Tag: Leiderschap

Op het laatst van zijn imposante carrière was Michiel de Ruyter voor de regering van de Republiek een lastpak, zij waren hem liever kwijt dan rijk. De Ruyter werd dan ook op een vooraf kansloze missie gestuurd. Dat hij bij Syracuse sneuvelde in de strijd, was voor hen geen verrassing. Het overlijden van De Ruyter maakte meer los bij zijn tegenstanders dan bij zijn landgenoten. Zo kreeg het schip de Eendraght, met daarin het lichaam van de Ruyter, vanuit de Franse kust gedurende de hele zeereis uit respect saluutschoten afgevuurd. De Republiek kon vervolgens niet anders dan De Ruyter op 18 maart 1677 een passende uitvaart bieden.

Johan Cruyff heeft voor Nederland meer betekend dan alleen het ‘zijn’ van een wereldspeler op het voetbalveld. Terwijl zijn Catalaanse club FC Barcelona nog voor Cruyff’s overlijden met het idee kwam voor het Estadi Johan Cruyff en kort na zijn overlijden zelfs de kleinste Spaanse dorpjes pleinen en straten gingen vernoemen naar Cruyff, was in ons land de persoonlijke druk van Eberhard van der Laan (nog zo’n held) nodig om op 25 april 2017, Cruyffs’ 70e verjaardag, door diverse partijen een intentieverklaring te laten tekenen om binnen een half jaar te komen tot een officiële naamswijziging van de Amsterdam ArenA in “Johan Cruijff ArenA”, en idd: op 25 oktober 2017 was het zover. Overigens en ‘typisch Nederlands’: op 19 oktober 2017 had er toch nog ‘een kink in de kabel‘ kunnen komen…

“Wij kunnen als bank ongelooflijk veel geld verdienen met de verduurzaming van de samenleving.” gaf ABNAMRO topman Kees van Dijkhuizen als reactie op de onrust die is ontstaan binnen zijn organisatie n.a.v. het rondgaan van enkele ‘anonieme brieven‘. Van Dijkhuizen wordt daarin verweten dat hij teveel bezig is met het thema ‘duurzaamheid’. “Duurzaamheid is een breed begrip, maar het komt er in het kort op neer dat in een duurzame wereld mens (people), milieu (planet) en economie (profit) met elkaar in evenwicht zijn, zodat we de aarde niet uitputten.” Van Dijkhuizen snapt de ophef niet want: ‘ABNAMRO kan ongelooflijk veel geld verdienen aan de duurzame samenleving.’ Van Dijkhuizen tegen de opstandelingen in “Get a Life!“.  Mooi (sic.), maar volgens mij is dat niet de intentie van een organisatiestrategie gericht op duurzaamheid: (ongelooflijk) veel geld verdienen….

‘Trump is een leider,’ hoorde ik vanochtend bij WNL n.a.v. de uitslagen van de Midterm Elections in de VS. Hoe je het ook wendt of keert, Trump heeft ook gewonnen: leiderschap. Als je de definitie aanhoudt dat een leider iemand is die we vertrouwen omdat hij/zij het blijkbaar goed met ons voor heeft, dan klopt dat: Donald Trump is een leider voor een groot deel van zijn electoraat. Maar dat betekent niet dat deze persoon daarmee ook een leider is voor de gehele wereldbevolking. Daarin is tot nu nog geen enkele leider geslaagd. Je behaalt nooit 100% van de stemmen, of je hebt de uitslag gemanipuleerd en dat zegt dan weer iets over het type leider dat je bent. Net zoals Gandhi en Mandela hun tegenstanders kennen, kennen Hitler en Hoessein hun voorstanders. Er zijn zelfs wereldburgers die geen idee hebben over wie deze 4 mannen zijn en wat zij zoal hebben gedaan. Anderzijds: je bent pas een leider als je volgers hebt, zonder volgers geen leider. Terwijl dat juist weer wel kan bij een manager: de manager zonder medewerkers, de accountmanager bijv.; een totaal gedevalueerde term, dat ‘manager’.

Sommigen zien bij een bankier iemand die zij volledig kunnen vertrouwen. Anderen zien bij die functie iemand die het met wet- en regelgeving niet zo nauw neemt; beide waarnemingen zijn mogelijk.

‘Cultuur begint aan de top, in de Raad van Bestuur. Men zal daar als cultuurdrager moeten uitdragen dat het menens is.’ Dat concludeert De Nederlandsche Bank als antwoord op vragen uit de Tweede Kamer n.a.v. de door het Openbaar Ministerie getroffen schikking met ING i.v.m. de witwasaffaire.

