Kernwaarden 1: "Lead the Way, Serve with Integrity, Take care of each other, Foster inclusion, Collaborate with measurable impact". Kernwaarden 2: "Build the best product, Cause no unnecessary harm, Use business to protect nature, Not bound by convention". Van de 3e partij vond ik helaas geen kernwaarden waaraan de organisatie zich verbindt. (d.i. niet de volgorde in de titel)
Op de dag dat de 1e partij bekend maakte een rekening te sturen van ruim € 6 mio 'ex BTW' naar degenen die een gemeenschap vertegenwoordigen, gaf de 2e partij een organisatie met een geschatte waarde van enkele miljarden 'terug aan de aarde'. De 3e partij heeft momenteel wel 'iets' anders aan het hoofd maar heeft zich dan ook v.w.b. 'kernwaarden' al voldoende 'bloot gegeven'. Wellicht niet lastig voor je welke kernwaarden bij welke in de titel genoemde partij horen.
Kernwaarden, ik heb er 'iets' mee. Kernwaarden van een organisatie vormen, vaak (of kunnen dat), het fundament voor een beleid gericht op maatschappelijk verantwoord ondernemen, een beleid gericht op 'corporate social responsibility'. Interessant is dan of deze kernwaarden, en dit beleid, meer zijn dan 'papieren tijgers'.
Nu had ik aandacht kunnen besteden aan het 'Onderzoek Inkoop BPM' rapport dat Deloitte opleverde, maar dat doen al meerdere partijen. Daarbij: zo verrassend is de inhoud nu ook weer niet, haal er anders het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid nog even bij. Conclusie van beiden: het was tijdens de coronapandemie een chaos binnen de Overheid. Begrijpelijk wellicht maar de vraag is of je juist in tijd van chaos en crisis niet nog meer op je 'tellen dient te passen'?
Deze chaos wordt bevestigd door de zin in het rapport van Deloitte: 'een juridische samenwerkingsovereenkomst tussen het Landelijk Consortium Hulpmiddelen en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is nooit getekend omdat, volgens VWS, "...het LCH niet een samenwerking tussen partijen is, maar een samenwerking van individuen...."'. Een zin die nog weleens een juridisch staartje zou kunnen krijgen.
Als je het rapport doorneemt, vooral een verzameling van data waaruit geen conclusies worden getrokken, dan vraag je je af of dit onderzoek ook niet had kunnen gebeuren door enkele talentvolle medewerkers uit de publieke sector?
"Deloitte trok ook tientallen miljoenen extra uit om de zittende medewerkers extra te belonen en zo vast te houden. Het deelde €79 mln uit aan bonussen." meldde Het FD op zaterdag Bonusregen en forse groei bij Deloitte (fd.nl). De Overheid heeft waarschijnlijk de 1e rekening nog niet voldaan (er volgen nog 2 deelrapporten en, waarschijnlijk: conclusies), dus daarvan zijn nog geen boni (zoals ze dat in wielertermen zeggen) uitgekeerd.
Op zo'n moment plaats ik er de kernwaarde 'dienen met integriteit' naast en vraag me af hoe verhoudt zich dat: de maatschappij 'integer dienen' en daarvoor vervolgens een rekening sturen van € 6.000.000 ex.?
Nu werd eerder dit jaar duidelijk dat Deloitte hierin niet de enige is: in de periode 2017 - 2021 gaf de overheid € 8,5 miljard uit aan ‘interim management, organisatie- en formatieadvies, beleidsadvies, communicatieadvisering, juridisch advies, advisering opdrachtgevers over automatiseringsvraagstukken, financiën en administratieve organisatie, uitzendkrachten en accountancy’. Voldoende besef ik dat de publieke sector voor de particuliere sector, niet alleen voor dienstverleners maar ook voor andere commerciële partijen, een interessante melkkoe is. Maar zou je ook de maatschappij, de samenleving kunnen dienen door hen je diensten en producten tegen kostprijs te leveren? (NB; niet zoals Sywert c.s. dat voor zich zag). Waarschijnlijk een naïeve gedachte.
Maar toch: blij zijn dat je als commerciële organisatie überhaupt iets terug kan doen voor de gemeenschap. Daarnaast: veel dienstverleners e.a. leveranciers zijn prima in staat dat wat ze leren van hun werk voor de publieke sector te vercommercialiseren in hun werk voor de particuliere sector. Zo heeft het herstel van de schade die orkaan Katrina toebracht aan New Orleans (VS) Nederlandse waterbouwkundigen (zeker) geen windeieren gelegd. De kennis die zij daarbij hanteerden deden ze op bij: Rijkswaterstaat. Hopelijk hebben ze over de opbrengsten iig belasting betaald.
