Top 5 Risico's die Rutte 4 het best direct kan oppakken.

Het risico voor onze samenleving en economie dat op nr. 1 staat is het gebrek aan actie op het thema klimaat. Op nr. 2 de erosie van de sociale cohesie ofwel: in onze samenleving dreigt een breuk te ontstaan. Nr. 3 het gebrek aan het nemen van maatregelen op het gebied van cyberveiligheid. Nr. 4 het risico van het klappen van de economische zeepbel en voor nu tot slot op nr. 5 de schuldencrisis, een schuldenlast die is verhoogd o.i.v. de maatregelen genomen door de overheid om de economische gevolgen van de coronapandemie zoveel mogelijk in te dammen.

Deze risico's voor ons land komen naar voren in de zojuist gepubliceerde 17th edition of the Global Risks Report 2022 van het World Economic Forum. Hoewel het WEF niet door iedereen in ons land wordt gewaardeerd (sic), haal ik uit hun onderzoeken en rapporten nog ruim voldoende interessante en relevante info.

Ook het Centraal Plan Bureau komt vandaag met een persbericht, dat bericht is getiteld 'Analyse economische en budgettaire effecten van het coalitieakkoord' met daarin o.m. de waarschuwing 'De kabinetsplannen van Rutte 4 laten de financiële lasten voor toekomstige generaties fors toenemen.' Deze constatering sluit aan bij WEF's 5e risicowaarschuwing voor ons land: de schuldencrisis.

"Nu 2022 begint, blijven COVID-19 en de economische en maatschappelijke gevolgen ervan een kritieke bedreiging vormen voor de wereld. Vaccinongelijkheid en een daaruit voortvloeiend ongelijk economisch herstel kunnen sociale breuken en geopolitieke spanningen vergroten. In de armste 52 landen - waar 20% van de wereldbevolking woont - was op het moment van schrijven slechts 6% van de bevolking ingeënt. Tegen 2024 zullen opkomende economieën (exclusief China*) 5,5% lager zijn dan hun verwachte bbp-groei van vóór de pandemie, terwijl geavanceerde economieën deze met 0,9% zullen hebben overtroffen, waardoor de wereldwijde inkomenskloof groter wordt." Zo opent deze 17e ed. van het 'Global Risk Report'.

* China lijkt één van de weinige economieën, zo niet de enige, die zowel voor de economie als de samenleving ingrijpend proactief reageert op de coronacrisis: "Tot dusverre is de Chinese activiteit op het gebied van robotica en kunstmatige intelligentie in een stroomversnelling en er zijn geen tekenen van een vertraging van de innovatie." Bron ZDnet. Deze investering beïnvloedt niet alleen de Chinese economie, ook de samenleving. Je kan het met dat laatste, de surveillance van de bevolking bijv., niet eens zijn, toch lijkt het China op een voorsprong te zetten en dat niet alleen omdat zij in staat zijn binnen een etmaal de 14 miljoen inwoners van de stad Tianjin op corona te testen.

Terug naar de bevindingen van het WEF: alleen al het feit dat nog maar een relatief klein deel van de wereldbevolking is gevaccineerd, laat staan 'geboosterd', maakt de kans meer dan realistisch dat de huidige lockdown dit jaar niet de laatste zal zijn en dat omdat het coronavirus de mogelijkheid heeft meerdere varianten te ontwikkelen zo lang niet iedere wereldburger is gevaccineerd. Zie ook de data op de World Health Organization. Bereid je organisatiestrategie hier al vast maar op voor. We gaan niet terug naar een 'oude normaal', we zijn op weg naar het volgende normaal.

Dan de definities die het WEF geeft aan 'onze' 5 risico's:

1. Klimaatrisico: 'Het falen van regeringen en bedrijven om effectieve maatregelen voor aanpassing aan en mitigatie van klimaatverandering af te dwingen, uit te voeren of te investeren, ecosystemen te behouden, bevolking te beschermen en over te schakelen naar een koolstofneutrale economie.'. Klimaatrisico is voor ons land meer dan reëel waarbij het sowieso de vraag is of we de stijging van de zeespiegel nog tegen kunnen houden;
2. Afbrokkeling van de sociale cohesie: 'Verlies van sociaal kapitaal en een breuk van sociale netwerken die een negatieve invloed hebben op de sociale stabiliteit, het individuele welzijn en de economische productiviteit als gevolg van aanhoudende publieke woede, wantrouwen, verdeeldheid, gebrek aan empathie, marginalisering van minderheden, politieke polarisatie enz.' 'Verlies van sociaal kapitaal': als je niet meer op elkaar kan vertrouwen dan wordt de kans of effectieve samenwerking ook kleiner. Kan de onrust, nu 1 jaar terug, opnieuw plaatsvinden? Waarschijnlijk.
3. Cyberveiligheid: 'De infrastructuur en/of maatregelen voor cyberbeveiliging van bedrijven, overheden en huishoudens worden achterhaald of ingehaald door steeds geavanceerdere en frequentere cybercriminaliteit, resulterend in economische ontwrichting, financieel verlies, geopolitieke spanningen en/of sociale instabiliteit.' Publieke en private organisaties kunnen zichzelf waarschijnlijk nog beschermen c.q. de risico's hiervan dragen, dat geldt echter niet voor een brede laag van de bevolking die steeds vaker wordt getroffen door cybercriminaliteit.
4. Economische zeepbel: 'Prijzen voor woningen, investeringsfondsen, aandelen en andere activa in een grote economie staan steeds meer los van de reële economie.' Bezit je al meerdere jaren een woonhuis en is de prijs daarvan in die periode exceptioneel gestegen, betekent dat nog niet dat je er ook rijker op bent geworden; al vindt de fiscus dat waarschijnlijk wel.
5. Schuldencrisis: 'Bedrijfs- en/of overheidsfinanciën overspoeld door schuldopbouw en/of schuldverplichtingen, kunnen resulteren in massale faillissementen, wanbetalingen, insolventie, liquiditeitscrises of staatsschuldencrises.' De vraag is wat er gebeurt als de overheidsondersteuning in de volle breedte stopt.

Wie zei dat Rutte 4 nog meer plannen had?

Ondanks voorgaande wens ik niet alleen de bewindslieden van Rutte 4 maar ieder van je een in meerdere opzichten gezond 2022!

Willem E.A.J. Scheepers