Tag: Sustainability

Het risico voor onze samenleving en economie dat op nr. 1 staat is het gebrek aan actie op het thema klimaat. Op nr. 2 de erosie van de sociale cohesie ofwel: in onze samenleving dreigt een breuk te ontstaan. Nr. 3 het gebrek aan het nemen van maatregelen op het gebied van cyberveiligheid. Nr. 4 het risico van het klappen van de economische zeepbel en voor nu tot slot op nr. 5 de schuldencrisis, een schuldenlast die is verhoogd o.i.v. de maatregelen genomen door de overheid om de economische gevolgen van de coronapandemie zoveel mogelijk in te dammen.

Deze risico’s voor ons land komen naar voren in de zojuist gepubliceerde 17th edition of the Global Risks Report 2022 van het World Economic Forum. Hoewel het WEF niet door iedereen in ons land wordt gewaardeerd (sic), haal ik uit hun onderzoeken en rapporten nog ruim voldoende interessante en relevante info.

Als je een jaarlijkse Top 10 opmaakt op basis van het aantal views en de tijdsduur die er gemiddeld genomen naar werd gekeken/gelezen, dan zijn er altijd onderwerpen/trends die de jaarlijkse lijst mislopen. Da’s ook dit jaar het geval. Omdat er in deze 2021 entries management trends/onderwerpen worden behandeld die volgens mij voldoende actueel zijn én relevant voor 2022 plaats ik hier 3 aanvullingen op de Top 10 2021.

“Wen er maar aan. Door vergrijzing, ontgroening en trage groei van de arbeidsproductiviteit is de krapte een structureel verschijnsel. Nederland heeft te weinig mensen voor te veel werk en dat blijft nog wel even zo.” merkte Het FD columnist Mathijs Bouman in augustus op. Eén van de bedrijven die op dat moment v.w.b. het tekort aan medewerkers en de gevolgen daarvan voor klanten maar ook voor de samenleving, ‘onder vuur lag’ was ProRail. Opmerkelijk was nu dat juist ProRail leek te voldoen aan dat wat cruciaal is voor strategisch mensmanagement nl. een beleid. Waar ging het dan toch mis? Dat antwoord vond je in de entry ‘Hadden we dit maar eerder gedaan: Strategisch HRM……‘(1)

Kijk je naar de Top 10 dit jaar meest gelezen entries, variërend van een zeer recente entry tot aan één die ruim 10 jaar teruggaat, dan lijkt heroriëntatie een terugkerend thema. Heroriëntatie op zowel de strategie van een organisatie als een heroriëntatie op de persoonlijke rol, op persoonlijke ontwikkeling. Voor heroriëntatie is zeker ‘iets’ te zeggen. De coronapandemie heeft onze samenleving, onze economie, heeft leidinggevenden, medewerkers, klanten, stakeholders in de ruimste zin van het woord, tot in de haarvaten geraakt en het einde van deze pandemie is nog niet in zicht.

Heroriëntatie wordt al direct duidelijk bij de meest gelezen entry in 2021 in dit ManPro blog: ‘Strategic Alignment: het zit in de mensen, niet in het papier.’ Het is, voor mij, een verrassende want nr. 1 is er één van 6 jaar terug, december 2015. Het jaar daarna, 2016, scoorde deze al hoog in het jaaroverzicht, maar later verscheen de entry niet meer in de jaarlijkse Top 10. Mogelijk dat ‘derden’ hieraan in hun presentaties/lessen e.d. aandacht hebben besteed. In dat geval: Thanks!

Tijdens een Master Class Persoonlijk Leiderschap, begin 2020, bespraken we het essay ‘Het Water Komt‘ van Rutger Bregman. De vraag was: wat mag het kosten, niet alleen in geld, om ons te beschermen tegen het water? In de dialoog die volgde reageerde één van de studenten, een medewerker van het Zeeuws waterschap: ‘We zijn bereid Zeeland op te geven.’…. Hilariteit alom. Voor mij was dat antwoord, zeker ‘in het licht van’ deze MC, toch meer serieus en mijn vraag was dan ook ‘Is dit een Freudiaanse verspreking?’ (NB; ‘Een freudiaanse verspreking onthult onbedoeld wat, wellicht onbewust of ontkend, belangrijk is in de geest van de spreker, wat hij wenst en wat hem bezighoudt’).

