze ‘update‘. Thema’s waaraan aandacht wordt besteed zijn: landbouw, zorg, onderwijs, onderzoek, ‘smart industry‘, MKB, energie, overheid, mobiliteit.

Mijn zaak heet “van management naar nieuw leiderschap”. Daarom lees ik met meer dan gewone belangstelling over nieuw leiderschap en nieuwe leiders. Ik was dan ook erg enthousiast dat minister Kaag mijn LinkedInuitnodiging accepteerde. Ik zie dat nieuw leiderschap een trending topic aan het worden is. Aan de ene kant reden tot vreugde, aan de andere kant reden tot bezorgdheid. Vreugde omdat nieuw leiderschap naadloos aansluit bij de rol van politici, ambtenaren en mensen die op kosten van de belastingbetalers aan het werk zijn. Nieuw leiderschap is namelijk dienend leiderschap. En we hebben het toch over overheids DIENAREN.

Bezorgdheid omdat veel mensen eigenlijk geen benul hebben van de “taakomschrijving” van nieuwe leiders. Ik ben al een jaar of 15 betrokken bij dienend leiderschap (Robert K Greenleaf). Ik noem dienend leiderschap al jaren nieuw leiderschap en baseer dit op het handvest nieuw leiderschap.

HandvestNieuwLeiderschap.pdf (aaa-tfm.nl) Lees ook: Charter for NEW leadership English: Charter for NEW leadership English (slideshare.net) Waarom hebben we nieuwe leiders nodig (WHY) Triologie.voor.slideshare

Ik wens u veel leesplezier en inspiratie

Koos Groenewoud, Lelystad 4 mei 2021

“Uit het strafrechtelijk onderzoek komt naar voren dat binnen de bank sprake was van een cultuur waarbij zaken soms mooier werden voorgedaan dan zij in werkelijkheid waren met als achterliggende gedachte “we lossen het wel op in de Business as Usual”. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft aan ABN AMRO een boete opgelegd van “480 miljoen euro vanwege ernstige tekortkomingen bij het bestrijden van witwassen.” ook zijn door het OM “drie natuurlijke personen aangemerkt als verdachte van het feitelijk leidinggeven aan het overtreden van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) door ABN AMRO. Het betreft leden van de voormalige Raad van Bestuur van ABN AMRO”. Forse aanpak door het OM, maar er was binnen ABN AMRO dan ook ‘nog al wat’ mis:

“Daarnaast waren de gebrekkige dossiervorming, het tekort aan aandacht op bestuursniveau voor de naleving van de Wwft, de cultuur binnen ABN AMRO, de gebrekkige en versnipperde IT-systemen, de organisatie van de bank in Business Lines die als ‘silo’s’ functioneerden en gebrek aan goede management-informatie naar het oordeel van het OM een belangrijke oorzaak van de strafbare feiten.” Onder ‘normale’ omstandigheden zou je zeggen ‘mismanagement’.

Ondergetekende leest graag en noemt zichzelf (HoReCa man en expert nieuw leiderschap) zowel fijnproever als veelvraat. Ik verslind boeken. De afgelopen jaren heb ik ongeveer 150 boeken over leiderschap gelezen en gerecenseerd. Daar was één boek bij dat ik op één dag uitlas. Het boek van Wouter ter Braake is het tweede.

Toen ik op de helft was schreef ik de schrijver “Guy de Maupassant wist een sfeer, gebeurtenissen en omgeving zo te beschrijven dat je het gevoel had dat je er bij was. Nou zo schrijf jij ook. Ik lees net het prachtige stukje over het plakken van de fietsband op zondag. PRACHTIG. Doet me denken aan Simon Carmiggelt. Ik geniet. En wat stel jij je kwetsbaar op en heb je veel gekeerd op je reis, levenspad. Jouw verhaal geeft ook weer aan wat de impact en verantwoordelijkheden zijn van ouders en verzorgers. Ik ben geraakt en herken veel”.