Hoe anders Patagonia. "Patagonia-oprichter Yvon Chouinard geeft het kledingbedrijf dat hij bijna vijftig jaar geleden begon weg. Hij en zijn familie doen de groene onderneming over aan een organisatie zonder winstoogmerk, Holdfast Collective genaamd, zo liet de oprichter in een brief aan de buitenwereld weten. Daarmee is de duurzame en maatschappelijke missie ook voor de toekomst verzekerd. Chouinard: 'De aarde is vanaf nu onze enige aandeelhouder'" meldde Het FD Patagonia-oprichter geeft zijn bedrijf weg om strijd tegen klimaatverandering te financieren (fd.nl)
Wat is die Missie dan: "We're In Business To Save Our Home Planet." Zij noemen dat 'environmental activism'.
In dat activisme ging Yvon Chouinard ver. Zo weigerde hij producten te leveren aan bedrijven die in zijn ogen minder bijdragen aan het redden van onze planeet; SHELL was één van hen. In een interview met Het FD zei Chouinard daarover "Als partners niet dezelfde idealen hebben, lopen wij weg. Ook als het om miljoeneninkomsten gaat. Dat is toch heerlijk?"
Voor Patagonia resp. oprichter Yvon Chouinard is een organsiatiemissie, zijn kernwaarden, meer dan alleen een 'statement': je handelt daar ook naar, zelfs over je graf heen. Het is niet dat Chouinard op sterven ligt, voor zover bekend, maar je begrijpt het idee; hoop ik.
Op sociale media lees je ook meer dan voldoende cynisme over het 'weggeven' van Patagonia aan de aarde. Men verdenkt Chouinard van belastingontwijking (NB; volgens The New York Times betaalt Patagonia hierover belasting). Daarnaast: belastingontwijking past niet bij de leiderschapsstijl van Chouinard. Feit is dat uitdagende/aansprekende/afwijkende 'mission statements', afwijkend van dat wat copy/paste gangbaar is, statements waaraan de leden van een organisatie zichzelf 100% committeren, altijd onder vuur liggen. Ze worden vaak met cynisme ontvangen. Je kan dat dan ook tegelijkertijd zien als de lakmoesproef van een succesvolle organisatiemissie.
In Nederland hadden we ook zo iemand, een CEO die de maatschappelijk verantwoordelijkheid van zijn organisatie meer dan serieus nam: Unilever's CEO Paul Polman, de man in de YT. Zijn opvolging maakte ook duidelijk dat het lastig is om een beleid gericht op de samenleving sustainable te maken. Dat lijkt vaak uitsluitend weggelegd voor oprichters/eigenaren.
Overigens: er is hoop! En wel hoop m.b.v. verantwoorde kunstmatige intelligentie. "There is a close connection between our strategy and our strategy for responsible AI and our efforts to promote social and environmental sustainability.” zegt Linda Leopold, H&M Group's head of responsible AI and data.
Kunstmatige intelligentie (AI) maakt al een belangrijk deel uit van onze economie, onze samenleving. Het varieert van een scala aan slimme apparaten tot een autonoom functionerend legerapparaat. Maar zoals Mo Gawdat stelt in 'Griezelig Slim': AI is niet zonder risico. Daarom worden er nu maatregelen getroffen voor verantwoorde(!) kunstmatige intelligentie. Deze verantwoorde kunstmatige intelligentie kan er ook aan bijdragen dat je organisatie zich 'als vanzelf' houdt aan de geformuleerde kernwaarden/regels op het vlak van MVO/CSR. Twijfel je, of ben je vergeten, wat je met je klant zal doen, neemt AI het verantwoord van je over. Zie ook: To Be a Responsible AI Leader, Focus on Being Responsible (mit.edu)
O ja, v.w.b. dat 'juridisch staartje' van dat ene hiervoor aangehaalde zinnetje: nu ben ik geen jurist, was wel bankier, en wat Sywert c.s. mogelijk 'slechts' te verwijten is d.i. dat zij handig (sic) gebruik hebben gemaakt van de heersende chaos binnen de publieke sector, maar daarin lijken zij niet de enige; helaas.
200623
"Doordat er binnen het Landelijk Consortium Hulpmiddelen functionarissen werkzaam waren die waren uitgeleend door een leverancier met een Persoonlijke Beschermings Middelen -leveranciersnetwerk konden deze functionarissen ook aanbiedingen prioriteren uit het netwerk van hun eigen werkgever - Bunzl in dit geval -.
Ook valt op dat er bij het aanbrengen van leverancier Lasaulec gebruik wordt gemaakt van het bestaande netwerk van het ministerie van Defensie.
Het rapport tekent hierover op dat Defensie een toeleverancier informeert dat aanbiedingen aan het LCH via Lasaulec dienen plaats te vinden."
Sywert blijkt niet de enige te zijn die optimaal heeft geprofiteerd van de coronacrisis, er waren er meer blijkt uit de nieuwste PBM rapportage.
Overigens, ook voor dit onderzoek zijn externe partijen ruimschoots beloond: "Tot en met april 2023 heeft Deloitte ruim € 9.500.000,- miljoen exclusief btw en EBBEN €974.000,- exclusief btw aan kosten gefactureerd voor het onderzoek naar de inkoop van PBM."
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>