“Wij zijn ervan overtuigd dat deze generatie jongeren een vitale rol zal spelen bij het herstel na de pandemie en de digitale economie. Wij zien dan ook veel redenen om optimistisch te zijn over hun toekomst.” Claire Valoti, VP International, van Snap Inc in het voorwoord van het zojuist bij OXFORD Economics verschenen rapport ‘De rol van Gen Z bij de vormgeving van de digitale economie’ n.a.v. het verzamelen van bewijs en het analyseren van trends in zes markten: Australië, Frankrijk, Duitsland, Nederland, het Verenigd Koninkrijk (VK) en de Verenigde Staten (VS).
Hoewel de directe gevolgen van de huidige pandemie niet positief zijn voor Gen Z, geboren tussen het midden van de jaren 1990 en 2010 en intussen ook bekend als ‘Generatie COVID’, of zelfs voor welke generatie dan ook, gaan we toch maar direct door met het goede nieuws uit dit onderzoek: tegen 2030 zal Gen Z bijna een derde van het personeelsbestand uitmaken, hun inkomen zal de komende 10 jaar enorm stijgen, deze generatie wordt de motor van de consumentenbestedingen. De flexibiliteit, creativiteit en nieuwsgierigheid van m.n. deze generatie zal hier aan bijdragen. Maar deze mogelijkheden en kansen ontstaan vervolgens niet ‘zo maar’…..
De zojuist bij het World Economic Forum verschenen speciale editie van het ‘Global Competitiveness Report 2020’ gaat in op het bepalen van prioriteiten voor herstel en opleving van economie en samenleving, en het creëren van bouwstenen voor een transformatie naar nieuwe economische systemen, systemen die doelstellingen v.w.b. productiviteit, mensen en planeet combineren. Een ambitieuze doelstelling vastgelegd in een interessant rapport.
Zoals vaker stelt het WEF vervolgens een ranglijst samen, deze keer v.w.b. ‘de manier waarop landen het beste in staat zijn om zich op de langere termijn te veranderen’ c.q. zich voor te bereiden. Ons land scoort een 4e plaats en daartoe lijken de reguliere media zich vanochtend te beperken. Da’s jammer, want je zou vervolgens kunnen denken ‘4e van 126 landen, mooi zo’ en het daarbij vervolgens laten. Maar het rapport biedt meer en het blijkt dat (ook) wij er nog lang niet zijn voor een duurzaam herstel na Covid-19 (of is het ‘tijdens’, want de gevolgen van de coronapandemie voor samenleving en economie lijken voorlopig nog niet uitgewerkt).
In tweeënhalf jaar tijd zijn autonome voertuigen, robotica en kunstmatige intelligentie er opmerkelijk snel op vooruitgegaan. Maar de wereld is daarmee niet veranderd, op zijn kop gezet door automatisering en disruptieve technologieën, net zo min als de arbeidsmarkt. Ondanks enorm investeringen zijn de technologische deadlines opgeschoven, als onderdeel van een normale evolutie, terwijl ademloos gevolgde beloften veranderen in proeftuinen, in bedrijfsplannen en (te) vroege implementaties – allemaal het ijverige, zij het het prozaïsche werk om echte technologieën te laten werken in een echte omgeving, dat om te voldoen aan de eisen van hardnekkige/eigenwijze klanten en managers.
Maar als ons onderzoek de dystopische visie van robots die arbeiders van fabrieksvloeren laten verdwijnen of kunstmatige intelligentie die menselijke expertise en oordeelsvorming overbodig maakt niet bevestigde, maakte het onderzoek wel iets duidelijk dat even schadelijk is: midden in een technologisch ecosysteem dat een stijgende productiviteit oplevert en een economie die veel banen oplevert (tenminste tot de COVID-19-crisis), vonden we een arbeidsmarkt waarin de vruchten ongelijk verdeeld zijn, vruchten leidend naar de top van de organisaties en de top van de samenleving zodat de meerderheid van de medewerkers maar een heel klein beetje proeft van een enorme oogst.
