'Het fraaie van hogere AOW-leeftijd is dat het kosten bespaart én arbeidsparticipatie verhoogt' 'Het niet-fraaie is dat je niet kijkt naar de echte kostenexplosie, namelijk in de gezondheidszorg'. Dit stond er dit weekeinde in Het FD bij een interview dat Martin Visser had met Agnes Jongerius. Jongerius heeft het bij het Kabinet voor elkaar gekregen dat het besluit voor een verhoging van de AOW leeftijd is uitgesteld tot het najaar. Toch lijkt dit slechts uitstel van executie. Als je het interview 'tussen de regels doorleest' dan lijkt het er sterk op dat Jongerius zelf dit onderwerp ook is gaan beschouwen als de spreekwoordelijke steen om haar nek.
Voor degenen die het besluit over dit onderwerp gaan nemen dit najaar, m.n. de SER, is het leerzaam om zich te verdiepen in het zojuist verschenen OECD rapport 'Society at a Glance 2009' en de publicatie van The Economist dit weekeinde "A special Report on Ageing Populations: A Slow Burning Fuse". Het lontje van deze bom brandt langzaam op.....
Conclusie die je kan trekken uit al die info: verhogen die AOW leeftijd, zelfs 67 lijkt nog te laag.
De OECD onderzocht ondermeer hoe lang gepensioneerden, binnen de OECD landen, momenteel van hun pensioen kunnen genieten: dat is voor gepensioneerde mannen tussen de 14 en 24 jaar, voor gepensioneerde vrouwen tussen de 21 en 28 jaar. Dat kunnen mooie jaren zijn, niet waar? Leggen we deze jaren naast de cijfers van 1970 dan blijkt dat voor de meeste gepensioneerden deze periode is verdubbeld en in enkele OECD landen is dit zelfs verviervoudigd. Onder de huidige maatstaven neemt deze 'pensioentijd' de komende jaren alleen maar toe. Vraag die dit dan oproept bij de onderzoekers van de OECD: 'Wie kan dat betalen?'.
Het OECD rapport 'Society at a Glance 2009' gaat nog veel verder: over ontwikkeling, over armoede, over gezondheidszorg, zelfs over zelfmoord.... The Economist geeft op het rapport commentaar zoals we dat van hen gewend zijn: zij bekijken het onderwerp van de bekende '2 kanten'.
Aan de ene kant: "From an economic point of view, getting people to work for a few more years would solve many of the problems associated with ageing populations. By carrying on, those workers will not only save the public purse money by not drawing a pension but will also continue to pay taxes and social-security contributions, so those extra years are doubly valuable." Financieel voordeel dus, als we mensen langer laten doorwerken. Dat zegt ook Jongerius: 'Het fraaie van hogere AOW-leeftijd is dat het kosten bespaart én arbeidsparticipatie verhoogt'. Omdat er nu veel minder zware lichamelijke arbeid is dan, bijv., in 1970 en omdat ouderen nu gezonder zijn 'dan ooit', hoeft e.d. besluit geen fysieke problemen op te leveren. Dat staat dus in contrast tot de opmerking van Jongerius: 'Het niet-fraaie is dat je niet kijkt naar de echte kostenexplosie, namelijk in de gezondheidszorg'. De toekomst zal het leren, zeggen we dan.
Aan de andere kant: "It is worth bearing in mind that if many more older people were to stay on in the formal economy, some of the things they now do outside it and without monetary reward would fall by the wayside. Many newly retired folk sign up for voluntary work, and many more get drafted into family duties, looking after grandchildren or frail old parents. Such unpaid work does not show up in the GDP figures. If the people who do it held down regular jobs, much of those things would have to be paid for-or would not get done at all." Geen mantelzorgers meer beschikbaar dus & dat terwijl menig verzorgingshuis juist schreeuwt om deze vrijwilligers. Sterker nog: het kan zijn dat een gemiddeld verzorgingshuis in de problemen komt als er geen vrijwilligers/mantelzorgers meer beschikbaar zijn......
The Economist neemt geen besluit, dat laten ze aan de Politiek over. Wel merken ze nog op: "STOP thinking for a moment about deep recession, trillion-dollar rescue packages and mounting job losses. Instead, contemplate the prospect of slow growth and low productivity, rising public spending and labour shortages. These are the problems of ageing populations, and if they sound comparatively mild, think again. When the IMF earlier this month calculated the impact of the recent financial crisis, it found that the costs will indeed be huge: the fiscal balances of the G20 advanced countries are likely to deteriorate by eight percentage points of GDP in 2008-09. But the IMF also noted that in the longer term these costs will be dwarfed by age-related spending. Looking ahead to the period between now and 2050, it predicted that "for advanced countries, the fiscal burden of the crisis about 10% of the ageing-related costs" (see chart 1). The other 90% will be extra spending on pensions, health and long-term care."
M.a.w.: zorgen maken over het overheidstekort omdat er nu miljarden in de economie worden gepompt heeft nauwelijks toekomstig effect omdat de kosten van de vergrijzing een veelvoud zullen zijn van deze miljaren. 'Mooi'.
Overigens, hoe komt het eigenlijk dat wij dit cruciale besluit over een verhoging van de AOW leeftjd hebben uitgesteld tot het najaar?
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
Peter Jansen