“Our employees should act with integrity, openly and clearly, respectfully to each other and responsibly towards society and environment in all business relationships, as  thoroughly explained in ING’s Statement of Business Principles.” lezen we in ING’s ‘ethical principles‘. Dat bankiers, zeker niet alleen die van ING, niets hebben geleerd van de financiële crisis en dat men de daarop volgende ‘bankierseed’ zelf nauwelijks serieus neemt, dat wisten we al. Toch hebben veel bankmedewerkers, lager in de organisatie, nog steeds een luisterend oor als je vragen hebt.

“De kleedkamer verliezen” is het moment waarop een coach zich realiseert dat het vertrouwen van de spelers in zijn of haar vermogen om hen te leiden is verdwenen: “Losing the dressing room”. Vorige week vrijdag stelde premier Mark Rutte zich namens de regering ‘hard’ op in een langslepende asielkwestie. Een paar uur later bevonden meerdere leden van de regering zich bij ‘Live on the Beach‘. In diezelfde week werd bekend dat ING te maken had met een fors witwasschandaal. In verband met dit schandaal trad gisteren de CFO af en niet de bij ING eindverantwoordelijk CEO, Ralph Hamers. De man die 6 maanden terug, toen deze kwestie al speelde, zijn jaarsalaris nog wilde verhogen naar € 3 miljoen. De ‘storm’ die in beide situaties losbarstte op sociale media, waren een ‘mooi’ voorbeeld van het Britse begrip: “Losing the dressing room.”

Nu was het vertrouwen van de mannen en de vrouwen die zich in hun ‘kleedkamers’ bevinden voor beide instanties toch al minimaal: zo wil de regering het afschaffen van de dividendbelasting er ondanks protest van de kiezers coute que coute doordrukken, ING (maar ook de overige financiële dienstverleners) heeft de 4 jaar geleden geïntroduceerde bankierseed nooit echt serieus genomen. Na vorige week kunnen deze respectievelijke kleedkamers dan ook volledig worden verlaten.

“De business line is even belangrijk als de HR line, waarmee aangegeven wordt dat cultuur en persoonlijke ontwikkeling vitaal zijn voor de ontwikkeling van de organisatie.” Zaterdag las ik dit citaat in het artikel ‘Laat Duizend Winkels Bloeien’, een bijdrage van René Repko aan het Financieele Dagblad. Het citaat triggerde me ook omdat ik het er volledig mee eens ben: continue ontwikkeling van je medewerkers is cruciaal voor de continue ontwikkeling van je organisatie. Repko bezocht ALIBABA GROUP en kwam met meer terug dan alleen een leerzame blik op hoe ALIBABA (ook) de retail markt ‘op z’n kop zet’: laat 1.000 winkels bloeien (NB; ‘bloeiende’ autonome supermarkten, boekwinkels, restaurants); idd. De citaten in de titel pikte Repko op tijdens zijn bezoek aan Hangzhou. Tijd voor mij om ook eens een kijkje te nemen bij de trends die ALIBABA zet maar nu op management en HR gebied.

“Mijn grootvader had een droom dat zijn vier kleine kinderen niet zouden worden beoordeeld op de kleur van hun huid, maar op de inhoud van hun karakter. Ik heb een droom dat genoeg is genoeg en dat dit een wereld moet zijn zonder wapens. Punt!” 9 jarige Yolanda Renee King, kleindochter van de legendarische Martin Luther King jr., tijdens de March of Our Lives. “Wilt u deze woorden alstublieft na mij herhalen?” vroeg Yolanda de menigte. “Vertel het door, heb je het gehoord? Over het hele land zullen wij een geweldige generatie worden.”

Yolanda is pas 9 op het moment dat zij, onbevangen, deze korte toespraak hield. Zij leek daarmee op 24 maart jl. iig al een stuk rustiger dan haar grootvader. Tijdens zijn fameuze ‘I have a Dream’ speech, de speech die Yolanda aanhaalt, riep gospel zangeres Mahalia Jackson naar King “tell ‘em about the ‘dream.”. Had Mahalia dat niet gedaan, en had King zijn droom in nervositeit mogelijk vergeten, hadden wij wellicht nooit meer gehoord over deze speech.

Los daarvan: leiderschap, heb je dat van nature of ontstaat het door je persoonlijke ontwikkeling? Komt bij me op als ik Yolanda hoor & zie.