‘Autonoom vliegen heeft het potentieel om meer brandstof te besparen, de bedrijfskosten van luchtvaartmaatschappijen te verlagen en piloten te ondersteunen bij hun strategische besluitvorming en missiebeheer. Bij AIRBUS bouwen we certificeerbare, veilige en beveiligde autonomiesystemen en -programma’s om de volgende generatie commerciële vliegtuigtoepassingen mogelijk te maken.’ ‘Al 100 jaar leidt BOEING bemande en onbemande technologische innovatie en integratie van zee naar lucht naar de ruimte. Autonomie bepaalt de komende 100 jaar – en Boeing stimuleert de veilige innovatie en integratie van autonomie om het menselijk potentieel te maximaliseren.’
96% van de Nederlandse bedrijven verstelt het proces van digitalisering van de werkprocessen m.b.v. disruptieve technologieën als robotica, machine leren, kunstmatige intelligentie, onder invloed van de gevolgen van Covid-19 voor hun organisatie. Dit blijkt uit het zojuist door het World Economic Forum gepubliceerde ‘The Future of Jobs Report 2020‘. Nu was de invloed van disruptieve technologieën op werk en werknemers al eerder cruciaal onderwerp in vorige TFoJ rapporten, deze keer zorgt de combinatie met Covid-19 voor dat wat de onderzoekers van het WEF ‘a double-disruption scenario for workers‘ noemen.
Eerder dit jaar aan het begin van de coronapandemie vroeg ik mezelf, in de entry ‘Toekomst van Onderwijs: EdTech?‘ af wat mijn toekomst als docent nog zou zijn? Studenten volgen virtueel onderwijs, solitair op hun kamer starend naar een scherm, en kunnen zichzelf, zoals Eric in South Park, binnen ‘no-time’ onzichtbaar maken. Maar dat geldt ook voor mij als hun docent: koppel de vanaf hun kamer door studenten aan het scherm gestelde vragen aan het zoeksysteem van Google, zoals home appliances dat doen, en terwijl de studenten naar mijn avatar staren ontvangen zij het virtuele antwoord.
Had ik mezelf daar al bijna bij neergelegd, realiseer ik me dat dit proces ook kan opgaan binnen mijn rol als organisatie ontwikkelaar, als adviseur maar dan omgekeerd….
“Vanaf 1 september wordt van het 23 verdiepingen tellende gebouw alleen nog tot en met verdieping 12 gebruikt. Daarboven wordt het ingewikkeld.”, “Werkloosheid kan tot langdurige ontmoediging en een verder verlies van kennis en vaardigheden leiden. Een versnelling van de trends van digitalisering, automatisering en robotisering verandert de vraag naar werknemers.”. “O.i.v. COVID-19 transformeert McGregor’s Theorie Y (zelfmanagement) terug naar Theorie X (controle).”, “Als je op afstand werkt, kan je werkgever zich uiteindelijk realiseren dat jij bij uitstek vervangbaar bent door iemand anders die je taak goedkoper doet aan de andere kant van de wereld.”.
‘Zo maar’ 4 citaten uit berichtgeving deze week gerelateerd aan (mogelijke) gevolgen van covid-19. Het 1e betreft het provinciehuis in ‘s-Hertogenbosch, het 2e betreft rapportage van het Centraal Planbureau, het 3e is een artikel van Wharton prof Peter Cappelli, het 4e een artikel van Financial Times editor Andrew Hill. De ‘rode draad’: de coronapandemie leidt tot ingrijpende veranderingen, of kan op z’n minst daartoe leiden. Ze gaan over bedreigingen maar ook over kansen.
“Nu ongeveer 100 miljoen fabrieksarbeiders terugkeren naar de Chinese automobiel-, consumentenelektronica- en smartphonefabrikanten, zal een duidelijke impact op langere termijn zijn de nadruk die nu wordt gelegd op robotica en automatisering. Robotica kan de arbeidskosten verlagen, de productiviteit verhogen en, in dit kader nog belangrijker, herhaling van toekomstige fabriekssluitingen voorkomen.” The rush to deploy robots in China amid the coronavirus outbreak
“China is becoming the largest testing ground to demonstrate how emerging technologies can be harnessed to improve epidemic management and minimize the economic impact of the coronavirus outbreak.” Coronavirus response growing from robotics companies.
