Tag: Leiderschap

“Data science en AI zijn sleuteltechnologieën die dwars door veel innovaties heenlopen en breed toepasbaar zijn. De mogelijkheden van data science en AI lopen uiteen van het detecteren van tumoren en het bestrijden van mijnen, tot het automatisch genereren van teksten met behulp van chatbots zoals ChatGPT.”

“In 2050 is het luchtruim voor bemande en onbemande luchtvaart geïntegreerd en wordt veelvuldig gebruik gemaakt van drones voor maatschappelijke toepassingen. Autonome en automatisch bestuurde drones worden in goede banen en geautomatiseerd door het luchtruim geleid (bijv. door middel van U-space), waardoor de inzet van drones efficiënt en op grotere schaal mogelijk is.”

“Veel mensen proberen erachter te komen hoe AI hun leven zal beïnvloeden, maar één groep mensen heeft al te maken gehad met de realiteit van AI: onderwijzers.”

Of het nu de hoofddirectie van NOS Sport is, de directie van Pakhuis De Zwijger, de voor het Groningen drama verantwoordelijke ambtenaren, politici, commerciële partijen, ook recent falen van leiderschap laat nog eens zien dat verantwoordelijkheid nemen en zelfs excuses maken niet in het DNA van onze Nederlandse cultuur zit. Als er überhaupt al excuses worden aangeboden dan gebeurt dat pas na druk van buitenaf.

Argumenten om geen excuses aan te bieden variëren van ‘trial by media‘, ‘vroeger kon dit wel’, ‘ik ben/wij zijn ook slachtoffer’! Zelfs als later zou blijken dat jouw persoonlijke invloed op het drama beperkt was, dan nog is het aan te raden om maar direct je begrip te tonen met de mogelijke slachtoffers door iig aan hen je excuses aan te bieden: je was tenslotte (eind)verantwoordelijk. Door dat na te laten maak je voor de slachtoffers het persoonlijk drama ‘alleen maar’ groter.

De Groningen catastrofe “is een verhaal van twee werelden. De ene wereld is de wereld van beleidsmakers, politici, regelgevers, uitvoerders, commerciële bedrijven en toezichthouders. Die wereld bestaat uit processen en procedures, uit wetten, regels, protocollen en afspraken, uit begrotingen en winst- en verliesrekeningen. De andere wereld bestaat uit de bewoners van Groningen, met zorgen over bodemdaling, aardbevingen en veiligheid, en met rompslomp, schade en gezondheidseffecten. (….)

De grote focus op de gasbaten en de angst om vastgelegde afspraken over de heel gunstige verdeling daarvan te verliezen, heeft echter in de hand gewerkt dat andere belangen – zoals
het garanderen van veiligheid, beschermen van eigendom en opkomen voor gezondheid en welzijn van burgers – onvoldoende meegewogen werden in de besluitvorming.”

Daan: ‘Je voelt het gewoon trillen, ik zag hele muren bewegen.’, Fleur: ‘Dit is toch niet heel erg leuk.’. Groningse kinderen in het Jeugdjournaal.

Beiden vertrekken nog voordat er een onderzoek plaatsvindt naar dat wat er nu daadwerkelijk is gebeurd in de tijd dat zij leidinggaven aan hun teams. Niet verstandig, zoals we eerder lazen kun je een crisis het best recht in de ogen kijken, maar ook dat past bij een leidinggevende die een dwingende leiderschapsstijl hanteert: ontwijken, zelfs vluchten als het spannend wordt.

Als je de berichten leest die tot nu zijn verschenen over zowel Khadija Arib als over Matthijs van Nieuwkerk dan kun je jezelf ook afvragen hoe het kan dat beiden met een op het eerste oog dwingende leiderschapsstijl zo lang zo succesvol waren?

Omdat er, vermoed ik*, op meerdere werkplekken sprake is van een dwingende leiderschapsstijl, terwijl het team dat of de organisatie die door deze leidinggevenden worden aangestuurd tegelijkertijd zéér succesvol kunnen zijn, ga ik hier op zoek naar het antwoord op die vraag: wat maakt een dwingende leider succesvol? 