“Het verbaast me niet. Hij is altijd zo geweest. Het is iemand die, sinds hij is geboren, alles voor anderen doet. Het is zijn reden om te leven, het vaderland te verdedigen, dat is Arnaud, dat is het, anderen verdedigen.”

Dat zei de moeder van Le lieutenant-colonel Arnaud Beltrame op vrijdagavond kort nadat bekend werd dat Beltrame ernstig gewond was geraakt eerder die dag tijdens een gijzeling in een supermarkt in het Zuid Franse Trèbes. Een dag later overleed Beltrame aan zijn verwondingen nadat hij de dag daarvoor zijn leven had verruild voor de het leven van een gegijzelde supermarktmedewerkster.

De luitenant kolonel (44) was een ervaren militair en politieman. Eind 2017 nam hij deel aan een oefening waarbij een gijzeling in een supermarkt centraal stond. Je zou kunnen zeggen: hij wist vrijdagmiddag waaraan hij begon. Mogelijk had hij als verantwoordelijke ter plaatse, na overleg, ook één van zijn teamleden kunnen sturen maar hij deed dat niet.

Anders dan een Italiaanse kapitein die vanuit een roeiboot zag hoe zijn, met passagiers en bemanning beladen, cruiseschip ten onderging, nam Beltrame zelf dit levensbedreigende risico op zich. Opofferingsgezind, onbaatzuchtig, maar ook naïviteit kunnen nu bij je opkomen. Naïviteit zoals voor columnist Sylvain Ephimenco. De werkelijke motivatie waarom Arnaud Beltrame, naïef, intuïtief of weloverwogen, deed wat hij deed op dat ‘moment suprême’, zullen wij nooit weten. 

“Eindverantwoordelijken moeten nu bereid zijn hun reputatie in te zetten op eerlijke, veilige werkplekken. Zoals we hebben gezien bij Oxfam en de katholieke kerk, is het naïef om te veronderstellen dat de reputatie en het hogere doel van je organisatie je zal beschermen.” Bron: It is not up to film stars to sort out workplace harassment. The Financial Times. 

#MeToo heeft geleid tot een lawine aan meldingen van misbruik in en door mensen van organisaties. Zo meldden zich hiermee eind vorig jaar NCO*NSF en het Ministerie van Defensie, recent verschenen berichten over Artsen zonder Grenzen en Oxfam. En dan komt daar vanochtend Plan International ook nog bij…. Als er zelfs binnen ‘goede doelen organisaties’ sprake is van structureel misbruik van mensen die aan hun zorg zijn toevertrouwd, medewerkers maar ook cliënten zoals bij Oxfam en Plan Int. het geval was, dan durf ook ik de stelling aan dat misbruik zich ook voordoet binnen jouw organisatie.

“De ogen van iedereen zijn nu gericht op werkgevers. Na decennia vol van mislukte diversiteitsinitiatieven, zal het management van organisaties nu de noodzaak tot ingrijpen inzien en vervolgens iets veranderen? Welke eindverantwoordelijken – mannen of vrouwen – staan nu op en eisen actie? Daarentegen: wie blijft zwijgen?” vraagt de redactie van The Financial Times zich af.

Inderdaad, welke werkgever wil nu nog worden beschuldigd van misbruik van medewerkers en van anderen die aan hun zorg en verantwoordelijkheid zijn toevertrouwd?

“Ik kan mij vinden in de definitie dat nepnieuws desinformatie is, die wordt verspreid om geld te verdienen of om de publieke opinie te beïnvloeden.” aldus v/m Minister Halbe Zijlstra in antwoord op Kamervragen n.a.v. de berichtgeving over zijn aanwezigheid bij een gesprek met president Poetin.

“Liegen is geen doodzonde.” reageerde premier Mark Rutte n.a.v. de Zijlstra-affaire. “Een leugenaar moet een goed geheugen hebben.” Quintilianus. Aan een goed geheugen leek het Zijlstra de laatste dagen te ontbreken.

Waarschijnlijk is het voor dat wat er nog resteert van Zijlstra’s ego ook maar beter zoals de affaire nu eindigt. Zou hij vandaag in het Kremlin verschijnen bij zijn collega Sergej Lavrov, dan zou deze, ook als NL over deze affaire nog totaal onkundig was, Zijlstra verbaal ‘alle hoeken van de kamer hebben laten zien’. Zeker omdat de Russen al veel langer op de hoogte waren van het nepnieuws dat Zijlstra meerdere jaren verspreidde: hij bevond zich helemaal niet in het hoekje van een kamer in Poetin’s datsja.