Tag: Strategie & Bestuur

Sinds de introductie op 11/30, een connotatie die misschien zo relevant wordt als bijv. 9/11, roept ChatGPT zowel enthousiasme als controverse op. De rode draad is vaak onbekendheid, onbekendheid met de mogelijkheden maar ook met de beperkingen en vooral onbekend zijn met de giga ontwikkeling momenteel binnen en met kunstmatige intelligentie of AI, waarvan het taalmodel ChatGPT nog maar een beperkt deel is*.

Zo kwam ik deze week een advies tegen voor het onderwijs om studenten ChatGPT niet te laten gebruiken, vervolgens een enquête waaruit bleek dat een overgrote meerderheid van mening is dat ChatGPT geen bedreiging vormt voor tekstschrijvers, daarna een artikel in Het FD dat het hoog tijd wordt voor wet- en regelgeving op dit thema én een evaluatie van een training verzorgd door een menselijke trainer waarbij de reactie was: ‘geldverspilling’. Het lijkt hiermee opnieuw tijd voor aandacht voor verandermanagement.

‘Je probeert een internetsite te openen die is geblokkeerd’, ‘De Overheid over 20 jaar, worden beleidsadviezen dan geschreven door tools als ChatGPT?’, ‘Onze conclusie is, dat HR-adviseurs (voorlopig) nog opgelucht kunnen ademhalen.’

Intussen investeert Microsoft miljarden in ChatGPT en reorganiseert BigTech om plaats te maken voor AI maar sluiten in ons land steeds meer organisaties, w.o. overheid en banken, de toegang tot ChatGPT af voor hun medewerkers. De Overheid is bereid hierop nog 20 jaar te wachten en verwachten HR adviseurs dat AI voorlopig geen invloed heeft op hun functioneren. De dialoog deze week is opnieuw duidelijk voor mij: ‘ChatGPT not on my watch!’ ofwel ‘niet zo lang ik hier ben!’.

Deze positie van m.n. eindverantwoordelijken zegt opnieuw ‘iets’ over de manier waarop wij Nederlanders aankijken tegen veranderingen die noodzakelijk  zijn voor organisaties, zo geeft FORD deze week aan met deze transitie miljarden te kunnen besparen, en voor de samenleving, nog te langzaam dringt het besef door dat personeelstekorten nu toch echt structureel zijn. Daarmee is ChatGPT een interessante testcase.

Vriend en vijand vallen over elkaar heen nu Elon Musk ook Twitter heeft toegevoegd aan zijn ondernemingen Tesla, Space X, Starlink, Neuralink en the Boring Company. Confusion and Frustration Reign, stelt de New York Times. Musk’s stijl van ondernemen en managen week sowieso al af van dat wat als ‘normaal’ werd gezien, en nu opnieuw. Musk is in zijn strategie zeer zeker geen ‘piggyback rider‘.

Inmiddels kun je niet meer voorbij aan zijn invloed op de wereldwijde samenleving en dan m.n. op infrastructuur in bijna al zijn vormen.

“Bij een inval in het huis van Frits van Eerd zijn honderdduizenden euro’s in contanten aangetroffen.” meldt Het FD vanmiddag. Dit bericht volgde op het rumoer dat vanochtend ontstond direct nadat JUMBO een nieuwe reclamecampagne startte gericht op het WK in Qatar. In die campagne was er, ongetwijfeld onbedoeld maar toch, een indirecte verwijzing te vinden gerelateerd aan de besmette bouwwijze van de stadions in Qatar.

Deze 2 feiten ‘bij elkaar opgeteld’ vraagt om crisismanagement en juist daarin blijken zowel JUMBO als de familie Van Eerd niet bijster handig te opereren.

Als je dan toch ‘je schaapjes op het droge hebt‘ en er in 2024 nog een door de FIOD aan te spannen rechtszaak volgt, met wie weet wat er in de tussentijd nog meer naar buiten komt aan ongelukkige details, kun je dan niet beter ‘de tent verkopen?’ Ik denk het.

“Vlak voor de openingsceremonie van de Beijing 2022 Winterspelen namen verschillende Chinese steden deel aan dit evenement, waar enkele optredens werden getoond, waaronder Shenzhen, de technologiestad van China, met een verbazingwekkende droneshow die indruk maakte op meer dan één!” Idd, de droneshow tijdens de openingsceremonie op 04 februari dit jaar was indrukwekkend. China liet daarmee ook zien welke ontwikkeling het land had doorgemaakt a.g.v. de coronapandemie. Men had niet stilgezeten. Feitelijk was dit al een waarschuwing.

“Een toepassing van Artificial Intelligence (AI) waarbij een groter aantal onbemande voertuigen als autonome zwerm opereert en zelfstandig gecoördineerd opdrachten kan uitvoeren. Bijvoorbeeld een zwerm van tientallen drones die luchtverdedigingssystemen verzadigen.” In zijn toespraak gisteren tijdens het seminar Fog of War 2.0 ter gelegenheid van het 20-jarig jubileum van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD), sprak Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim over ‘zwermtechnologie’ als autonoom opererend systeem. Dat drones stand alone succesvol kunnen zijn leren (sic) we van de oorlog in Oekraïne, laat staan als het een zwerm van tientallen zelfs duizenden drones is.