Kernwaarden 1: “Lead the Way, Serve with Integrity, Take care of each other, Foster inclusion, Collaborate with measurable impact“. Kernwaarden 2: “Build the best product, Cause no unnecessary harm, Use business to protect nature, Not bound by convention“. Van de 3e partij vond ik helaas geen kernwaarden waaraan de organisatie zich verbindt. (d.i. niet de volgorde in de titel)

Op de dag dat de 1e partij bekend maakte een rekening te sturen van ruim € 6 mio ‘ex BTW’ naar degenen die een gemeenschap vertegenwoordigen, gaf de 2e partij een organisatie met een geschatte waarde van enkele miljarden ‘terug aan de aarde’. De 3e partij heeft momenteel wel ‘iets’ anders aan het hoofd maar heeft zich dan ook v.w.b. ‘kernwaarden’ al voldoende ‘bloot gegeven’. Wellicht niet lastig voor je welke kernwaarden bij welke in de titel genoemde partij horen.

Kernwaarden, ik heb er ‘iets’ mee. Kernwaarden van een organisatie vormen, vaak (of kunnen dat), het fundament voor een beleid gericht op maatschappelijk verantwoord ondernemen, een beleid gericht op ‘corporate social responsibility’.  Interessant is dan of deze kernwaarden, en dit beleid, meer zijn dan ‘papieren tijgers’.

Te veel, te lang en te weinig resultaat. Voor veel medewerkers is vergaderen niet bepaald een favoriete bezigheid. Bovendien voelt niet iedereen zich even betrokken en gehoord tijdens vergaderingen. En dat is jammer, want inclusief vergaderen – een manier van vergaderen waarbij iedereen de ruimte krijgt – kan de effectiviteit van het overleg enorm verbeteren. En daarmee ook de prestaties van een onderneming.

We vergaderen met z’n allen wat af in ons werkende leven. Toch is lang niet iedereen er dol op. Vergaderingen duren vaak te lang en verlopen niet altijd efficiënt. Hierdoor krijgen mensen het gevoel dat ze hun kostbare tijd beter aan andere dingen kunnen besteden.

En dat terwijl het aantal vergaderingen de afgelopen jaren sterk toenam. Zo blijkt uit het Grote Vergadergeluk Onderzoek – dat de auteurs van het boek ‘Vergader jezelf gelukkig’ (2020) uitvoerden onder bijna 1.600 mensen – dat Nederlanders steeds meer tijd besteden aan (online) vergaderen. Ruim een derde van de ondervraagden zegt 20 tot 40 % van hun werktijd te besteden aan vergaderen. Voor 26% van de mensen is dat 40 tot 60% en 3% van de ondervraagden vergadert zelfs 80 tot 100% van de werktijd.

Sarina Wiegman wint zondag 31 juli 2022 met de Lionesses het ‘UEFA Women’s EURO 2022‘. Dat betekent 2017 ‘revisited‘: 2x achter elkaar winnend coach op een EK met verschillende landenteams eerst Nederland vervolgens Engeland. Er zijn niet veel leidinggevenden die haar dat na doen, ook niet in het bedrijfsleven.

“Sarina is het ontbrekende ingrediënt waar Engeland naar op zoek was.” vertelde de aanvoerder, Leah Williamson, aan een enorme menigte op Trafalgar Square nadat de ploeg het podium had betreden. “Ze heeft ons allemaal bij elkaar gebracht. Ze is een bijzonder persoon en stelt ons als mens op de eerste plaats.” “De manier waarop ze praat is best interessant”, zei de FA-topman Mark Bullingham. “Omdat het niet alleen om succes op het veld gaat, maar om die erfenis. Ze is gewoon een heel transparant persoon met hele sterke waarden.” Na het behalen van het EK in 2017 merkte Foppe de Haan op: “Sarina heeft verstand van mensen, da’s niet onbelangrijk.” Da’s idd niet ‘onbelangrijk’ naast sterke persoonlijke waarden ook nog verstand van mensen, voor een (succesvol) leidinggevende.