Zeeland is een mooie provincie met sympathieke mensen. In een vorige carrière heb ik er 7 jaar gewoond en werden er onze 2 oudste dochters geboren; Zeeuwse meisjes idd. Zeeland kent ca. 383.000 inwoners en ca. 39.000 bedrijven. Zeeland beschikt over een wereldwijd uniek en imposant bouwwerk: de Deltawerken, voor nu ‘Deltawerken 1.0’ die een investering hebben gevraagd van ruim € 5 miljard. Ben je er nooit geweest dan is het een aanrader Deltapark Neeltje Jans te bezoeken, zeker nu het nog kan.

Op het moment van publicatie bevinden we ons nog steeds in een coronacrisis. De, zoals het zich tot nu laat aanzien, voor ons land beperkte financieel economische gevolgen ‘zetten ons op het verkeerde been’*. Zo zijn internationale reismogelijkheden beperkt, is het voor iedereen wennen aan de coronamelder, delta- e.a. coronavarianten zijn ‘nog lang niet klaar met ons’ en, nog schrijnender: het grootste deel van de wereldbevolking is nog (lang) niet gevaccineerd; menselijk lijden.

In deze, alweer 15e , uitgave in de ManagementPro serie besteed ik aandacht aan dat ‘lijden’ en dan m.n., zoals de titel van de serie veronderstelt, vanuit het perspectief van management!

Opererend in een vluchtige, onzekere, complexe en vaak dubbelzinnig te verklaren (VUCA) omgeving is het voor veel organisaties lastig een organisatiestrategie te formuleren bestand tegen risico’s in, maar ook gericht op mogelijkheden en uitdagingen van de komende 5 – 10 jaar. Laat staan dat je in staat bent een strategie te formuleren die ‘generatie-overstijgend’ is. Een organisatiestrategie waarvan de basis, het kader nu wordt gelegd en waarvan je opvolgers tot in lengte van jaren plezier kunnen hebben, lang nadat jij ‘het tijdige met het eeuwige hebt verruild’. Zo’n ‘generatie-overstijgende’ strategie is exact één van de uitdagingen die de klimaatverandering ook met zich meebrengt.

“Op korte termijn een verwachte toename van wateroverlast. Toenemende trend in rivieroverstromingen. Verwachte toename van zware windstormen. Verwachte toename van hydrologische, agrarische en ecologische droogte o.i.v. opwarmingsniveaus in het midden van de eeuw. Stijging van de zeespiegel van 1 meter+ aan het einde van deze eeuw.” Dit zijn enkele, specifiek aan West Europa/Nederland gerelateerde, conclusies in het zojuist bij het International Panel of Climate Change (IPCC) verschenen Sixth Assessment Report.

Nu verwacht ik niet dat veel van de lezers van vandaag die zeespiegelstijging nog mee gaan maken (….), overstromingen en windstoten daarentegen wel; dat blijkt inmiddels jaarlijkse praktijk.

‘Bankmedewerkers probeerden extra hypotheekrenteaftrek aan te vragen.’ ‘Zij ook al?!’, dacht ik op het moment dat ik dit bericht las in Het FD. Minder verrast was ik door de constatering van ProPublica dat de meest welvarenden onder ons niet tot nauwelijks belasting blijken te betalen. Ook al weten zij belasting te ontduiken door o.m. ‘goede doelen stichtingen op te zetten’, dan nog is dit gedrag twijfelachtig omdat dit geld verdiend is ‘dankzij’ de rest. ‘Mogen we misschien meebeslissen?’*

Inmiddels zijn wij midden in ‘Sywertgate’ beland en op weg naar naar ‘corona-‘ c.q. ‘Volksgezondheidgate’**: “De rijksoverheid heeft in 2020 € 29 miljard uitgegeven aan steunmaatregelen om de gevolgen van de coronacrisis op te vangen.” aldus de Algemene Rekenkamer. Minister Tamara van Ark stelt breed onderzoek in naar de inkoop van het coronamateriaal. We kunnen we er nu al van uitgaan dat vervolgens meer ‘Sywerts’ naar boven komen, verwacht ik. Zie ook: Dit zijn de 25 duurste coronadeals van het ministerie van Volksgezondheid.

