Tag: Ethiek

‘Ja maar Willem veel van de kandidaten weten zich dan ook uitdagend te kleden.’ Deze reactie van de student verraste me gisteren op het moment dat ik tijdens de Master Class de TVoH casus besprak. Het verraste me omdat het een vrouwelijke student, met ruime werk- en levenservaring, was die dit opmerkte. Ik verwachtte dit eerder van één van de aanwezige mannen, ook de meeste van hen leidinggevenden. Blijkbaar ben ik zelf ook een ‘gekookte kikker’….

Samen met mijn partner zag ik veel, zo niet alle, uitzendingen van The Voice of Holland. Mijn muzieksmaak is divers maar ik keek er ook naar, zoals ik naar veel ‘zaken’ kijk vanuit een professioneel interesse en ik constateerde een normvervaging. Zo zoomde de laatste jaren de regisseur bij vrouwelijke kandidaten op weg naar het podium steeds vaker in op hun vrouwelijke vormen. Deze beelden waren vaak fracties van een seconde te zien, maar toch legde ik het steeds aan mijn partner Doreen voor ‘Zag jij dit ook en wat voegen deze beelden toe aan het format van dit programma?’

“In de kern is het sociaal contract de impliciete relatie tussen individuen en instellingen.” Jean ‑ Jacques Rousseau in zijn politiek-staatkundige verhandeling ‘Du Contrat Social, ou Principes du Droit Politique’ (1762). De geschiedenis leert dat de discussie over het sociaal contract het meest prominent is in tijden van brede economische, sociale en politieke onrust: “Growing automation adoption and the introduction of artificial intelligence in the workplace are likely to be disruptive. Prior work suggests that between 40 million and 150 million workers in advanced economies may have to change occupational categories, and almost everyone’s job will change.” signaleert het McKinsey Global Institute (MGI) in het rapport ‘The Social Contract in the 21st century‘. Het wordt tijd om de filosoof Rousseau opnieuw uit de kast te halen.

“De mens wordt vrij geboren maar steeds is hij geketend. Er is iemand die denkt dat hij de meester van anderen is, maar hij is meer verslaafd dan zij. Hoe is deze verandering tot stand gekomen? Ik weet het niet. Wat kan het legitiem maken? Dat is een vraag die ik denk te kunnen beantwoorden.” Zo kwam Rousseau aan zijn ‘sociaal contract’.

Maandag maakte de invloedrijke Amerikaanse zakenclub Business Roundtable bekend dat 181 Top CEO’s, ‘Top’ op de schaal van APPLE tot WALMART, afscheid nemen van het door Milton Friedman gepropageerde adagium ‘De enige plicht van een bedrijf is het creëren van maximale waarde voor zijn aandeelhouders’. Vanaf nu is voor deze 181 (NB; niet alle Business Roundtable leden tekende deze verklaring) leden van de Business Roundtable het Leitmotiv: ‘een economie die volledig ten dienste staat van alle Amerikanen’, dus niet alleen van de aandeelhouders. Ofwel: “Each of our stakeholders is essential. We commit to deliver value to all of them, for the future success of our companies, our communities and our country.”

Het bericht komt na een week waarin wij in Nederland werden geconfronteerd met enkele voorvallen die juist het tegenovergestelde in zich lijken te hebben van dat wat deze 181 transnationale CEO’s, en niet van specifiek Nederlandse ondernemingen, nu van plan zijn. Nadat wij de afgelopen jaren door een scala aan bedrijfstakken en organisaties zijn overspoeld met goede bedoelingen, beloftes en eden, papier dat sneller (b)leek te verdwijnen dan dat de inkt droog was, bekruipt mij nu ook het gevoel: ‘mooi, zo’n verklaring maar voorkomt dat hebzucht bij individuen, voorkomt dat voor altijd immoreel gedrag?’.

“Momenteel werk ik aan een echt oud systeem en hoewel ik als programmeur was aangenomen, is mijn werk vrijwel gereduceerd tot het invoeren van gegevens. Zoals je kan raden, is het zo’n beetje de saaiste baan ooit. Het is echter een fulltime baan met een fatsoenlijk loon en ik werk regelmatig thuis zodat ik ook bij onze peuter kan zijn. Dus ik doe dit nu ongeveer anderhalf jaar en in die tijd heb ik alle valkuilen in het systeem zo ver weten te traceren dat ik uiteindelijk een programma heb geschreven dat de afgelopen zes maanden gewoon het hele proces deed voor me. Wat vroeger voor mijn voorganger een maand duurde, kost mij nu misschien nog 10 minuten.

