Tag: Cultuurverandering

De maanden december en januari zijn voor mij de uitgelezen momenten om weer eens ‘bij’ te lezen. Het is niet dat ik door het jaar heen niet veel lees (….), maar in deze dagen komt lectuur/literatuur samen waaraan ik in andere maanden nauwelijks toekom. Ik neem je mee naar 6 boeken die en 1 essay dat ik las.

Het eerste boek stond al enige tijd op mijn lijstje, maar dat werk vraagt dan ook om aandacht. Het is Ilja Leonard Pfeijffer’s ‘Grand-Hotel Europa’. In het boek beschrijft Pfeijffer de toestroom van vluchtelingen in de persoon van picollo Abdul via een scala aan toeristische personages/hotelgasten tot de nieuwe Chinese eigenaar van het hotel, een ondernemer die de oude Europese ‘pracht en praal’ omtovert in een voor zijn landgenoten herkenbare omgeving. Hou deze metafoor voorlopig vast.

‘Ja maar Willem veel van de kandidaten weten zich dan ook uitdagend te kleden.’ Deze reactie van de student verraste me gisteren op het moment dat ik tijdens de Master Class de TVoH casus besprak. Het verraste me omdat het een vrouwelijke student, met ruime werk- en levenservaring, was die dit opmerkte. Ik verwachtte dit eerder van één van de aanwezige mannen, ook de meeste van hen leidinggevenden. Blijkbaar ben ik zelf ook een ‘gekookte kikker’….

Samen met mijn partner zag ik veel, zo niet alle, uitzendingen van The Voice of Holland. Mijn muzieksmaak is divers maar ik keek er ook naar, zoals ik naar veel ‘zaken’ kijk vanuit een professioneel interesse en ik constateerde een normvervaging. Zo zoomde de laatste jaren de regisseur bij vrouwelijke kandidaten op weg naar het podium steeds vaker in op hun vrouwelijke vormen. Deze beelden waren vaak fracties van een seconde te zien, maar toch legde ik het steeds aan mijn partner Doreen voor ‘Zag jij dit ook en wat voegen deze beelden toe aan het format van dit programma?’

Het risico voor onze samenleving en economie dat op nr. 1 staat is het gebrek aan actie op het thema klimaat. Op nr. 2 de erosie van de sociale cohesie ofwel: in onze samenleving dreigt een breuk te ontstaan. Nr. 3 het gebrek aan het nemen van maatregelen op het gebied van cyberveiligheid. Nr. 4 het risico van het klappen van de economische zeepbel en voor nu tot slot op nr. 5 de schuldencrisis, een schuldenlast die is verhoogd o.i.v. de maatregelen genomen door de overheid om de economische gevolgen van de coronapandemie zoveel mogelijk in te dammen.

Deze risico’s voor ons land komen naar voren in de zojuist gepubliceerde 17th edition of the Global Risks Report 2022 van het World Economic Forum. Hoewel het WEF niet door iedereen in ons land wordt gewaardeerd (sic), haal ik uit hun onderzoeken en rapporten nog ruim voldoende interessante en relevante info.

Als je een jaarlijkse Top 10 opmaakt op basis van het aantal views en de tijdsduur die er gemiddeld genomen naar werd gekeken/gelezen, dan zijn er altijd onderwerpen/trends die de jaarlijkse lijst mislopen. Da’s ook dit jaar het geval. Omdat er in deze 2021 entries management trends/onderwerpen worden behandeld die volgens mij voldoende actueel zijn én relevant voor 2022 plaats ik hier 3 aanvullingen op de Top 10 2021.