“Er een onverwachte, verraderlijke academische dreiging op het toneel: een revolutie in kunstmatige intelligentie heeft krachtige nieuwe automatische schrijfhulpmiddelen gecreëerd.
Dit zijn toepassingen die zijn geoptimaliseerd voor het schrijven van school- en universiteits opdrachten, basis voor een potentieel succes voor studenten dat moeilijk, zo niet ronduit onmogelijk, te voorkomen is.”
Op kunstmatige intelligentie gebaseerde taalmodellen maken het momenteel niet alleen eenvoudiger voor bloggers, schrijvers, journalisten e.a. om iets te publiceren, ook voor studenten is het nu een stuk eenvoudiger hun eindresultaten in te leveren. Er zijn al meerdere apps hiervoor beschikbaar. De vraag wordt dan interessant: hoe reageer je hierop niet alleen als onderwijsinstellingen, wie of wat leverde de opdracht in? Maar ook als samenleving: wat is de waarde nog van een diploma?
‘Collegezaal of thuis?’ vroeg ik recent op de Erasmus campus aan 3e en 4e jaar Master studenten. Hun reactie: ‘Thuis, nu we er toch aan gewend zijn.’
In diezelfde periode vroeg een (iets) oudere generatie Masterstudenten me of er voor het volgen van de lessen ook een alternatieve virtuele ruimte mogelijk was? Dat was ook niet voor het eerst.
In de afgelopen 2 studie-/collegejaren, een periode waarin ik voor ruim 75% virtueel of op afstand les gaf, heb ik mezelf voorgehouden dat didactiek nooit ten koste mag gaan van techniek. Mijn voorkeur heeft een persoonlijke ontmoeting maar ik merk dat ik binnen studeren op afstand resp. virtueel onderwijs ook mijn weg heb gevonden.
Kijk ik naar resultaten van studenten en kijk ik naar de evaluaties van de MC’s/colleges dan merk ik daarin geen achteruitgang. Sterker nog: de waardering die studenten uitspreken ligt zelfs fractioneel hoger. Maar dat zegt waarschijnlijk meer over hun eerdere ervaringen.
In het artikel ‘Studenten na corona nog steeds minder op universiteit‘ stelt één van de univ’s “Studeren is een sociaal proces waar studenten van en door elkaar leren.” Idd maar of daarvoor het leslokaal/de collegezaal voor de huidige generaties de enige oplossing is, d.i. voor mij nog maar de vraag.
Wat me opvalt op de campus is dat ik daar vooral jonge buitenlandse studenten zie, en terecht anders hadden zij zich wel virtueel ingeschreven/aangesloten. Ook zie ik dat er een nieuw gebouw wordt gerealiseerd en dat terwijl de huidige gebouwen niet meer volledig worden benut.
Het zal nog ‘even’ duren voordat het onderwijs educational technology omarmt en dat terwijl er in de diezelfde studie-/collegezalen aan studenten het vak verandermanagement wordt onderwezen….
Overheid update 300422
‘Goede leraren zijn de belangrijkste bepalende factor voor kwalitatief goed onderwijs. Leermiddelen zijn daarbij het belangrijkste instrument voor de leraar. Met de groeiende digitalisering in zowel samenleving als onderwijs zijn digitale leermiddelen als instrument voor de leraar steeds belangrijker geworden.’ Bron: Digitaal onderwijs goed geregeld | Rapport | Rijksoverheid.nl (NB; d.i. het nu dus nog niet.)
Over de mogelijke vervanging van de leerkracht door kunstmatige intelligentie, op termijn, geen woord…..
Tech update 210821
“Facebook heeft donderdag een test gelanceerd van een nieuwe virtual reality-app voor werken op afstand, waarbij gebruikers van de Oculus Quest 2-headsets van het bedrijf vergaderingen kunnen houden als avatarversies van zichzelf.” #Metaverse gaat van start…..
Het FD: “Volgens Silicon Valley-kenners is het #metaversum de volgende stap in de evolutie van technologie en de logische opvolger van het internet.” https://lnkd.in/ep4HPgaG
“Het metaversum is een poort tot vrijwel alle digitale ervaringen”, stelt Mathew Ball “een belangrijke component van fysieke ervaringen en het volgende arbeidsplatform.” Bron https://lnkd.in/eiwjuaDd
‘Eenvoudig’ gezegd: #augmentedreality#virtualreality#mixedreality in één. Dit lijkt misschien op ‘een ver van mijn bed show’ als FB niet zou zijn gestart met Horizon Workrooms.