Nu geniet ik echt van de vrije tijd, maar zou het onethisch zijn om door te gaan met dit ‘werk’ zonder iets te zeggen? Het is niet alsof ik mijn werkgever bedrieg. Mijn werkgever heeft nooit aangegeven dat ze niet tevreden zijn met mijn prestaties en in feite krijgen zij precies wat ze willen van mij.” Bron: Workplace.com.

“Deze breed zichtbare en langdurige overschrijding van gedragsnormen van (onder meer) integriteit door twee leidinggevenden uit de topstructuur heeft schadelijke gevolgen gehad voor de gehele organisatie en haar medewerkers en voor het vertrouwen in de leiding van het OM.” Vorige week publiceerde de Commissie Fokkens het Rapport van de Onderzoekscommissie Openbaar Ministerie. Aanleiding voor het onderzoek: “Het College van Procureurs-Generaal heeft begin juni 2018 besloten een commissie in te stellen om onderzoek te doen naar aanleiding van berichten in NRC Handelsblad van 16 en 23 mei 2018 over een relatie tussen de hoofdofficier van justitie van het parket Rotterdam  (verder: Betrokkene 1) en de hoofdofficier van justitie van het Functioneel Parket (FP)  (verder: Betrokkene 2).  Betrokkene 1 was tot 1 mei 2014 procureur-generaal.” Over samenwerking.

Net zoals eerdere rapporten n.a.v. affaires bij o.m. DSB, NZa, de financiële dienstverlening, Belastingdienst, levert ook het rapport Fokkens interessante info op over organisaties en organiseren, hier m.n. op de thema’s integriteit en ethiek. Laat nu het rapport Fokkens tegelijkertijd verschijnen met het CIPD rapport “Rotten Apples, Bad Barrels and Sticky Situations: an evidence review of unethical workplace behaviour.” ‘Workplace ethics has been an increasing focus for businesses, policy makers and regulatory bodies in recent years.’ Indeed it has….

“Ik kan mij vinden in de definitie dat nepnieuws desinformatie is, die wordt verspreid om geld te verdienen of om de publieke opinie te beïnvloeden.” aldus v/m Minister Halbe Zijlstra in antwoord op Kamervragen n.a.v. de berichtgeving over zijn aanwezigheid bij een gesprek met president Poetin.

“Liegen is geen doodzonde.” reageerde premier Mark Rutte n.a.v. de Zijlstra-affaire. “Een leugenaar moet een goed geheugen hebben.” Quintilianus. Aan een goed geheugen leek het Zijlstra de laatste dagen te ontbreken.

Waarschijnlijk is het voor dat wat er nog resteert van Zijlstra’s ego ook maar beter zoals de affaire nu eindigt. Zou hij vandaag in het Kremlin verschijnen bij zijn collega Sergej Lavrov, dan zou deze, ook als NL over deze affaire nog totaal onkundig was, Zijlstra verbaal ‘alle hoeken van de kamer hebben laten zien’. Zeker omdat de Russen al veel langer op de hoogte waren van het nepnieuws dat Zijlstra meerdere jaren verspreidde: hij bevond zich helemaal niet in het hoekje van een kamer in Poetin’s datsja.

“Om vertrouwen te kunnen verschaffen moet je allereerst zelf worden vertrouwd.” zo opent ‘In het Publiek Belang’ een rapport samengesteld door de voornamelijk uit jonge accountants samengestelde Werkgroep Toekomst Accountantsberoep. Da’s al direct een interessante zin: eerst dienen je klanten jou, als accountant, te vertrouwen dan pas vertrouw jij hen.

Voor mij is dat nu precies andersom: als ik jou niet vertrouw dan zal jij mij nooit vertrouwen. Het is hetzelfde als met respect: het begint allemaal bij mij. Overigens, je kan deze volgorde ook hanteren voor integriteit, moraliteit, ethiek: ben ik het niet, dan mag/kan ik dat ook niet van jou verwachten; toch?