Zelfs al zouden ambtenaren even niet goed hebben opgelet, en je jezelf ‘ondernemer’ noemt, dan nog is het zowel moreel als ethisch disputabel gemeenschapgeld te verdienen aan een crisis die de samenleving treft.

In plaats van vast te blijven houden aan het gedachtengoed van Milton Friedman, dat het enige doel van zakendoen is het maximaliseren van het rendement van de aandeelhouders*, dienen we het idee te omarmen dat het bedrijf alle belanghebbenden dient nl.: werknemers, klanten, leveranciers de gemeenschap, en ook de aandeelhouders. Op het moment dat activist en lobbyist Sywert van Lienden onder vuur ligt v.w.b. een mondkapjesaffaire, hij zou met deze handel een aanzienlijke winst t.l.v. de samenleving hebben gerealiseerd**, komt de Harvard Business Review met een nieuwe Big Idea: Getting Serious About Stakeholder Capitalism. Dat kan geen toeval zijn, denk ik dan.

Kapitalisme, deze aanpak ‘schuurde’ al enige tijd. Covid-19 laat zien dat er met farma gerelateerde producten, niet alleen vaccinaties, fors geld te verdienen is. Daarnaast zien we dat de wereldwijde verschillen tussen rijk en arm, welke continenten wel en welke continenten niet in staat zijn hun bevolking te beschermen tegen de gevolgen van de coronapandemie, letterlijk zichtbaar worden. Dat dan ook een systeemwijziging wenselijk, zelfs noodzakelijk, is mag duidelijk zijn. De vraag is ‘slechts’ hoe realistisch is dit? Maar eerst Milton Friedman, wat stelde hij nu feitelijk?

Voetballers kunnen van het veld aflopen, sporters kunnen hun wedstrijd beeïndigen, artiesten kunnen van het podium afstappen, zelfs ZZP-ers kunnen een opdracht weigeren maar wat doe je als werknemer zodra je op de werkvloer wordt geconfronteerd met een op jouw persoon gericht racisme? Neem je je ontslag en wat zegt je partner, je gezin daarvan? Ga je staken? Ga je naar het Malieveld? Dit laatste zou ‘nieuw’ zijn voor mij omdat mij in ons land geen ‘racisme staking’ bekend is, nog niet althans.

“Succes moet niet zozeer worden afgemeten aan de positie die iemand in het leven heeft bereikt, maar aan de obstakels die iemand heeft overwonnen terwijl hij/zij probeerde te slagen in dit leven.”

Terwijl dit weekeinde, zelfs internationaal, aandacht werd besteed aan ‘Sinterklaas’ en FC Den Bosch, in de nasleep er van, liet zien dat je communicatief in rap tempo van ‘kwaad’ in ‘erger’ kan verzeilen, verschijnt bij HBR het ‘Big Idea: Advancing Black Leaders‘. Het kan, bijna, geen toeval zijn. Met voorgaand citaat opent dit Big Idea.

Maandag maakte de invloedrijke Amerikaanse zakenclub Business Roundtable bekend dat 181 Top CEO’s, ‘Top’ op de schaal van APPLE tot WALMART, afscheid nemen van het door Milton Friedman gepropageerde adagium ‘De enige plicht van een bedrijf is het creëren van maximale waarde voor zijn aandeelhouders’. Vanaf nu is voor deze 181 (NB; niet alle Business Roundtable leden tekende deze verklaring) leden van de Business Roundtable het Leitmotiv: ‘een economie die volledig ten dienste staat van alle Amerikanen’, dus niet alleen van de aandeelhouders. Ofwel: “Each of our stakeholders is essential. We commit to deliver value to all of them, for the future success of our companies, our communities and our country.”

Het bericht komt na een week waarin wij in Nederland werden geconfronteerd met enkele voorvallen die juist het tegenovergestelde in zich lijken te hebben van dat wat deze 181 transnationale CEO’s, en niet van specifiek Nederlandse ondernemingen, nu van plan zijn. Nadat wij de afgelopen jaren door een scala aan bedrijfstakken en organisaties zijn overspoeld met goede bedoelingen, beloftes en eden, papier dat sneller (b)leek te verdwijnen dan dat de inkt droog was, bekruipt mij nu ook het gevoel: ‘mooi, zo’n verklaring maar voorkomt dat hebzucht bij individuen, voorkomt dat voor altijd immoreel gedrag?’.