Het risico voor onze samenleving en economie dat op nr. 1 staat is het gebrek aan actie op het thema klimaat. Op nr. 2 de erosie van de sociale cohesie ofwel: in onze samenleving dreigt een breuk te ontstaan. Nr. 3 het gebrek aan het nemen van maatregelen op het gebied van cyberveiligheid. Nr. 4 het risico van het klappen van de economische zeepbel en voor nu tot slot op nr. 5 de schuldencrisis, een schuldenlast die is verhoogd o.i.v. de maatregelen genomen door de overheid om de economische gevolgen van de coronapandemie zoveel mogelijk in te dammen.

Deze risico’s voor ons land komen naar voren in de zojuist gepubliceerde 17th edition of the Global Risks Report 2022 van het World Economic Forum. Hoewel het WEF niet door iedereen in ons land wordt gewaardeerd (sic), haal ik uit hun onderzoeken en rapporten nog ruim voldoende interessante en relevante info.

Kijk je naar de Top 10 dit jaar meest gelezen entries, variërend van een zeer recente entry tot aan één die ruim 10 jaar teruggaat, dan lijkt heroriëntatie een terugkerend thema. Heroriëntatie op zowel de strategie van een organisatie als een heroriëntatie op de persoonlijke rol, op persoonlijke ontwikkeling. Voor heroriëntatie is zeker ‘iets’ te zeggen. De coronapandemie heeft onze samenleving, onze economie, heeft leidinggevenden, medewerkers, klanten, stakeholders in de ruimste zin van het woord, tot in de haarvaten geraakt en het einde van deze pandemie is nog niet in zicht.

Heroriëntatie wordt al direct duidelijk bij de meest gelezen entry in 2021 in dit ManPro blog: ‘Strategic Alignment: het zit in de mensen, niet in het papier.’ Het is, voor mij, een verrassende want nr. 1 is er één van 6 jaar terug, december 2015. Het jaar daarna, 2016, scoorde deze al hoog in het jaaroverzicht, maar later verscheen de entry niet meer in de jaarlijkse Top 10. Mogelijk dat ‘derden’ hieraan in hun presentaties/lessen e.d. aandacht hebben besteed. In dat geval: Thanks!

‘Ik snap wel dat zo’n zorgrobot voor sommige mensen echt een hulp kan zijn. Maar ik vind dit om te janken.’, ‘De digimens in Tegenlicht klinkt als Metaverse en dat is nogal eng.’, ‘De digitale mens als maatje begrijpt je niet, want reageert volgens geprogrammeerde algoritmes.’, ‘Interessant item bij Tegenlicht over de ‘digital human’ in de Zorg. Heel vertrouwenwekkend ziet het er nog niet uit.’

De reacties op Twitter n.a.v. het Tegenlicht programma  ‘De Digimens’ waren, op z’n zachtst gezegd, niet allemaal positief. Op zichzelf is dit ook niet verrassend: zodra de mensheid met voor hen onverwachte veranderingen wordt geconfronteerd ontstaat er weerstand, zoals aan het begin van de 18e eeuw ‘luddites zich verzetten tegen industriële en technologische ontwikkelingen, of op z’n minst twijfel over ‘iets’ als een mobiele telefoon zoals Frans Bromet in 1998 constateerde: ‘Ik heb een gewone telefoon, waarom moet ik een mobiele telefoon hebben?’.

“Werkt nu ongeveer één op de zeven werknemers in de zorg, over veertig jaar moet dat één op de drie werknemers zijn om in de zorgvraag te kunnen voorzien. Dit maakt de personele houdbaarheid tot een urgenter probleem dan de betaalbaarheid.” Als oplossing van dit probleem ziet de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) het in het buitenland werven van zorgmedewerkers. Dan kom je al snel terecht in Afrika: de gemiddelde leeftijd van de werknemers is daar 25, opleidingen in een aantal Afrikaanse landen worden steeds beter. Maar de vraag is of zij naar de EU, laat staan NL, willen komen; wat te denken van ‘iets’ als huisvesting?

40 jaar is lang, héél lang, ik maak dat waarschijnlijk niet meer mee of de wetenschap rondom gerontologie biedt mij levensvatbare opties. Dat gezegd vroeg ik me af, op het moment dat ik de berichtgeving rondom het WRR rapport ‘Kiezen voor houdbare zorg. Mensen, middelen en maatschappelijk draagvlak‘ las: beschikt de Wetenschappelijk Raad over voldoende realiteitszin? Wat te denken bijvoorbeeld van een alternatief als technologische ontwikkelingen? Maar ook: wat te denken van nieuwe toetreders op de zorgmarkt? Want een interessante ‘markt’, dat blijft de Zorg de komende 40 jaar zeker.

Op het moment van publicatie bevinden we ons nog steeds in een coronacrisis. De, zoals het zich tot nu laat aanzien, voor ons land beperkte financieel economische gevolgen ‘zetten ons op het verkeerde been’*. Zo zijn internationale reismogelijkheden beperkt, is het voor iedereen wennen aan de coronamelder, delta- e.a. coronavarianten zijn ‘nog lang niet klaar met ons’ en, nog schrijnender: het grootste deel van de wereldbevolking is nog (lang) niet gevaccineerd; menselijk lijden.

In deze, alweer 15e , uitgave in de ManagementPro serie besteed ik aandacht aan dat ‘lijden’ en dan m.n., zoals de titel van de serie veronderstelt, vanuit het perspectief van management!