Regering en ING 'Verliezen de Kleedkamer", raken hun Geloofwaardigheid Kwijt; en niet alleen zij.

"De kleedkamer verliezen" is het moment waarop een coach zich realiseert dat het vertrouwen van de spelers in zijn of haar vermogen om hen te leiden is verdwenen: “Losing the dressing room”. Vorige week vrijdag stelde premier Mark Rutte zich namens de regering 'hard' op in een langslepende asielkwestie. Een paar uur later bevonden meerdere leden van de regering zich bij 'Live on the Beach'. In diezelfde week werd bekend dat ING te maken had met een fors witwasschandaal. In verband met dit schandaal trad gisteren de CFO af en niet de bij ING eindverantwoordelijk CEO, Ralph Hamers. De man die 6 maanden terug, toen deze kwestie al speelde, zijn jaarsalaris nog wilde verhogen naar € 3 miljoen. De 'storm' die in beide situaties losbarstte op sociale media, waren een 'mooi' voorbeeld van het Britse begrip: "Losing the dressing room."

Nu was het vertrouwen van de mannen en de vrouwen die zich in hun 'kleedkamers' bevinden voor beide instanties toch al minimaal: zo wil de regering het afschaffen van de dividendbelasting er ondanks protest van de kiezers coute que coute doordrukken, ING (maar ook de overige financiële dienstverleners) heeft de 4 jaar geleden geïntroduceerde bankierseed nooit echt serieus genomen. Na vorige week kunnen deze respectievelijke kleedkamers dan ook volledig worden verlaten.

Financial Times management editor Andrew Hill schreef (ook) vorige week het artikel Leaders’ Credibility is Fragile and Easy to Lose. An unforeseen crisis can destroy years of work, unless you are the US president. In zijn artikel refereert Hill aan het begrip "losing the dressing room" aan de hand van een voorbeeld met Man United manager José Mourinho. "José Mourinho, for instance, was only a few games into a new football season before speculation began that Manchester United, the team he manages, was in fact disunited. Every social media post by a player or sidelong glance in the dugout is now analysed for signs of disenchantment." Dit vertaal ik niet omdat hier de term 'disunited' te leuk is. Overigens: 'disenchantment'= ontgoocheling. 'In de kleedkamer is men ontgoocheld.', ontgoocheling als gevolg van een gebrek aan geloofwaardigheid van de leider.

Hill: "Alle leiders, van paus Franciscus tot Donald Trump (van wie later meer), moeten zich zorgen maken over hun geloofwaardigheid. Het is de kostbare maar broze grondstof van leiderschap." Een leider dient idd geloofwaardig te zijn, geloofwaardig in de ogen van anderen om als volgers de leider te kunnen vertrouwen.

In een recent MIT Sloan Review artikel Why People Believe in Their Leaders — or Not, komen 4 gedragskenmerken aan bod waarmee een leider zijn/haar competentie laat zien en daarmee een bijdrage levert aan geloofwaardigheid:

• de toekomst benadrukken,
• moeilijke beslissingen nemen,
• effectief communiceren,
• kennis en ervaring opdoen en aantonen.

"Eenvoudig genoeg," deze 4 gedragingen stelt Andrew Hill, "behalve dat een enkele misstap, een onvoorziene crisis - en niet te vergeten een oprisping van onethisch gedrag - dat werk vaak kan vernietigen." "Oprisping van onethisch gedrag": #MeToo is 1 jaar na dato nog lang niet over, zo bleek deze week opnieuw met de CEO van CBS, Les Moonves.

Opmerkelijk is dat leiders waarin we de geloofwaardigheid verliezen op de één of andere manier toch wel weer hun weg vinden naar de Top, toch weer een nieuwe 'kleedkamer' vinden. Zo haalt Hill BP's v/m CEO Tony Hayward aan. Hayward was verantwoordelijk voor de BP Oil Spill (2010, wie weet het nog?), onder druk vertrok om vervolgens eindverantwoordelijke te worden van 2 openbare bedrijven voor natuurlijke hulpbronnen. Niet dat beide bedrijven succesvol zijn, aldus Hill, maar toch bleef hij op een hoge positie. Ook in ons land kennen we dit fenomeen. Bijv.: als gevolg van de Libor affaire gefaald als financieel bestuurder, vervolgens benoemd tot hoogleraar. Je weet iig 'van de hoed en de rand' iets dat, opmerkelijk genoeg, juist in die 'kleedkamer' weer kan bijdragen aan je geloofwaardigheid.

En dan is daar Donald Trump, er is altijd een uitzondering op de regel, Trump: een uniek, één-mans experiment. Hill: "Then there is Donald Trump. The US president is a one-man experiment in whether a leader can survive violent shocks to personal credibility.

"President Trump vertoont bijna elk type gedrag dat geloofwaardigheid ondermijnt - van inconsistentie en oneerlijke communicatie tot het nemen van zelfingenomen acties en het behandelen van medewerkers als vervangbaar. Dat sommige van zijn eigen mensen er dan ook aan lijken te werken om hem te dwarsbomen, is een voor de hand liggende indicatie dat hij de kleedkamer verliest.

Maar onder de kern van zijn aanhangers lijkt elke volgende schadelijke episode de geloofwaardigheid van de heer Trump juist te vergroten. Zij juichen zijn compensatiegedrag toe - zijn nadruk op de toekomst, zijn agressieve besluitvorming, enzovoort en zij geloven zijn tegenaanvallen op de reputatie van zijn tegenstanders van juist hun gebrek aan competentie en betrouwbaarheid."

Het lijkt me niet, beste lezer, dat jij een 'Trump' bent. In dat geval is het dan ook (sterk) aan te raden om je geloofwaardigheid te koesteren. Juist dit aspect van je leiderschap is essentieel om je 'kleedkamer' gevuld te houden met mannen en vrouwen die vertrouwen hebben in jou; zeker nu.

Willem E.A.J. Scheepers, o.m. auteur van het recent verschenen Disruptie, Hybridisering van Arbeid, Diversiteit, Ethiek, Management;