“Wen er maar aan. Door vergrijzing, ontgroening en trage groei van de arbeidsproductiviteit is de krapte een structureel verschijnsel. Nederland heeft te weinig mensen voor te veel werk en dat blijft nog wel even zo.” merkte Het FD columnist Mathijs Bouman in augustus op. Eén van de bedrijven die op dat moment v.w.b. het tekort aan medewerkers en de gevolgen daarvan voor klanten maar ook voor de samenleving, ‘onder vuur lag’ was ProRail. Opmerkelijk was nu dat juist ProRail leek te voldoen aan dat wat cruciaal is voor strategisch mensmanagement nl. een beleid. Waar ging het dan toch mis? Dat antwoord vond je in de entry ‘Hadden we dit maar eerder gedaan: Strategisch HRM……‘(1)

“We kunnen alle gedurfde ambities hebben. We kunnen alle gewaagde doelen hebben. We kunnen streven naar onze nieuwe missie. Maar dit zal alleen gebeuren als we onze cultuur naleven, als we onze cultuur ontwikkelen. En voor mij is dat cultuurmodel niet iets statisch. Het gaat om een dynamische leercultuur. In feite is de uitdrukking die we gebruiken om onze opkomende cultuur te beschrijven de ‘growth mindset‘, omdat het gaat om ieder individu, dat ieder van ons die houding – die mentaliteit – heeft om elke beperking te overwinnen, elke uitdaging aan te gaan, het is voor ons mogelijk om te groeien en daarmee voor het bedrijf om te groeien.”

Prof James L. Heskett brengt januari volgend jaar zijn nieuwe boek uit ‘Win from Within’. Eén van de praktijkvoorbeelden die Heskett aanhaalt betreft de cultuurverandering die Satya Nadella zijn organisatie Microsoft liet ondergaan. Het voorgaande citaat is van Nadella en lees je terug in de Harvard casestudy ‘Satya Nadella at Microsoft: Instilling a Growth Mindset‘.

James Heskett: “It’s easier to change a strategy than it is to change a culture.” Indeed it is…..

‘Ik snap wel dat zo’n zorgrobot voor sommige mensen echt een hulp kan zijn. Maar ik vind dit om te janken.’, ‘De digimens in Tegenlicht klinkt als Metaverse en dat is nogal eng.’, ‘De digitale mens als maatje begrijpt je niet, want reageert volgens geprogrammeerde algoritmes.’, ‘Interessant item bij Tegenlicht over de ‘digital human’ in de Zorg. Heel vertrouwenwekkend ziet het er nog niet uit.’

De reacties op Twitter n.a.v. het Tegenlicht programma  ‘De Digimens’ waren, op z’n zachtst gezegd, niet allemaal positief. Op zichzelf is dit ook niet verrassend: zodra de mensheid met voor hen onverwachte veranderingen wordt geconfronteerd ontstaat er weerstand, zoals aan het begin van de 18e eeuw ‘luddites zich verzetten tegen industriële en technologische ontwikkelingen, of op z’n minst twijfel over ‘iets’ als een mobiele telefoon zoals Frans Bromet in 1998 constateerde: ‘Ik heb een gewone telefoon, waarom moet ik een mobiele telefoon hebben?’.

Als je in de 2e helft van je loopbaan zit en je hebt in recente decennia met regelmaat het glazen plafond geprobeerd te doorbreken zonder dat het brak, zonder dat er maar een barst in verscheen, kan ik me voorstellen dat voor het restant van je carrière een vrouwenquotum op een goed moment komt. Behoor je echter tot een jongere generatie vrouwen dan vraag ik me af of het vrouwenquotum wel zo ideaal is voor een carrière die nog enige tijd gaat duren. Onze dochters raad ik iig niet aan in te gaan op een voorstel van een nieuwe uitdaging bij een werkgever die daarvoor in 1e instantie het wettelijk quotum hanteert.

Op het moment dat ik het bericht las in Het FD ‘Vrouwenquotum voor raden van commissarissen van grote bedrijven‘ dacht ik aan 2 recente berichten: in het NRC ‘Is hier bij defensie nog wel plek voor mánnen?’ resp. (opnieuw) in Het FD ‘We moeten wennen aan een ‘hele grote mevrouw’ als Sigrid Kaag.’

