De fusies voorbij! Wanneer onze publieke organisaties weer ontvlechten?

Synergie en besparen op de overhead! Wie gelooft er nog in? 1 Plus 1 blijft beneden de 2! Investeringsmaatschappijen nemen concerns over om ze vervolgens te ontvlechten en aldus veel geld te verdienen. Op eigen initiatief gaan steeds meer bedrijven hier ook toe over. DSM en Numico al eerder, nu ook Unilever, AkzoNobel en TNT. Splitsen, afstoten, scheiden, isoleren, onderhands verkopen; het is aan de orde van de dag. Synergie blijkt een fabeltje. Het ondermijnt de resultaat-verantwoordelijkheid en het ondernemerschap van de onderdelen. Bestuurlijke drukte en bureaucratie krijgen de overhand.

Wanneer volgen onze publieke organisaties?
Bovenschools-management, ziekenhuisfusies, steeds grotere ROC's, de koepels en fusies in de zorg, fusies van universiteiten met HBO's: wordt het niet eens tijd de boel weer te ontvlechten? Wat zien we anders dan aan de top toenemende bestuurlijke drukte en aan de basis een toenemend gevoel dat het zo niet langer kan. Er wordt al meer dan genoeg geregeld door de overheid. Waarom al dit 'besturen' niet terugbrengen' tot het introduceren en cultiveren van 'de menselijke maat': overzichtelijke eenheden met een duidelijke eigen verantwoordelijkheid voor specifieke taken en clienten. En vervolgens het besturen en coordineren beperken tot het verschaffen van inzicht in de behaalde resultaten. Dan kunnen we de verantwoordelijkheid weer leggen waar die thuishoort: de professionals die het feitelijke werk doen.

Als bestuurders dit niet op kunnen brengen dan is het alternatief toenemende ontwrichting en verloedering of, juist ja: ontvlechten. Ziet u een andere oplossing?

Ga ik te snel? Dat zal best maar ik voorspel dat we in publieke organisaties een periode tegemoet gaan van ontvlechting.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Joke van Galen
Beste Willem,
In mijn beleving hebben die fusies de kloof tussen middenmanagement en bestuur alleen maar vergroot. Bovenin denkt men het heel goed te doen, onderin wordt een heel ander verhaal verteld. Je eigen onderzoeken bevestigen dat. Het is jammer dat men alleen maar het heil heeft gezocht in fusies. De expansiedrift is geprikkeld door de bezuinigingsdrift van de overheid. In plaats van zich te onderscheiden van de "collega-organisaties" ging men er nog meer eenheidsworst van maken. Steeds maar meer van hetzelfde produceren, af en toe met een nieuwe verpakking erom, maar toch..
Ik heb de bestuurders met volle overtuiging horen zeggen: "grootschalig waar het moet, kleinschalig waar het kan". Helaas bepaalden die bestuurders zelf wat er moest en kon. Het is niet verwonderlijk, eigenlijk alleen maar een logische beweging, dat de ontvlechting aan de orde is. Echter:ik ben bang, dat het weer heel erg gaat doorschieten. Het is steeds van het ene uiterste naar het andere uiterste gegaan. Een "redelijk midden" (evenwicht) is nooit nagestreefd. Ik vermoed, omdat men zichzelf en elkaar heeft wijsgemaakt dat zo'n midden niet bestaat. Het zou heel erg saai worden aan de top, dat wel...
Vriendelijke groet van Joke