In Nederland gaan nu stemmen op om Wiegman aan te stellen als coach van een mannenteam. Ik twijfel er niet aan dat Sarina Wiegman daarvoor klaar is, ik vraag me ‘slechts’ af of de door mannen direct en indirect beheerste kleedkamer daarvoor klaar is. Het zijn nl. niet alleen corpsballen die seksistische uitspraken doen; helaas.

‘Alsjeblieft niet nog meer banen!’ reageerde Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het Centraal Bureau voor de Statistiek op berichten vanuit zijn CBS dat de arbeidsmarkt een recordkrapte kent. Die krapte laat zich idd overal merken: van bagage die niet meegaat via een tunnel die dicht blijft en een festival seizoen dat niet door kan gaan tot aan een a.s. coronapandemie die de Zorg niet opnieuw kan opvangen. ‘De kans is zeer klein dat dit nog een keer gebeurt.’ reageerde Rijkswaterstraat’s Debby van Slegtenhorst op het feit dat de Ketheltunnel maandag urenlang dicht was als gevolg van een gebrek aan vervanging i.v.m. ziekteverzuim. Zou ‘t?

Lang verbaasde ik mezelf over het gebrek aan anticiperen van veruit de meeste werkgevers op trends in de arbeidsmarkt, trends die zich al decennia lang laten zien zoals nu de a.s. uitstroom van ‘boomers‘ geboren in het jaar 1958. Cijfers en trends vanuit CBS, CPB, WRR e.d. die bewust of onbewust werden en worden genegeerd. Het is 2022 en inmiddels ben ik verbijsterd. Niemand leest dit dus ik kan hier de stelling poneren dat er sprake is van wanbeleid, van een gebrek van onvermogen van de hiervoor verantwoordelijken. Geeft een goed gevoel, dat ik dit even kwijt ben. 😉

Eerst maar het goede nieuws: patronen zijn te (h)erkennen en je kan er op anticiperen. Dan het minder goede nieuws: blijkbaar krijgen we als mens momenteel zoveel impulsen binnen dat alleen kunstmatige intelligentie (AI) nog in staat is patronen in onze omgeving, maar blijkbaar ook bij ons zelf, te (h)erkennen. AI maakt er zelfs een business model van…..

Patronen in handelen en gedrag herhalen zich, vaak gebeurt dat onverwacht of impulsief. Wat het nog sterker maakt d.i. dat patronen (vele) generatie(s) overstijgend zijn, ‘het’ zit in onze genen. Zodra je patronen gaat herkennen, allereerst bij jezelf (natuurlijk) en vervolgens in je omgeving dan kan dat leiden tot meer effectiviteit en meer efficiency. Je kan daarop anticiperen. Vaak denken we dat dat wat we doen uniek is(!) echter, steeds blijkt uit onderzoek dat onze (verre) voorouders ‘het’ ook al deden. Hun omstandigheden, hun samenleving was anders dan de onze, de patronen waarmee zij handelden en er op reageerden waren dat niet. Maar nu eerst Putin.

‘Een crisis is per definitie onzeker en zal in de meeste gevallen anders verlopen dan verwacht, en dat geldt des te meer voor een crisis van deze aard en omvang. Improvisatie en aanpassingen zijn nodig om onverwachte knelpunten te kunnen aanpakken.’ Zo opent het vandaag gepubliceerde rapport ‘Aanpak coronacrisis Deel 1: tot september 2020‘ onder verantwoordelijkheid van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

De Coronacrisis is (‘was’ lijkt me nog iets te voorbarig) een crisis van een gargantueske omvang. Ga daaraan maar eens leidinggeven. Dat (b)lijkt nagenoeg onmogelijk maar dat maakt deze ervaring toch interessant én relevant voor organisaties in zowel publieke als private sector. Hierna een synopsis gericht op het belang van improvisatievermogen bij crisismanagement.