Als je nu als particuliere of publieke onderwijsinstelling start met een ‘klaslokaal’ of ‘collegezaal’ in een metaverse vorm, #edtech, en je zoekt daarvoor een docent: ik meld me aan.
Dat geldt overigens ook als je organisatie klanten wil consulteren, adviseren binnen cq vanuit het metaversum, bij deze: willem@willemscheepers.eu
Coronavirus update 150320: nu het er naar uitziet dat de scholen dicht gaan, zijn er mogelijk alternatieven om lessen toch door te kunnen laten gaan, m.b.v. alternatieven zoals:
Khan Academy, een non-profit om iedereen te voorzien van gratis onderwijs;
er zijn meerdere toepassingen die een ‘online leeromgeving’ creëren genaamd ‘virtual classroom‘;
open een YouTube kanaal, plaats daarop je lessen in video formaat en/of pas ‘live stream‘ toe;
combineer je YT kanaal met Slide Share, daar kun je in Power Point je lessen plaatsen.
NB; virtueel onderwijs in rudimentaire vorm werkt, in 1e instantie, ook:
—————————————
“Terwijl ze in haar autonome auto naar de les rijdt, leest de student de notities die geprojecteerd staan op de binnenkant van de voorruit, tegelijkertijd gebaart ze met haar handen om het 3D-model van haar architectuurproject te vormen.” How Technology Is Changing the Future of Higher Education. Begin dit jaar sprak ik met een jonge student, later dit jaar studeert zij af als tandarts. Op mijn vraag of er tijdens de opleiding is stilgestaan bij de invloed van robotica resp. kunstmatige intelligentie op het tandarts vak?. Reageerde ze dat techniek een onderdeel was van de opleiding maar dat haar vak binnen afzienbare tijd ingrijpend zou kunnen transformeren, nee dat niet. Is het ethisch jongeren op te leiden voor een vak dat er straks niet meer is?
“Zolang mensen hebben gewerkt, hebben technologische ontwikkelingen hun manier van werken veranderd. De uitdaging vandaag is op twee manieren anders: het tempo van technologische veranderingen is versneld en de impact van technologie op banen wordt gevoeld op taak- en vaardigheidsniveau.” Betting Big on Employee Development.
Schokkend kwam de Bugatti Chiron Super Sport 300 in beweging. Nog voordat de sportauto goed en wel het terrein van het Molsheim Experience Center, Home of Bugatti, had verlaten, miste de onervaren bestuurder enkele platanen naast de oprijlaan op een haar na. De Bugatti brand manager vroeg zich af of deze Super Sport 300 wel de juiste keuze was voor de cliënt. Even later adviseerde hij dan ook om eens kijkje te gaan nemen bij Porsche resp. bij Lamborghini, beiden leveren (ook) prima sportauto’s én behoren beiden ook tot VW Group; voor de brand manager ook niet onbelangrijk.
De Chiron SS 300 is hier de metafoor voor het Grensverleggende IT (GrIT) project, de cliënt is onze Overheid. De cliënt vroeg om een project met als doel een ‘Efficiënte Overheid’, meer specifiek: een efficiënt opererend Ministerie van Defensie. De begroting voor het ingrijpende project, getiteld ‘Project Prometheus’, bedraagt naar schatting € 1,3 miljard. Medio 2016 zijn IBM en ATOS onder de naam ‘Athena’ begonnen met de voorbereidende werkzaamheden zonder dat er al sprake was van een formele aanbesteding. Nu dreigt Athena de aanbesteding mis te lopen, men is niet de enige die daarvoor wordt uitgenodigd, en lopen daarmee, naar eigen zeggen, ‘honderden miljoenen euro’s mis!’. In handelsjargon leg je vervolgens een dito claim neer.
Terwijl de Ferrari 488 Pista Spider het Bugatti Experience Center verliet, vroeg de brand manager zich af ‘Stel nu dat cliënt de platanen uit de grond had gereden, hadden we hem dan een rekening gestuurd?’.