Het aantal ‘Eden’ dat momenteel kan worden afgelegd door de beroepsbeoefenaren uit een scala aan door schandalen getroffen beroepsgroepen is niet meer te tellen. Je kan dan ook eenvoudig (sic.) concluderen dat het woord ‘Eed’ in ernstige mate is gedevalueerd: “Leg maar een Eed af & alles is opgelost.” Hippocrates draait zich om in zijn graf.

“This is once in a Lifetime.” stelt Jordan Belfort in zijn Kersttoespraak in 1994 voor het team van ‘zijn’ STRATTON OAKMONT. Belfort karakteriseert zijn organisatie op die avond als een “integere organisatie”. Of een collectief als The ELDERS het daarmee eens zou zijn, is nog maar zéér de vraag.

Je kan veel van Jordan Belfort zeggen maar niet dat hij geen kleurrijk figuur is. Ook kun je met een gerust hart (sic.) stellen dat hij een Topverkoper is, nog steeds.

Belfort speelt de hoofdrol in de film The WOLF of WALL STREET althans, Belfort doet dit niet zelf maar zijn rol wordt gespeeld door Leonardo Di Caprio. Dat Di Caprio maandagavond een Golden Globe ontving voor deze rol, zegt niet alleen iets over zijn kwaliteiten. Het zegt ook ‘iets’ over de film.

De vraag is nu: wanneer speelt Di Caprio opnieuw een glorieuze rol maar deze keer in een nieuwe film getiteld The ELDERS?….

“Ik ben het dan ook van harte eens met je stelling dat het ontstane probleem van een pensioentekort als gevolg van de kredietcrisis niet op jou mag worden afgewenteld.” Met deze verklaring van commissaris Jeroen Lugte was v/m VESTIA topman Erik Staal in staat een persoonlijke ‘pensioenreparatie’ toe te passen van € 3,5 miljoen. Staal mocht eens persoonlijk nadeel ondervinden van de financieel economische crisis….

Op het moment dat ik dit bericht las in Het Financieele Dagblad, gisteren, las ik op TLNT de verklaring van Blake Mycoskie voor het (toch) bijzondere business model van zijn TOMS Shoes: “I started Toms as a spontaneous response to giving shoes, because giving feels good.” “Als ik iets weggeef dan geeft me dat een goed gevoel.” TOMS geeft schoenen weg aan kinderen die ze hard nodig hebben, inmiddels zijn dat er al 10 miljoen paar.

Zo staat de ene bestuurder bekend als een ‘zakkenvuller’ en de andere als een ‘filantroop’. Van het ene naar het andere uiterste. Hoe kan het zo ver komen?

‘Ik mag dan een liberaal sexleven leiden, ik ben niet de enige leidinggevende in het zakenleven of in de politiek die dat doet.’ Dit citaat komt uit de mond van v/m IMF Topman Dominique Strauss-Kahn. Hij voegde daar eind 2011 nog aan toe ‘Ik heb een hekel aan prostituees en pooiers.’ Deze in digibytes vertaalde woorden zijn op het web nog niet tot stilstand gekomen, of de laatste quote is alweer achterhaald: DSK wordt nu (juist) verdacht van souteneurschap…. ‘Grappig’ is ook dat zijn advocaten daarover opmerken: ‘Lust is geen misdaad!’. Dat is het inderdaad niet maar het je daaraan te buiten gaan is niet handig voor een leider, zeker niet voor 1-tje die acteert op Top-niveau.

DSK heeft gelijk, niet zozeer v.w.b. het leiden van een liberaal sexleven (nb; niet iedere Europeaan is daarover zo open als de Fransman), als wel over het feit dat Leiders (zéér) snel kunnen omvallen (nb; denk aan Acda en de Munnik). Eerder, in (nog) succesvolle tijden, gedane uitspraken komen dan opeens in een héél ander licht te staan. Zo hoorden we o.m. Votron (FORTIS) zeggen ‘als Leider geboren te zijn’, Blankfein (Goldman Sachs) ‘doet Het Werk van de Heere’ en Staal (VESTIA) zag zichzelf ‘als de Ziel van het Bedrijf’.

Voor deze heren is het (wellicht) te laat maar kunnen wij, de andere normale(?) stervelingen, misschien nog iets leren van Steve?