De opmerking van de (niet alleen witte) mannelijke cadetten is terecht want: als je een groep bevoorrecht is het gevolg dat je een andere groep benadeelt. Als je ziet/leest wat er allemaal over Sigrid Kaag wordt uitgestort, dan lijkt de Top voor een vrouw, maar ook voor iemand uit een ondervertegenwoordigde groep ‘a Hell of a Job‘.

In augustus introduceerde Facebook een nieuwe virtual reality-app voor werken op afstand, waarbij gebruikers van de Oculus Quest 2-headsets van het bedrijf vergaderingen kunnen houden als avatarversies van zichzelf. Tegelijkertijd meldde Mark Zuckerberg dat zijn sociale media organisatie zich binnen 5 jaar zal transformeren naar een metaverse company. Eenvoudig gezegd: op het beeldscherm zien we je avatar ipv jou in je, per vergissing, niet meest florissante ‘uitvoering’. Bron: Facebook launches VR remote work app, calling it a step to the ‘metaverse‘.

Op het moment dat ik dat las dacht ik aan de voorspelling die AliBaba oprichter Jack Ma deed in 2017 nl. dat binnen een periode van 30 jaar de best presterende CEO een robot zou kunnen zijn. Als je dan toch allemaal in een volledig virtuele omgeving opereert, waarom zou je baas dan nog een mens behoren te zijn? Jack Ma: ‘Dankzij kunstmatige intelligentie is deze CEO robot prima in staat bedrijven te runnen. Bovendien hebben ze geen pauzes of nachtrust nodig.’ Interessant….

Op het moment van publicatie bevinden we ons nog steeds in een coronacrisis. De, zoals het zich tot nu laat aanzien, voor ons land beperkte financieel economische gevolgen ‘zetten ons op het verkeerde been’*. Zo zijn internationale reismogelijkheden beperkt, is het voor iedereen wennen aan de coronamelder, delta- e.a. coronavarianten zijn ‘nog lang niet klaar met ons’ en, nog schrijnender: het grootste deel van de wereldbevolking is nog (lang) niet gevaccineerd; menselijk lijden.

In deze, alweer 15e , uitgave in de ManagementPro serie besteed ik aandacht aan dat ‘lijden’ en dan m.n., zoals de titel van de serie veronderstelt, vanuit het perspectief van management!

Opererend in een vluchtige, onzekere, complexe en vaak dubbelzinnig te verklaren (VUCA) omgeving is het voor veel organisaties lastig een organisatiestrategie te formuleren bestand tegen risico’s in, maar ook gericht op mogelijkheden en uitdagingen van de komende 5 – 10 jaar. Laat staan dat je in staat bent een strategie te formuleren die ‘generatie-overstijgend’ is. Een organisatiestrategie waarvan de basis, het kader nu wordt gelegd en waarvan je opvolgers tot in lengte van jaren plezier kunnen hebben, lang nadat jij ‘het tijdige met het eeuwige hebt verruild’. Zo’n ‘generatie-overstijgende’ strategie is exact één van de uitdagingen die de klimaatverandering ook met zich meebrengt.

“Op korte termijn een verwachte toename van wateroverlast. Toenemende trend in rivieroverstromingen. Verwachte toename van zware windstormen. Verwachte toename van hydrologische, agrarische en ecologische droogte o.i.v. opwarmingsniveaus in het midden van de eeuw. Stijging van de zeespiegel van 1 meter+ aan het einde van deze eeuw.” Dit zijn enkele, specifiek aan West Europa/Nederland gerelateerde, conclusies in het zojuist bij het International Panel of Climate Change (IPCC) verschenen Sixth Assessment Report.

Nu verwacht ik niet dat veel van de lezers van vandaag die zeespiegelstijging nog mee gaan maken (….), overstromingen en windstoten daarentegen wel; dat blijkt inmiddels jaarlijkse praktijk.